« Jeżeli cytowany fragment wymaga komentarza to w tekście cytatu umieszcza się stosowne wyjaśnienia (brakujące wyrazy lub ich części, równoznaczniki etc.) ujęte w nawiasy kwadratowe
« Jeżeli do tekstu cytatu wprowadza się dodatkowe wyróżnienia typograficzne, należy oznaczyć ich autorstwo, e.g. „podkreślenie moje – ŁK”, „podkr. autora”, „podkr. tłum.”.
« Błąd merytoryczny lub językowy autora cytowanego tekstu oznacza się przez wykrzyknik, lub „sic!” kursywą w nawiasie kwadratowym.
« Dopuszcza się poprawianie oczywistych błędów w pisowni w cytowanym teście bez specjalnego oznaczania tego typu poprawek
« Wyjątek stanowią publikacje naukowe, gdzie błędy się zostawia, a po cytacie zamieszcza stosowną informację w nawiasie kwadratowym („ortografia zgodna z oryginałem”). Można też umieścić tą informację w przypisie.
« Zakres cytowania cudzych prac i sposób wskazywania źródeł jest normowany przez prawo autorskie
« Cytowanie jest prawnie dozwolone z chwilą łącznego spełnienia trzech warunków:
1. cytuje się w dziele stanowiącym samodzielną całość
2. cytuje się w celu wskazanym przez ustawę (analiza, wyjaśnianie itp.)
3. cytat dotyczy urywka utworu lub drobnego samodzielnego utworu
« Cytat nie zastępuje własnego toku rozważań autora, e.g. „genezę powstania styczniowego najlepiej przedstawił S. Kieniewicz” i potem 10 stron cytatu z Kieniewicza zamiast samemu się wysilić.
« Cytowanie jest prawnie dozwolone pod warunkiem podania twórcy i źródła.
« Cytat należy opatrzyć informacją bibliograficzną w postaci przypisu bibliograficznego lub adnotacji w tekście w systemie „autor-numer” lub „autor-rok”.
« Zamieszczenie pracy, z której zaczerpnięto cytat tylko w ogólnej bibliografii na końcu książki nie jest spełnieniem warunku podania twórcy i źródła.
« Oryginalna publikacja cytowanego autora
« Należy przytaczać wg ostatniego (w uzasadnionych przypadkach najlepiej dostępnego) wydania, chyba, że względy merytoryczne wymagają powołania się na inne wydanie.
« Cytaty pochodzące z dzieł tłumaczonych na język polski należy podawać w brzmieniu takim, jak w przekładzie. Autorstwo przekładu należy zaznaczać obok cytatu w przypisie lub na stronie redakcyjnej książki.
« Jeżeli przekład nie istnieje, lub z jakichś (zwł. merytorycznych) względów jest niewłaściwy, wolno podać cytat w przekładzie dokonanym specjalnie dla danej publikacji, zaznaczając autorstwo przekładu i dodając ewentualne wyjaśnienie, zwłaszcza, gdy nie korzystamy z istniejącego przekładu.
« Gdy cytowany fragment nie pochodzi bezpośrednio z oryginalnego tekstu przekładu lub źródła (gdy tekst jest niedostępny, tzw. cytat „z drugiej ręki”) należy opatrzyć go adnotacją „cyt. za:”. Jest to przydatne, gdy dane źródło już nie istnieje dzięki bratniemu narodowi niemieckiemu, ale Konopczyński zdążył wydać je przed wojną, lub w sytuacji, gdy oryginał aktualnie znajduje się np. w Moskwie J
« Jest to powtórzenie cudzych treści przy użyciu innych wyrażeń. Jest powszechnie stosowane w publikacjach niebeletrystycznych, gdy autorzy referują cudze poglądy lub polemizują z opiniami innych.
« Parafraza nie wymaga cudzysłowu ani wyróżnień typograficznych.
« Bezwzględnie należy podawać źródło danych w sposób formalny, z podaniem autora i tytułu jego pracy.
« Należy podawać odpowiednią jednostkę aktu normatywnego (ustawy, rozporządzenia, regulaminu)
« Przepisy prawne w ustawach ujęte są w artykuły, podzielone następnie na ustępy, punkty i litery. Niekiedy pod jedną jednostką jest więcej zdań, z których każde jest przepisem – wówczas należy podać również numer zdania. Elementów zapisu nie oddziela się przecinkami.
« Tytuł polskiego aktu prawnego podaje się w pełnej lub skróconej formie, zaczynając go małą literą, e.g. „ustawa z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji”. Wyjątek stanowi Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej.
« Tytuł międzynarodowego aktu prawnego zaczyna się wielką literą e.g. Karta praw człowieka
« Historyczne akty normatywne podaje się wielkimi literami [Wielka Karta Swobód, Złota Bulla, Deklaracja Niepodległości, Red Flag Act, Ustawa Rządowa z 3 V 1791], chyba, że przyjęło się inaczej [dekret grudniowy, dyplom październikowy, konwencja haska].
« Należy podać odpowiedni tytuł księgi lub jego siglum (skrót, e.g. Łk, Mt, J, Rdz, ich wykaz podany jest zwykle na początku w każdym wydaniu Biblii) oraz nr rozdziału i wersetu
« W tytułach ksiąg biblijnych zwyczajowo wszystkie wyrazy zapisuje się wielką literą, poza spójnikami, przyimkami etc., e.g. Księga Rodzaju, Ewangelia według św. Łukasza, Drugi list do Koryntian.
« Tytuł księgi lub jego siglum oddziela się od nr rozdziału spacją, a nr rozdziału od nr wersetu – przecinkiem lub dwukropkiem bez spacji, e.g. Iz 38,7 lub Iz 38:7. Powołując się na kilka kolejnych wersetów, oddzielamy je znakiem dywizu lub półpauzy, e.g. Iz 38,7-9 lub Iz 38:7-9, Iz 38,19-39,3 lub Iz 38:19-39:3
« Przytaczając wersety nienastępujące bezpośrednio po sobie, oddzielamy je kropką bez spacji, e.g. Iz 38,7.12 lub Iz 38:7.12.
« Przytaczane tytuły dokumentów (piśmienniczych, audiowizualnych, dźwiękowych itp.) podaje się w całej publikacji w sposób jednolity, zachowując oryginalną pisownię i interpunkcję e.g. Stanisław Kutrzeba, Historja ustroju Polski w zarysie, Lwów i Warszawa 1925.
« Jeżeli tytuł utworu powtarza się w tekście wielokrotnie należy przy kolejnych wystąpieniach skracać go do pierwszych wyrazów zachowujących sens tytułu. Miejsce urwania tytułu oznacza się wielokropkiem, e.g. Głos wolny…. Jeżeli przy kolejnym wystąpieniu opuszczamy podtytuł, nie sygnalizujemy tego wielokropkiem, e.g. Pan Tadeusz [czyli ostatni zajazd na Litwie].
« W tekstach specjalistycznych tytuły długie i często się powtarzające można zastąpić skrótowcem lub skrótem, e.g. WEP, MEW, SJP, Por. Jęz., PSB etc.
« Przy cytowaniu utworów poetyckich oznaczonych znakiem trzech gwiazdek (asterysków) należy po gwiazdkach w nawiasie okrągłym lub kwadratowym podać jego pierwsze słowa (incipit), a na końcu postawić kropkę.
« Tytuły książek i ich części, (tomy, rozdziały, artykuły w czasopismach czy gazetach), wierszy, artykułów, obrazów, rzeźb, sztuk teatralnych, filmów, utworów muzycznych, audycji radiowych i telewizyjnych składa się zazwyczaj kursywą ew. tekstem prostym w cudzysłowie.
« Znaki interpunkcyjne kończące tytuł (pytajnik, wykrzyknik) składa się także pismem pochyłym lub ujmuje w cudzysłów, w zależności od przyjętego systemu, e.g. Katarzyna Grochola Nigdy w życiu!, lub: Łucjan Wesołowski „Gott mit uns?”.
« W tytułach książek wielką literą pisze się tylko pierwszy wyraz tytułu wielowyrazowego (poza tytułami ksiąg biblijnych), zarówno całych utworów, jak ich części, e.g. Wojna bez walnej bitwy.
« W tytułach gazet i czasopism wielkimi literami zapisuje się wszystkie człony tytułów odmieniających się, poza spójnikami i przyimkami, e.g. Gazeta Wyborcza, Ekspres Wieczorny, Biuletyn Informacyjny. W tytułach, które się nie odmieniają, wielką literą pisze się tylko pierwszy wyraz, e.g. Mówią wieki, W służbie narodu.
« Obce tytuły podaje się w przekładzie, o ile taki istnieje. Przy pierwszym wystąpieniu można podać w nawiasie brzmienie oryginalne. Jeśli utwór nie był tłumaczony, przytacza się tytuł w brzmieniu oryginalnym, a przy pierwszym wystąpieniu w nawiasie polskie tłumaczenie tytułu, którego wtedy nie wyróżnia się kursywą.
« Tytuły pisane alfabetami niełacińskimi podaje się w transkrypcji [e.g. Izwiestia, Krasnaja Zwiezda]
« W publikacjach należy stosować tylko przypisy rzeczywiście niezbędne. Zawsze należy się zastanowić, czy tekst przypisu nie mógłby być włączony do tekstu zasadniczego.
« Muszą być sformułowane zwięźle i jasno.
« Autorstwo przypisów – mogą one pochodzić od autora książki, tłumacza, redaktora naukowego lub merytorycznego. Przypisy pochodzące od osoby innej niż autor publikacji należy oznaczyć odpowiednią informacją po przypisie (przyp. tłum., przyp. red., przyp. red. wyd. pol.), złożoną w nawiasie pismem prostym lub po myślniku kursywą.
« Można również różnicować odnośniki do przypisów e.g. przypisy autorskie oznaczać cyframi, a redakcyjne – gwiazdkami. Nie należy stosować więcej, niż dwa różne oznaczenia w jednej książce[1].
« Przypisy bibliograficzne i słownikowe nie wymagają oznaczenia ich autorstwa.
« Tekst łączy się z przypisami za pomocą odnośników:
1. Cyfry arabskie we frakcji górnej
2. Gwiazdki we frakcji górnej
3. Małe litery alfabetu łacińskiego we frakcji górnej (rzadko)[2]
« Odnośnik umieszcza się bezpośrednio po wymagającym objaśnienia elemencie (bez spacji) i przed następującym po nim znaku interpunkcyjnym – poza cudzysłowami i nawiasami, gdy odnośnik umieszczamy po tych znakach.
« Gdy przypis odnosi się do całego zdania lub kilku zdań, z których ostatnie zakończone jest pytajnikiem lub wykrzyknikiem, to odnośnik umieszczamy po znaku interpunkcyjnym.
« Gdy przypis odnosi się do całego zdania lub kilku zdań, z których ostatnie zakończone jest kropką, odnośnik stawiamy przed nią.
« Odnośniki składa się tym samym krojem pisma, co tekst główny, bez wyróżnień (pogrubienie, kursywa), lecz rozmiarem mniejszym o 2 punkty.
« W publikacjach o bardzo dużej liczbie przypisów cyfrowych zaleca się stosowanie odrębnej numeracji dla każdej części lub rozdziału, by nie płoszyć potencjalnego czytelnika oraz aby ułatwić poruszanie się w tekście.
« Zawierają objaśnienia słów, wyrażeń lub całych zdań obcojęzycznych, archaicznych, gwarowych, slangowych, specjalistycznych etc.
« Objaśniany w przypisie element przytacza się w takiej formie gramatycznej i ortograficznej, w jakiej występuje on w tekście. Należy zachowywać też wyróżnienia, e.g. kursywę.
« Pojedyncze wyrazy lub wyrażenia zapisuje się w przypisie małą literą.
« Całych zdań nie trzeba powtarzać, wystarczy powtórzyć pierwszy wyraz wielką literą, a resztę zdania zastąpić wielokropkiem.
« Objaśnienie obcego elementu językowego powinno zawierać skrót nazwy języka, z którego ten element pochodzi, umieszczony po definicji wyrazu.
« Na końcu przypisu słownikowego zasadniczo nie stawia się kropki. Inne znaki interpunkcyjne zasadniczo się zachowuje. Jeśli jednak w tej samej publikacji występują przypisy słownikowe i rzeczowe, to słownikowe można zaczynać wielką literą i kończyć kropką.
« Jeśli wyrazu obcego lub archaicznego nie tłumaczymy, lecz omawiamy, wówczas przypis taki redagujemy jak przypis rzeczowy.
« W beletrystyce wyjaśnia się w nich nazwy własne, postacie historyczne, mitologiczne, biblijne, mniej znane pojęcia, dawne lub mało znane jednostki miar i wag [sążeń, stajanie, stadion, wiorsta] etc.
« W tekstach naukowych przypisy rzeczowe stanowią podstawowy element aparatu naukowego. Zawierają uściślenia lub dyskusje terminologiczne, interpretacje przytaczanych faktów, wypowiedzi czy tekstów, wszelkie informacje pomagające bliżej wyjaśnić poruszaną problematykę.
« W tekstach naukowych często przenosi się do przypisu informacje bardzo luźno związane z tokiem wykładu zasadniczego, mniejsze cytaty czy przykłady.
«...
Camea_Lidii_P