Pratimoksza-uwagi.pdf

Pratimoksza - uwagi

wers 1.

su √vand - dobrze chwalić (prefiks su- nadaje znaczenie „dobry, odpowiedni, właściwy, etc.”)

kīrtin - od kīrta (sufiks -in posesywny - „posiadający, cechujący się, wykorzystujący”), od √kīrt 10P głosić,

chwalić, komunikować

sudeśita - „dobre pouczenie”, może „dobra nowina” ; su- i p.p.p. od √diś

wers 2.

śrutvāṇa - od √śru „słyszeć, słuchać”, forma nieklasyczna, być może imiesłów teraźn. Ā, o znaczeniu (z

kontekstu) „słuchający” lub „wysłuchali” (?)

karonti - nieortodoksyjna forma od √kr̥ , ewidentnie ma to być 3pl. ind. praes. P.

wers 3.

ratanāni - tu zdaje się literówka, powinno być ratnāni (koncepcja „trzech klejnotów” buddyjskich)

mānuṣikā - forma nieznana słownikom, ale zapewne znaczy „ludzki” (od manuṣa lub manuṣya)

pari √vr̥ j 10P (caus) parivarjayati - usunąć, uniknąć, zaprzestać

apramatta - od pra √mad („nie dbać, być niezainteresowanym”) z a- prywatywnym (negującym)

wers 4.

ati vi √i ativeti - prześcigać, przewyższać, przekraczać, etc.

wers 5.

hita (tutaj i w 24.) - „dobro, coś dobrego, korzyść” (jedno ze znaczeń p.p.p. od √dhā)

wers 8.

sāvadya (w złożeniu) - to sa-avadya, czyli „z niepolecanym, nagannym, niegodnym” (prefiks sa- „z”, tj.: z

wystąpieniem/ istnieniem/ użyciem, stosowaniem, etc.)

tutaj i w następnych partykuła hi (podkreślająca) bywa połączona z poprzednikiem, choć z sandhi nie wynika

taka konieczność

wers 9.

anavadya (w złożeniu) - zaprzeczone avadya, czyli „nienaganny, godny pochwały”

wers 10.

bhinna-vr̥ tta - niegodne, złe zachowanie, złe prowadzenie się

rata - (p.p.p. od √ram) - lubujący się w, oddany, robiący coś z zamiłowaniem, etc.

carantānām - imiesłów teraźn. aktywny (-„ący”); odmiana - patrz plik z uwagami ogólnymi

wers 11.

adhyāśaya (od adhi ā √śi „leżeć na”) - skłonność

wers 12.

karmāntāḥ (w złożeniu) - forma nieortodoksyjna, ale to musi być imiesłów teraźn. akt. na -ant od √kr̥

śāstuḥ - Abl./G. sg. od śāstr̥ - „nauczyciel”; tematy na -tr̥ (nomina agentis na rdzeniach czasownikowych) - patrz

plik z uwagami ogólnymi

wers 13.

viya - zapewne od viyat, „niebo, przestwór”, ale co to znaczy wraz z następnym pāṇi („ręka”) - nie mam pojęcia!

Może tutaj „ręka” figuratywnie stoi za „skrzydło”?

wers 14.

varjayantānām - imiesłów teraźn. aktywny na -ant od √vr̥ j 10P (caus)

wers 15.

śāstur - od śāstr̥

wers 16.

śastā - może mieć różne znaczenia - śasta „recytowany, chwalony, nakazany”, „szczęsny, pomyślny”, „pocięty,

zabity”, albo śastr̥ „rozcinacz”. A może to literówka i miało być śāstā?

wers 18.

ā √sev - praktykować intensywnie, służyć, oddawać się

wers 19.

deśa-bala - „siła świata”, to jeden z przydomków buddy

wers 20.

śāstuno - to musi być (nieortodoksyjny) G.pl. od śāstr ̥ lub innego tematu (śāstu?) o tym samym znaczneiu

gaṇa - grupa, zbiór; tutaj, w kontekście, zgromadzenie mnichów buddyjskich (chyba)

wers 21.

upoṣadhaḥ - w słownikach występuje wyłącznie jako imię własne (właśnie zw. z buddyzmem), ale może to

literówka, i miało być poṣadha?

wers 23.

bheṣyati - fut. od √bhī „bać się”

wers 24

deśayitāraḥ - od deśayitr̥ (na temacie caus. √dr̥ś) - nauczający

pratipattāraś - od pratipattr̥ (prati √pat - zwracać się ku, dążyć do) - słyszący, rozumiejący, stosujący (się do)

wers 25.

samagra - „z wszystkim”; „mający wszystko, tj. niepragnący niczego”

sahita - „z towarzystwem”, zjednoczony, razem

sagaurava - albo „z mistrzem”, albo „z godnością”

bhaviya - „prawy, cnotliwy, dobry, szczęśliwy, pomyślny”

wers 25.

atandrita - wolny od zmęczenia, niestrudzony

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: