Wartownik.pdf

Arthur C. Clarke

Wartownik

Przy najbliższej pełni Księżyca, gdy będzie on wysoko na południu, przyjrzyjcie się uważnie

prawemu skrajowi jego tarczy. Następnie, wzdłuż jej krawędzi, przesuńcie wzrok wyżej. Tam,

gdzie na zegarku jest cyfra " 2", ujrzycie nieduży ciemny owal. Łatwo go dostrzeże każdy

człowiek o normalnym wzroku. Jest to wielka, otoczona górami równina, jedna z

najpiękniejszych na Księżycu, zwana Mare Crisium - Morzem Kryzysów. Ma trzysta mil

średnicy, otaczające ją góry są wspaniałe, lecz nie była jeszcze zbadana zanim nie dotarliśmy do

niej w końcu lata 2096 roku.

Była to duża ekspedycja. Mieliśmy dwa ciężkie transportowce, którymi przyleciały nasze

zapasy i wyposażenie z odległej o pięćset mil głównej bazy księżycowej na Mare Serenitatis,

oraz trzy małe rakiety transportu krótkodystansowego nad terenami nieprzejezdnymi dla naszych

pojazdów naziemnych. Na szczęście większa część Mare Crisium jest zupełnie płaska. Nie ma

tam wielkich rozpadlin, częstych i niebezpiecznych w innych okolicach, bardzo zaś mało jest

jakichkolwiek gór i kraterów. Mogliśmy więc przewidywać, że nasze potężne traktory

gąsienicowe bez trudności dowiozą nas gdzie zechcemy.

Byłem geologiem, a jeśli jesteście pedantami - selenologiem, i kierowałem grupą badawczą

południowej połaci Mare Crisium. Przebyliśmy w ciągu tygodnia sto mil, trzymając się podnóży

gór wzdłuż brzegów prastarego morza sprzed około miliarda lat. Gdy na Ziemi rodziło się życie,

tutaj już umierało. Wody, zstępując do pustego serca Księżyca, opadały wzdłuż ścian urwisk

zdumiewających ogromem. Ląd, po którym posuwaliśmy się leżał kiedyś pół mili pod

nieruchomą powierzchnią oceanu. Teraz jedynym śladem wilgoci był szron, znajdowany

niekiedy w głębi jaskiń, dokąd nigdy nie sięgały palące promienie słońca.

W drogę wyruszyliśmy na początku długiego księżycowego wieczoru; do zapadnięcia nocy

mieliśmy cały ziemski tydzień. Kilka razy dziennie wychodziliśmy z pojazdów w skafandrach na

poszukiwanie ciekawych minerałów lub by ustawić drogowskazy dla przyszłych podróżników.

Normalna procedura bez szczególnych wydarzeń. Badania Księżyca nie są ani ryzykowne, ani

nawet wybitnie interesujące. W naszych hermetyzowanych traktorach mogliśmy wygodnie

mieszkać przez cały miesiąc, gdyby zaś zdarzyły się kłopoty - zażądać przez radio pomocy i

czekać spokojnie na przylot rakiety ratunkowej. Oczywiście wywołałoby to okropne gderanie na

temat marnowania paliwa rakietowego; traktory nadawały więc SOS tylko w wypadkach

prawdziwego niebezpieczeństwa.

Powiedziałem przed chwilą, że księżycowe wyprawy badawcze I nie są szczególnie

interesujące. To oczywiście nieprawda. Te nieprawdopodobne góry, o ileż dziksze od łagodnych

wzgórz Ziemi, nie mogą znudzić nikogo. Okrążając cykle i przylądki dawno nie istniejącego

morza, nigdy nie wiedzieliśmy, jakie nowe wspaniałości pojawią się przed nami. Cały

południowy łuk Mare Crisium był niegdyś potężną deltą, którą spływały do oceanu tuziny rzek,

zasilanych zapewne ulewnymi deszczami, które musiały smagać zbocza gór podczas krótkiej,

wulkanicznej epoki młodości Księżyca. Każde ze starodawnych rzecznych łożysk wiodło ku

wyżynom, wzywając do wspinaczki. Ale mieliśmy przed sobą jeszcze sto mil drogi, i tylko

mogliśmy tęsknie spoglądać tam, gdzie będą się wspinać inni.

W traktorze posługiwaliśmy się czasem ziemskim. Dokładnie o 22:00 nadawało się do bazy

raport dzienny i mogliśmy zamykać sklepik. Na zewnątrz, pod słońcem stojącym niemal w

zenicie nadal płonęły skały, ale dla nas była to już noc. Budziliśmy się po ośmiu godzinach.

Jeden z nas brał się za gotowanie śniadania, słychać było głośne brzęczenie elektrycznych

golarek, ktoś włączał program radiowy Ziemi na krótkich falach. A gdy po kabinie zaczynał się

rozchodzić zapach smażonego bekonu, nieraz trudno było uwierzyć, że nie jesteśmy na Ziemi;

wszystko było tak zwyczajne i swojskie, prócz uczucia zmniejszonego ciężaru i nienaturalnie

zwolnionego spadania każdego przedmiotu.

Wypadała moja kolejka przygotowania śniadania w służącym za kambuz kącie głównej kabiny.

Pamiętam po tylu latach ten moment bardzo żywo, bo radio właśnie grało jedną z moich

ulubionych melodii, starą walijską piosenkę "Dawid z Białych Skał". Nasz kierowca wyszedł już

w skafandrze na zewnątrz, by skontrolować gąsienice. Mój asystent Louis Garnett był na górze w

przedziale kierowcy, wpisując do dziennika pokładowego spóźnione dane z dnia wczorajszego.

Stojąc nad patelnią niczym jakaś ziemska pani domu i czekając, aż kiełbaski się przyrumienią,

błądziłem leniwie spojrzeniem po zboczach gór zamykających nasz południowy horyzont, a na

wschodzie i zachodzie skrywających się pod krzywizną powierzchni Księżyca. Choć zdawało się,

że od traktora dzieli je mila albo dwie, wiedziałem, że do najbliższej jest ich dwadzieścia.

Oczywiście na Księżycu odległość nie zaciera szczegółów, nie ma tej niemal nieuchwytnej

mgiełki zmiękczającej i często zmieniającej za rysy wszystkich odległych przedmiotów na Ziemi.

Te góry miały dziesięć tysięcy stóp. Pięły się wzwyż tak stromo, jakby jakiś podziemny

wybuch wypchnął je w górę poprzez stopioną powierzchnię Księżyca. Nawet ich najbliższe

podnóża były zasłonięte silnie zakrzywioną powierzchnią równiny, bo Księżyc jest bardzo małą

planetką. Od mego punktu widzenia do horyzontu były mniej więcej dwie mile.

Podniosłem wzrok ku szczytom, na które nie wspiął się jeszcze żaden człowiek. Zanim

narodziło się życie na Ziemi, one już widziały tutaj jak opadające oceany w posępnym milczeniu

zstępują do grobów, grzebiąc wraz z sobą nadzieje i obietnice poranka tej planety. Światło

słoneczne oblewało bastiony gór, odblask raził oczy, choć tuż nad nimi gwiazdy błyszczały

nieruchomo na niebie czarniejszym, niż w zimową ziemską noc.

Odwracając się, kątem oka pochwyciłem metaliczny błysk wysoko na grzbiecie wielkiego

półwyspu, o trzydzieści mil na zachód wcinającego się w morze. Był to bezwymiarowy punkt

światła, podobny do gwiazdy zerwanej z nieba ostrzem któregoś z tych okrutnych szczytów.

Pomyślałem, że słońce odbija się prosto w oczy od gładkiej powierzchni jakiejś skały. Takie

zjawiska nie należały do rzadkości. W drugiej kwadrze Księżyca obserwatorzy z Ziemi mogą

czasem ujrzeć, jak wielkie łańcuchy górskie na Oceanus Procellarum płoną niebiesko białym

blaskiem. Światło słoneczne odbija się od ich zboczy, rzucając błyski światła z planety na

planetę. Ale byłem ciekaw, jaka to skała może świecić tak jasno w górze. Wspiąłem się do

wieżyczki obserwacyjnej i skierowałem nasz czterocalowy teleskop wprost na wschód.

Nie ujrzałem prawie nic, ale było tego dość, by się zaniepokoić. Szczyty gór, ostre i wyraźne w

polu widzenia, leżały, zdawałoby się, ledwie o pół mili. To jednak, co zwróciło moją uwagę,

ciągle było zbyt małe, by je zidentyfikować. A przecież zdawało się mieć jakąś nieuchwytną

symetrię; wierzchołek zaś góry, na którym spoczywało, był dziwnie płaski. Długo wysilałem

wzrok patrząc na tę błyszczącą zagadkę, aż wreszcie zapach spalenizny dolatujący z kambuza

uświadomił mi, że nasze kiełbaski śniadaniowe odbyły podróż długości ćwierci miliona mil

nadaremnie.

Przez cały ranek posuwaliśmy się przez Mare Crisium. Góry na zachodzie piętrzyły się coraz

wyżej. Wychodziliśmy w skafandrach po okazy geologiczne, ale nawet wówczas trwała dyskusja

przez radio. Jest absolutnie pewne - dowodzili mi koledzy - że na Księżycu nie istniało życie

rozumne. Nigdy i w żadnej formie. Jedyne istoty żywe kiedykolwiek tu istniejące to parę

prymitywnych roślin i ich nieco mniej zdegenerowani przodkowie. Wiedziałem o tym tak samo

dobrze jak wszyscy, ale zdarzają się sytuacje, gdy naukowiec musi porzucić obawę, że wyjdzie

na durnia.

- Słuchajcie - powiedziałem w końcu - pójdę tam choćby dla spokoju mego sumienia. Ta góra

ma poniżej dwunastu tysięcy stop. Czyli, przeliczając na grawitację ziemską, ledwie dwa tysiące.

Wycieczka potrwa dwadzieścia godzin. Tak czy inaczej zawsze miałem ochotę pójść w te górki,

a właśnie mam doskonały pretekst.

- Jeśli nie złamiesz karku - powiedział Garnett. - Gdy wrócimy do bazy staniesz się

pośmiewiskiem całej ekspedycji. A górę prawdopodobnie nazwą Szaleństwem Wilsona.

- Nie złamię karku - odpowiedziałem zdecydowanie. - Kto pierwszy wszedł na Pico i na

Helikon?

- Czy nie byłeś wtedy odrobinę młodszy? - spytał łagodnie Louis.

- Tym bardziej - odparłem z godnością - mam powód, by iść teraz.

Tego wieczoru wcześnie poszliśmy spać, podjechawszy traktorem na pół mili od przylądka.

Garnett miał rano wyjść ze mną. Był dobrym alpinistą i nie jeden raz towarzyszył mi w takich

wyczynach. Nasz kierowca był wyraźnie zadowolony, że zostawiamy go, by opiekował się

maszyną.

Na pierwszy rzut oka urwiska wydawały się nie do przebycia. Ale na planecie, gdzie wszystko

waży jedną szóstą tego, co na Ziemi, wspinaczka jest łatwa dla każdego, kto nie ma lęku

przestrzeni. Jedynym niebezpieczeństwem alpinizmu księżycowego może być tylko nadmierna

pewność siebie. Upadek zaś z wysokości sześciuset stóp na Księżycu może zabić równie

skutecznie, jak ze stu na Ziemi.

Pierwszy postój zrobiliśmy na szerokiej półce skalnej, okuto czterystu stóp nad poziomem

równiny. Byłem z tego zadowolony, bo nienawykłe do wysiłku kończyny zesztywniały mi

pomimo niezbyt trudnego wejścia. Z tej wysokości nasz traktor wyglądał jak mały metalowy

owada. Nadaliśmy do kierowcy sprawozdanie z przebiegu wspinaczki.

Horyzont oddalał się z godziny na godzinę i widać było coraz większą połać równiny.

Sięgaliśmy wzrokiem już na pięćdziesiąt mil w głąb morza, widać było nawet szczyty gór na

przeciwległym, oddalonym o sto mil jego brzegu. Tylko nieliczne z wielkich równin

księżycowych są tak gładkie, jak Mare Crisiurri. Mogliśmy sobie niemal wyobrazić, że o dwie

mile pod nami leży nie morze skał, lecz wody. Złudzenie psuła tylko grupa kraterów nisko nad

horyzontem.

Grzbiet góry nadal zasłaniał przed nami cel wyprawy i posuwaliśmy się korzystając z mapy i

biorąc Ziemię za punkt orientacyjny. Jej wielki srebrny sierp w pierwszej kwadrze stał niemal

dokładnie na wschód od nas. Wkrótce słońce i gwiazdy powolnym ruchem przesuną się po niebie

i znikną nam z pola widzenia, ale Ziemia zawsze pozostanie na swym miejscu, rosnąc lub

malejąc przez wszystkie kwadry w miarę, jak płynąć będą lata i pory roku. Za dziesięć dni stanie

się olśniewającym kręgiem, o północy zalewając te skały blaskiem pięćdziesięciokrotnie

jaśniejszym od ziemskiej pełni Księżyca. Ale z gór musimy zejść na długo przed nocą - lub

pozostać w nich na zawsze.

Temperatura wewnątrz skafandrów była przyjemna; układy chłodzenia skutecznie walczyły z

żarem palącego słońca i odprowadzały nadmiar ciepła naszych zmęczonych ciał. Odzywaliśmy

się rzadko, tyle tylko, ile potrzeba dla przekazania wskazówek co do wspinaczki i omówienia

najlepszego planu wejścia. Nie wiem co myślał Garnett. Zapewne to, że dał się wciągną w

najbardziej bezsensowni wyprawę swego życia. Niemal się z nim zgadzałem, ale radość

wspinaczki, świadomość, że nikt i nigdy nie szedł tędy przed nami oraz dobry humor wywołany

coraz szerszymi krajobrazami, były dla mnie zupełnie wystarczającą nagrodą.

Nie przypominam sobie, by widok ściany skalnej, której niedawno przyglądałem się przez

teleskop z odległości trzydziestu mil, podniecił mnie w szczególny sposób. O pięćdziesiąt stóp

wyżej kończyła się ona poziomą płaszczyzną, na niej zaś czekało to, co zwabiło mnie przez

jałową pustkę. Prawie na pewno był to zaledwie wielki głaz, rozbity przed wiekami uderzeniem

meteorytu o powierzchnię przełomu nadal błyszczącej w tej niezmiennej i niezmąconej ciszy.

Na ścianie nie było uchwytów dla rąk, musieliśmy więc użyć kotwicy. Do mych zmęczonych

ramion zdawały się napływać nowe siły gdy zakręciłem nad głową trójzębną kotwiczką i

posłałem ją w gorę, ku gwiazdom. Za pierwszym razem nie zahaczyła się i gdy pociągnęliśmy za

linkę, powoli opadła w dół. Za trzecią próbą pazury chwyciły i nawet nasz łączny ciężar nie

ruszył jej z miejsca.

Garnett spojrzał na mnie z niepokojem. Domyślałem się, że wolałby wejść pierwszy, ale

uśmiechnąłem się tylko do niego przez szybę hełmu i potrząsnąłem głową. Powoli, bez pośpiechu

zacząłem ostatni etap wspinaczki.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: