Ks. Zygmunt Proczek - APOSTOŁ TRZEŹWOŚCI (Ojciec Stanisław Papczyński).pdf

(650 KB) Pobierz
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01//EN" "http://www.w3.org/TR/html4/strict.dtd">
KS. ZYGMUNT PROCZEK
(OjciectaniławPapcyoki)
1
845508609.001.png 845508609.002.png
WTĘP
OjciectaniławPapcyokikonekwentnierealiowałideałjednocenia z Bogiem
idoNiegocałymapałemprowadiłludiprediałalnodapotolką iprykład
włanegożyciaPragnąłpobudidchrecijandotakiegoukierunkowania ichżycia
kuBoguabyprypominałoonotałewracanieiigłymagnetycnej kupółnocy
Wiediał jednak że nie jet to łatwe adanie koro każdy dowiadca
wewntrnegorodwojenia októrympiałwPaweł„gdy chc cyniddobro
narucamiiło”(R721b)potołniepopadłjednakwpeymim lecz
podkrelałrolłakiBożejumacniającejcłowiekadootatecnego wycitwa
„DikiniechbdąBogupreJeuaChrytuaPananaego” (w. 25a).
WpółpracująctąłakąotaniławPapcyokiedłdrogąktórąwpoób
poetycki wyraiłJanPawełIIwreleksji o potoku w górach„Jeli chcenaled
ródłomuiidpodgórpodprądPredierajiukajnieutpuj”
Wżyciuchrecijaokimpotrebawicwytrwałocioracujnocioktórej piał
wPiotr„Bądcietrewi!Cuwajcie!Preciwnikwadiabełjaklew rycący
krążyukająckogopożredMocniwwierepreciwtawcieijemu” (1 P 5,8-9).
Jednąprycynołabiającychtcujnodgotowocipełnieniawoli Bożejjet
pijaotwo(obMt2445-51)eryłoionowojcynieojca taniława
prycyniałodoupadkumoralnegopołeceotwaawcaiectych wojen i
epidemii, gdy ludzie nagle umieralitwarałopoważneniebepieceotwo utraty
ichbawieniaWpływałoteżnaołabieniepatriotymuiprowadiło nieuchronnie
ku upadkowi politycznemu kraju.
W niniejszym artykule zostanie najpierw zarysowana problematyka polityczna i
połecnaojcynyotaniława Papcyokiegoanatpniepraktykaiwkaania
otaniława wakreieumiarkowaniawużywaniualkoholu
SYTUACJA POLITYCZNA I MORALNA W KRAJU W XVII WIEKU
OjciectaniławPapcyokiżyłwRecypopolitejObojgaNarodówpowtałej w
wynikuuniiPolkiiLitwy1569rPreżywałławnewycitwaorża polskiego,
aleteżboleniedowiadcałklkwojennychmuonyprenoid iwbardiej
bepiecne miejca w caie wych tudiów Potżne ongi paotwo polskie
acynałotracidnanaceniumidynarodowymWpływnataki tanrecymiały
cynnikiewntrneorapogłbiającaianarchiapaotwa
Wratała iła ociennych paotw które acły atakowad Polk Niekiedy
muiałaionamagadkilkoma obcymi preciwnikamijednocenie. Kiedy
wybuchło powtaniekoackiewtargnłynajejterytoriumtakżewojkaroyjkiei
2
szwedzkie. Czasami konflikty zbrojne byłyprowokowanepreamąmagnateri
polkąktóraprowadiła politykoiąganiawłanychkorycianiedobraswojej
ojczyzny.
WcaachotaniławaachodiływEuropiebardopoważnemiany ustrojowe.
Natpowałopowolnewmacnianiewładycentralnejaogranicanie praw i
prywilejówlachtyPreprowadeniepodobnychmianniebyłomożliwe w
Rzeczypospolitej z powodu zatraty odpowiedialnoci e trony lachty
uważającejianajważniejąwartwwpaotwiePreciwtawiałaiona
królomdomagająciograniceniaichwładyapowikeniawoichpraw
Podkrelała wą nieależnod i wolnod akcentowała we uprawnienia, a
redukowała obowiąki
Prowadiło to do amowoli i anarchii Zrywanie ejmów od 1652 r. przez
zastosowanie liberum veto tałoinagminneOłabiałotopaotwo iniwecyło
jakiekolwiek próby reorm topniowo klucową rol w paotwie acła
przejmowadmagnateriaktóraodpołowyXVIIwieku dobyładecydujący wpływ
narądyCelemwikocimagnackichrodówniebyłodobrokrajulec włana
potgaibogactwoPolkaprypominałaokrtktórytonienacowkaywał już
wówcaks. Piotr Skarga, a póniejrównieżotaniławPapcyokiPowtarano
pryłowieże„Polkanierądemtoi”
Uprywilejowanąwartwąpołecnąbyłalachtaobowiąanadoobrony granic
paotwowychNietetywXVIIwamiatorganiowadarmiwtwpopolitym
rueniuwolałapilnowadroliktórejcerpaładochodyNadtoroerała coraz
bardiej we uprawnienia agarniała dla iebie cora to nowe dziedziny
gopodarceaogranicałaprawawłocianimiecanWielacheckie były
zwolnione z zapewnienia kwaterunkużołnieromitenciżarpadał na miasta.
Zanikało nacenie miecan gdyż wojka niepryjacielkie rabowały mienie
ludnociipaliłydomotwaGrabieży wszelakiej dopucałoitakżewojko
RecypopolitejPonadtoctepożaryiepidemie powodowałyupadekmiat
Predewytkimjednaktenupadekpowodowałapolitykawartwylacheckiej
lachtabyławolnaodpodatkówniepłaciłacłaprywywoietowarówa
granic miałamożnodrobijadjednodadminitracyjnąigopodarcąmiata
przez jurydykicylioadyobokmiatnieależneodnichprowadącewłany
handel iremiołobeobciążeopodatkowych
łabłteżpatriotymlachtyktóraonginarażeniemżyciabroniłaniepodległoci
wej ojcyny topniowo w krgu jej aintereowania było bogacenie i
właca pre dobrą upraw iemi do cego muano ludnod wiejką
3
Umniejałaijednaklicbawieniakówpowoduwojengłoduepidemii oraz
uciecekwniedotpneterenycególnienaUkrainZtegoteżpowodu
szlachta prowadącctohulacytrybżyciauchwalałaprawaniepowalające
chłopomnawobodneopuceniemiejcaamiekaniaiobarcałaich pracami
„paocynianymi”wcorawikymakreieNakładanoteżnanich obowiąek
wykupywaniawynaconejilocialkoholuwkarcmachnależących do dziedzica,
abywtenpoóbpomnażadjegodochody
Wródlachtyaajejprykłademwródinnychwartwpołecnycheryła i
plaga pijaotwa którawmogła iw caach akichWartowpomnied o
napojach używanych w caach o taniława Proty lud najcciej muiał
adowaladiwodąlachtanatomiatunikaławodyuważającżejet ona
prycyną wielu chorób co w jakim enie było prawdą powodu jej
zanieczyszczenia.
Pragnienie gaono najcciej piwem które pocątkowo było trunkiem
niskoprocentowym, awierającym 2-3% alkoholu Póniej po atoowaniu
receptur użyciem łodu i chmielu naucono i waryd piwo bliżone do
dzisiejszego. Używanogoretąnietylkowormienapojualeteżporądano
niego polewki piwne – piwo gotowane z dodatkiem przypraw i zabielane
mietaną Używanoteżmiodupitnegopryprawianegoiołamilubkoreniami
(nawą tąokrelanowelkieprowadanepryprawy)Zmiodupołąconego
owocami winimalincydereniawytwaranotakwanewiniakimaliniakii
dereniakiZa„paoki”napójuchodiłowino– nanenaiemiachpolkichjużodX-
XI tuleciaJegopopularnodacławratadodXVIwPocątkowopojawiało i
onoubardoamożnychludiitopodcapecjalnychokajigdyżbyło drogie.
NiegardonorównieżwódkąByłaonałabaoddiiejej– awartod alkoholu
wokowicie(pirytuie)wynoiłaokoło70%wprotejwódcedo35% a w tak
wanej „protce” – 15-20% Na baie protej wódki wyrabiano domowymi
sposobamiróżnorakienalewkiaprawianeiołamikoreniamiowocami W ten
poóbpowtawałyłynneorechówkikminkówkianyżówkiZtegobogatego
aortymentudlawłanychpotrebwybieranonieradkoprotągorałk ale nie
podawano jej na spotkaniach towarzyskich.
Poranek ropocynano cto polewką piwną co wicej popredaną
niejednokrotnie kielikiemwódkiPredobiademlubianoajreddo„aptecki”na
kielieknalewkiwmacniającejapetytidobreamopocucieDoobiadupito
piwo, a i przed snem nie gardonoklaneckąkrupniku(rodajalkoholu)cy
innego trunku.
4
Prawdiwepijaotwoacynałoijednakwrawkroceniemwprógdomu
gociOicjalnebankietyodbywałyiwedługtywnookrelonychregułNa
pocątkudopiciapodawanołabewina bądpiwoDbanywgrynem
pojawiały inatołachdopierowpołowiepotkanialubpodrugimdaniuw
chwili, kiedygopodarropocynałpicietoatówWychylonypreniegokielich
(kielichytoatowemieciły05liwicejwina)prechodiłnatpnierąkdo rąk
Wypadało wypid drowie każdego goci pocąwy od najdotojniejych
Zaledwiepucharktórynieomijałnikogootałopróżnionypodawanonatpny
Należałogonapełnidiwypidtojącbynieuraidgopodaraalbooobyktórej
zdrowieipiłoaktórarównieżpryjmowałatoatnatojącoWtenpoób
trzeba byłokolejnowtawadiadadwtawadiadadinówwtawadiiadadaż
do amegokoocauctyWpoycjiiedącejpootadmoglijedynieludiechory
lubwiekowiOdmówieniewypiciakielichaprecałyomawianyokreuchodiło za
grubiaotwo
OdpołowyXVIIwnailiłaitendencjaorganiowanianacniehałaliwych
wrc awanturnicych impre na których prymuanie do picia było
egekwowaneecególnążarliwociąPodanykielichnależałowychyliddo dna,
winnymprypadkubyłponownieuupełnianyTrudnobyłowymknądi z takiego
potkanianiepotreżenie– ituuciekinierówcigaliłudygopodara pryjcia
Podchmielenibieiadnicywniecalictoburdypijackie
Porywcod PolakówbyłapowechnienanaObrażonylachcicbewahania
igałpo brooDobrejelikoocyłoitylkonapojedynkupanów– gorzej, gdy
włącali idoniegołużbaitowarye
Charakterytycnym obraem tamtych caów były też pijatyki sejmikowe.
Zjeżdżającą na nie lacht pojono dużymi ilociami alkoholu. Mocno
podchmieleni obywatele byli łatwieji do prekonania o łunoci koncepcji
repreentowanej pre możnego ponora całej pijatyki Łatwiej można było
namówidichdorywaniaejmówapomocą liberum veto .
Rowielmożnienieipijaotwaipodnieieniegodoaadytowarykiego życia
natąpiło w ciągu XVII wieku a do cytu doło w natpnym tuleciu
Kaznodzieje iatyrycyowegotuleciakarcąwytrwalepijackiewycaje acaów
akichjakidajepogodonoitymupełnieWraołabianiem icnót
rycerkich e wratającym domatortwem lachty prerotem życia
publicnegowtłumnychjadachpodprewodemmagnatówukającychtaniej
popularnociatakżewrainlacjąmonetarnąiniepewnociąjutraacłoi
erydpijaotwowcoratoerycherach
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin