2. Wykładnia prawa – pojęcie, cel i rodzaje wg znanych kryteriów
Wykładnia prawa czyli interpretacja prawa polega na ustalaniu treści i zakresu norm prawnych. Wykładnia prawa jest po to, aby wszyscy rozumieli jednakowo normy prawne (aby prawo było rozumiane).
Rodzaje wykładni prawa:
a) ze względu na to kto ją dokonuje:
- wykładnia autentyczna – jest dokonywana przez ten sam organ, od którego dana norma pochodzi. Jest powszechnie obowiązująca
- wykładnia sądowa – dokonywana przez Sąd Najwyższy, przybiera niekiedy formę ustalanych przez ten sąd zasad prawnych. Nie ma charakteru powszechnie obowiązującego
- wykładnia doktrynalna – dokonywana jest w pracach naukowych
b) w zależności jak się dokonuje:
- gramatyczna (słowna, literalna) – polega na tłumaczeniu treści mowy prawnej przez badanie sensu użytkowych w niej słów. Jest ona podstawową metodą interpretacji każdej normy
- celowościowa – zmierza do ustalenia treści normy przez analizę celów, dla jakich norma ta została wydana
- systemowa – polega na ustaleniu treści normy przez analizę miejsca, jakie zajmuje ona w systemie prawa, oraz porównanie jej z normami sąsiadującymi
- historyczna – ma na celu ustalenie treści badanej normy na podstawie okoliczności towarzyszących jej powstaniu
czubaka87