agv_sk.pdf

(1895 KB) Pobierz
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01//EN" "http://www.w3.org/TR/html4/strict.dtd">
NOWA KOLEJ
AGV nowy poci¹g du¿ych prêdkoci
Marek Graff
AGV na torach dowiadczalnych w Velimiu (w³¹czone napiêcie zasilania 25 kV / 50 Hz AC).
Fot. M. Graff
Pierwsza wzmianka o poci¹gu du¿ej prêdkoci IV generacji pojawi³a siê w 1998 r. Specjalici koncernu Alstom zaproponowali umieszczenie
systemu napêdu pod pod³og¹ wagonów w celu powiêkszenia przestrzeni pasa¿erskiej. Ogólne za³o¿enia techniczne projektu, ostatecznie
nazwanego AGV ( fr. Automotrice Grande Vitesse, pol. zespó³ trakcyjny du¿ych prêdkoci ) pojawi³y siê w 2001 r. i dotyczy³y kszta³tu pud³a,
sposobu ch³odzenia silników czy koncepcji urz¹dzenia czêci pasa¿erskiej. Na bazie uszkodzonej jednostki TGV Reseau 502 (ze sk³adu
uszkodzonego w wypadku jesieni¹ 1997 r.) zbudowano dwa prototypy wagonów AGV wyposa¿one w wózki silnikowe i toczne. Jeden wagon
posiada³ kabinê maszynisty, za drugi by³ wagonem rodkowym. Zosta³y one po³¹czone z pozosta³ymi czterema wagonami TGV Reseau i
utworzono sk³ad próbny w konfiguracji: M1 + R1 + R2 + R4 (Bar) + R8 + AGV2 + AGV1. W padzierniku 2001 r. rozpoczêto jazdy próbne,
które mia³y na celu przetestowanie niektórych elementów wyposa¿enia. Prototyp AGV, nazwany imieniem Elisa by³ testowany w okolicach
Calais-Frethun, a jazdy ukoñczono w maju 2002 r.
Dwa lata póniej opracowano szczegó³owe za³o¿enia tech-
niczne nowego poci¹gu AGV, a w trakcie prac konstruk-
cyjnych korzystano z najlepszych wiatowych rozwi¹zañ
technicznych. Nad projektem, który przyjêto w lipcu 2004
r., pracowa³o 160 specjalistów. W styczniu 2005 r. kie-
rownictwo koncernu Alstom zaakceptowa³o zewnêtrzn¹
stylistykê poci¹gu, wybran¹ sporód czterech wariantów
w tym celu zaanga¿owano agencjê Design&Styling .
Pierwsza publiczna prezentacja makiety poci¹gu AGV
odby³a siê w listopadzie 2005 r. podczas wystawy Eura-
ilspeed w Mediolanie we W³oszech. W lipcu 2006 r. osta-
tecznie wybrano design poci¹gu, a nastêpnie in¿yniero-
wie we wspó³pracy ze stylistami rozpoczêli prace nad osta-
teczn¹ koncepcj¹ sk³adu. Pod koniec 2006 r. Alstom po-
tajemnie przygotowywa³ siê do bicia wiatowego rekor-
du prêdkoci opracowuj¹c Projekt V150 (150 m/s czyli
540 km/h). Przygotowywana jednostka TGV POS dyspo-
nowa³a moc¹ 19,6 MW (dla porównania rekordowy Atlan-
tique 325 mia³ moc 8,8 MW) i w dniu 13.02.2007 r. osi¹-
gnê³a prêdkoæ 553 km/h, a wed³ug nieoficjalnych in-
formacji w nastêpnym przejedzie uda³o siê osi¹gn¹æ
prêdkoæ 554,3 km/h! Pierwsze podzespo³y nowego
Kabina maszynisty
Fot. M. Graff
12
wiat kolei 8/2008
 
830728629.060.png 830728629.065.png 830728629.066.png 830728629.001.png 830728629.002.png 830728629.003.png
NOWA KOLEJ
Wnêtrze wagonu 1 kl., 25.06.2008 r.
Fot. M. Graff
Wnêtrze wagonu 2 kl.; 25.06.2008 r.
Fot. M. Graff
poci¹gu wyprodukowano w padzierniku tego¿ roku w fabryce w La Rochelle. W lu-
tym 2007 r. bramy fabryki opuci³ pierwszy wagon AGV. W dniu 3.04.2007 r. poci¹g
V150 zbudowany na bazie TGV POS ustanowi³ nowy rekord prêdkoci klasycznego
pojazdu szynowego 574,8 km/h. Ów eksperyment, wczeniej poprzedzony szere-
giem prób, podczas których testowano poci¹g V150 z prêdkociami powy¿ej 450 km/h,
a póniej 550 km/h, mia³ na celu weryfikacjê za³o¿eñ technicznych przyjêtych dla wózków,
silników trakcyjnych, czêci elektrycznej (przekszta³tniki g³ówne, transformator) przy
jedzie z bardzo du¿ymi prêdkociami. By³ to jeden z punktów wyjcia dla AGV. W pa-
dzierniku 2007 r. przetestowano wózki napêdne oraz pud³o nowego poci¹gu. W po³o-
wie stycznia 2008 r. prywatny przewonik z W³och zg³osi³ zainteresowanie poci¹giem
AGV zakupem 25 sk³adów. Na pocz¹tku lutego 2008 r. mia³a miejsce oficjalna pre-
zentacja AGV, który bêdzie poddany wszechstronnym testom w czasie najbli¿szych
omiudziewiêciu miesiêcy.
wynosi 97%, za zajmuj¹ one o 33% mniej miejsca ni¿ silniki asynchroniczne. Silniki
synchroniczne z magnesami trwa³ymi s¹ sterowane przy pomocy falowników zbudo-
wanych z tranzystorów IGBT, choæ mog¹ byæ tak¿e zastosowane tyrystory GTO, które
jednak mog¹ wytworzyæ ni¿sze napiêcie z porównaniu z IGBT. W silniku tego typu wzbu-
dzenie jest magnetoelektryczne i pochodzi od umieszczonych w wirniku magnesów
trwa³ych, które s¹ zbudowane ze stopów samaru i kobaltu, np. SmCo 5 , Sm 2 Co 17 (ich
zakup jest doæ kosztowny). Jednostka ma zabudowane pantografy typu Faiveley Cx25,
w których lizgacz wykonano z metalizowanego wêgla i jest on w stanie wspó³praco-
waæ z sieci¹ trakcyjn¹ przy natê¿eniu pr¹du o wartoci do 800 A oraz posiada deli-
katny docisk do sieci trakcyjnej. Ów optymalny docisk pantografu do sieci jest istot-
ny: podczas jazdy z bardzo du¿ymi prêdkociami w poci¹gu TGV Atlantique w 1990 r.
pantograf zerwa³ sieæ trakcyjn¹ przy prêdkoci 482 km/h. Podczas ustanawiania re-
kordu prêdkoci w kwietniu 2007 r., pantograf poci¹gu V150 praktycznie ca³y czas
wytwarza³ ³uk elektryczny, spowodowany regularnym odrywaniem siê pantografu do
sieci, i tym samym musia³ byæ ci¹gle monitorowany w wagonie pomiarowym. Wózki
napêdne AGV s¹ praktycznie identyczne jak w wagonach silnikowych poci¹gów TGV
POS, za wózki toczne jak w wagonach pasa¿erskich poci¹gów TGV Duplex. Silniki
przekazuj¹ moment obrotowy na ko³a poprzez dwustopniow¹ przek³adniê. Sumaryczny
stopieñ prze³o¿enia przek³adni w AGV wynosi 1,763 (dla porównania: TGV POS 1,802).
Jednostka AGV posiada kilka rodzajów hamulców oprócz hamulca elektrody-
namicznego odzyskowego i oporowego (wczeniej budowane TGV, oprócz TGV POS
nie posiada³y hamulca oporowego) równie¿ tarczowy (trzy tarcze na o). Hamulce te
s¹ dostosowane do poch³aniania energii w wysokoci 24 MJ, choæ ich testy pod-
czas jazd poci¹gu V150 i hamowania przy prêdkoci 507 km/h wypad³y bardzo
pomylnie: hamulce poch³onê³y (ka¿da z tarcz) po 36 MJ energii i mimo rozgrzania
do temperatury 650°C nie wykazywa³y cech zu¿ycia. Nierozstrzygniêtym problemem
pozostaje zasadnoæ montowania w poci¹gu AGV hamulców na pr¹dy wirowe
Opis techniczny poci¹gu AGV
Jednostka prototypowa AGV nazwana Pegaz ( Pégase ) zosta³a zbudowana w ramach
programu o wartoci 100 mln euro i z za³o¿enia jest to poci¹g zdolny poruszaæ siê
z prêdkoci¹ do 360 km/h 1 pod czterema systemami zasilania (25 kV/50 Hz,
15 kV/16,7 Hz AC, oraz 3 kV, 1,5 kV DC). Równomierne roz³o¿enie napêdu w ca³ym
poci¹gu, a tak¿e stosowanie sprawdzonych wózków Jacobsa, podobnie jak we wcze-
niejszych poci¹gach TGV powoduje, i¿ koszty utrzymania s¹ ni¿sze od klasycznego
sk³adu TGV o 15%, za ni¿sza masa (o 70 t) pozwala na zmniejszenia zu¿ycia energii
o 15%. Ogólne dane techniczne AGV:
o poci¹g mo¿e byæ zestawiany w wariantach: 7, 8, 11 i 14 wagonów
o masa poci¹gu od 270 t do 510 t
o d³ugoæ poci¹gu od 130 m do 250 m
o moc od 6000 kW do 12 000 kW
o systemy zasilania poci¹g czterosystemowy (25 kV/50 Hz, 15 kV/16,7 Hz AC,
oraz 3 kV, 1,5 kV DC)
o silniki trakcyjne synchroniczne z magnesami trwa³ymi
o przekszta³tniki g³ówne IGBT ch³odzone wod¹
o liczba miejsc pasa¿erskich od 250 do 650
Zestawienie poci¹gu AGV (sk³ad siedmiowagonowy):
Z uk³ad osi 2Bo2BoBo2Bo2
Z wagony nr 1, 3, 5 i 7 zawieraj¹ aparaturê sterownicz¹ (w tym przekszta³t-
niki g³ówne)
Z wagony nr 2 i 6 zawieraj¹ transformatory
Z wagon nr 4 zawiera przekszta³tniki pomocnicze.
Aparatura sterownicza (przekszta³tniki g³ówne i pomocnicze) oraz transformato-
ry s¹ zlokalizowane pod pod³og¹ wagonów. Jednostka AGV jest pierwszym na wie-
cie poci¹giem wyposa¿onym w silniki synchroniczne z magnesami trwa³ymi o wska-
niku mocy do masy wynosz¹cym 1 kW/kg. Dla porównania wskanik ten wynosi
0,8 kW/kg dla silnika klasycznego. U¿ycie magnesów trwa³ych, które wytwarzaj¹ pole
magnetyczne w silniku elektrycznym, pozwala zmniejszyæ straty energii w porówna-
niu z silnikiem klasycznym: sprawnoæ silników synchronicznych na magnesy trwa³e
Oparcie s¹siednich wagonów na wózku Jacobsa; 25.06.2008 r.
Fot. M. Graff
13
wiat kolei 8/2008
830728629.004.png 830728629.005.png 830728629.006.png 830728629.007.png 830728629.008.png 830728629.009.png 830728629.010.png 830728629.011.png 830728629.012.png
NOWA KOLEJ
Prowadzenie zestawu ko³owego; 25.06.2008 r. Fot. M. Graff
Pantograf AGV Faiveley Cx25, Velim, 25.06.2008 r. Fot. M. Graff
Testy AGV
Pierwsze jazdy próbne w La Rochelle przeprowadzono
z prêdkoci¹ maksymaln¹ 40 km/h (testowano baterie
oraz czêæ elektryczn¹ przy dodatkowej aparaturze).
W maju 2008 r. rozpoczêto testy AGV na torze dowiad-
czalnym w czeskim Velimiu, po³o¿onym w pobli¿u Ceh-
renic. Orodek badawczy w Velimiu posiada dwa okrêgi
torowe (o obwodzie odpowiednio 13,272 km i 3,951 km),
oba zelektryfikowane, przy czym istnieje mo¿liwoæ nie-
zale¿nego zasilania obu torów napiêciem 25 kV/50 Hz,
15 kV/16,7 Hz AC czy 3 kV DC. Prêdkoæ maksymalna
na okrêgu zewnêtrznym wynosi 210 km/h, za na we-
wnêtrznym 4090 km/h. Maksymalny nacisk osi na tor
wynosi 25 t (na obu okrêgach). Badane by³y nastêpuj¹-
ce podzespo³y poci¹gu AGV:
o testy dynamiczne kó³, m.in. wspó³praca uk³adów ko³o
wózek i ko³oszyna, z u¿yciem sensorów (rejestrato-
rów); badania poprzedzi³y wczeniej wykonane symu-
lacje komputerowe (bardzo trudne w realizacji);
o wspó³praca pantografu z sieci¹ trakcyjn¹: pantograf
jest nara¿ony na uszkodzenia ; (np. zaburzenia bie-
gu poci¹gu), zatem istnieje koniecznoæ jego ci¹g³e-
go monitorowania; docisk pantografu do sieci jest nad-
zorowany przez osobny system elektroniczny;
o synchroniczne silniki trakcyjne z magnesami sta³ymi;
o dzia³anie innych elementów, takich jak zewnêtrzne
i zewnêtrzne owietlenie poci¹gu, klimatyzacji czy wy-
³¹cznika napiêcia;
o zachowanie tarcz hamulcowych podczas w³¹czenia
hamowania oraz potencjalnych mo¿liwoci (niepo¿¹-
danych) blokowania siê kó³; nadzór nad tym zapew-
nia osobny system elektroniczny; testom poddano
system hamulcowy w ró¿nych warunkach: przy zmniej-
szonej przyczepnoci (np. na powierzchni szyn zwil-
¿onej wod¹ z myd³em), przy obecnoci trawy na to-
rach, w trybie normalnym czy awaryjnym, w zakre-
sie prêdkoci od 30 km/h do 200 km/h.
Plan zak³ada, i¿ poci¹g bêdzie testowany do koñca
sierpnia br. z prêdkoci¹ maksymaln¹ 200 km/h, po czym
AGV zostanie przewieziony do Francji, do fabryki Alsto-
ma w La Rochelle. Tam zostanie poddany modyfikacjom
zgodnie z wynikami uzyskanymi podczas testów. Po ich
ukoñczeniu poci¹g przejdzie testy na francuskich liniach
du¿ych prêdkoci, a tak¿e na sieci kolejowej FS, co po-
winno siê zakoñczyæ do grudnia 2010 r. Podczas prób
w Velimiu poci¹g AGV pokona oko³o 60 tys. km, za
wprawdzie Pegaz je posiada (dwie pary), jednak nie
zdecydowano jeszcze o ich monta¿u seryjnym w kolej-
nych jednostkach AGV. Wagony rodkowe AGV s¹ nieznacz-
nie krótsze w porównaniu z wagonami TGV licz¹ od-
powiednio po 17,3 m i 18,7 m. Poszycie pud³a jest wy-
konane z aluminium, jednak pud³o poci¹gu otrzyma
wkrótce wzmocnienie przy pomocy materia³u zawieraj¹-
cego w³ókna wêglowe (nowatorska technologia). Zmie-
nione pud³a wagonów zosta³y ju¿ przetestowane w orodku
badawczym w Vitry oraz Reichshoffen (tzw. crashtest ).
Przedzia³y pasa¿erskie AGV zaprojektowa³ stylista Xavier
Allard. Zadbano tak¿e o izolacjê akustyczn¹ poci¹gu. Przy-
k³adowo przy prêdkoci 330 km/h ha³as emitowany przez
poruszaj¹cy siê poci¹g jest w przybli¿eniu dwukrotnie wy-
¿szy ni¿ dla prêdkoci 300 km/h. Zastosowane rozwi¹-
zania w postaci izolacji akustycznej czêci pasa¿erskiej
czy dodatkowych wk³adek elastycznych w wózkach po-
woduj¹, i¿ poziom ha³asu wewn¹trz poci¹gu AGV przy
prêdkoci 360 km/h jest w przybli¿eniu taki, jak w po-
ci¹gu TGV przy prêdkoci 300320 km/h. Poci¹g AGV
jest wyposa¿ony w system bezpieczeñstwa ERTMS dla
poci¹gów du¿ych prêdkoci lub inny spe³niaj¹cy unijne
normy STI ( fr. Spécification Technique dIntéroperabilité ).
AGV bêd¹ budowane z myl¹ o eksploatacji do 40 lat.
W projekt AGV zaanga¿owane s¹ nastêpuj¹ce fabryki
Alstoma : we Francji La Rochelle (monta¿), Ornans (sil-
niki trakcyjne), Tarbes (czêæ mechaniczna), Le Creusot
(wózki), Villeurbanne (system sterowania), Reichshoffen
(system bezpieczeñstwa pasywnego i testy w komorze
klimatycznej) oraz we W³oszech w Bolonii (system sy-
gnalizacji) i Savigliano. Uroczysta prezentacja poci¹gu AGV
Pegaz mia³a miejsce dnia 5.02.2008 r. na terenie fa-
bryki Alstoma w La Rochelle w obecnoci prezydenta Fran-
cji Nicolasa Sarkozyego oraz licznych zaproszonych goci.
odpowiednie parametry bêd¹ mierzone przez oko³o
2000 sensorów. Obecnie testowany AGV, zestawiony
z siedmiu wagonów, posiada nastêpuj¹c¹ konfigura-
cjê: dwa pierwsze wagony dysponuj¹ przedzia³ami pa-
sa¿erskimi (1 kl. i 2 kl.), w dwóch kolejnych wagonach
znajduj¹ siê laboratoria pomiarowe, w kolejnych: spa-
linowy generator pr¹du produkuj¹cy energiê dla testo-
wanych urz¹dzeñ, czêci zapasowe, za ostatni wagon
stanowi czêæ mieszkaln¹.
Zamówienia na poci¹gi AGV
W³oska spó³ka NTV ( Nouvo Transporto Viaggiatori ), po-
wsta³a w grudniu 2006 r., a w po³owie stycznia 2008 r.
og³osi³a zamiar zakupu 25 poci¹gów AGV i opcjonalnie
10 kolejnych, za sumaryczn¹ kwotê 650 mln euro. W pla-
nach operator NTV zamierza eksploatowaæ poci¹gi du-
¿ych prêdkoci na odpowiednich liniach we W³oszech.
Jednostki AGV zamówione przez NTV jako 11-wagono-
we bêd¹ eksploatowane z prêdkoci¹ maksymaln¹
300 km/h. Poci¹gi te mog¹ zabraæ jednorazowo do 500
pasa¿erów. Produkcja AGV dla NTV rozpocznie siê w
2008 r., za gotowe poci¹gi bêd¹ dostarczone odbiorcy
do 2010 r. Kursowanie AGV po w³oskich liniach du¿ych
prêdkoci zaplanowano oko³o roku 2011.
Wspó³praca (i podziêkowania) :
Jan Raczyñski i Laurent Charlier
Podziêkowania dla PP. Sonii Marques i Cécile Dodat
z koncernu Alstom za udostêpnienie materia³ów infor-
macyjnych dotycz¹cych poci¹gu AGV
Bibliogr
Bibliograf
aaf
aafia:
ia:
[1]
Chemins de Fer N o 504, 2007/3, FerPress, Paris.
[2]
Materia³y reklamowe koncernu Alstom 2007, 2008.
[3]
Railway Gazette Int. 8/2007, Reed Press Publi-
shing, Sutton.
Pr
PPr
PPrzypisy
zypisy
:
1
Poci¹g AGV mo¿e byæ zasilany czterema rodzajami
napiêcia, przy czym prêdkoæ maksymaln¹ uzysku-
je siê pod napiêciem 25 kV. Podczas jazdy pod na-
piêciem 15 kV prêdkoæ maksymalna wynosi
320 km/h, dla 3 kV 250 km/h i 1,5 kV 200 km/h.
14
wiat kolei 8/2008
830728629.013.png 830728629.014.png 830728629.015.png 830728629.016.png 830728629.017.png 830728629.018.png 830728629.019.png 830728629.020.png 830728629.021.png 830728629.022.png 830728629.023.png 830728629.024.png 830728629.025.png 830728629.026.png 830728629.027.png 830728629.028.png 830728629.029.png 830728629.030.png 830728629.031.png 830728629.032.png 830728629.033.png 830728629.034.png 830728629.035.png 830728629.036.png 830728629.037.png 830728629.038.png 830728629.039.png 830728629.040.png 830728629.041.png 830728629.042.png 830728629.043.png 830728629.044.png 830728629.045.png 830728629.046.png 830728629.047.png 830728629.048.png 830728629.049.png 830728629.050.png 830728629.051.png
 
WCZORAJ I DZI
Bia³oliwie W¹sk.
Mimo i¿ stacja w¹skotorowa w Bia³oliwiu po-
wsta³a ju¿ w roku 1895 w zwi¹zku z budow¹
pierwszych linii Wyrzyskiej Kolei Powiatowej,
to okaza³y budynek stacyjny widoczny na fo-
tografiach wybudowano dopiero w 1906 roku
wraz z rozbudow¹ zaplecza stacyjnego i warsz-
tatowego, przeniesionego w tym okresie z £ob-
¿enicy. Prezentowana fotografia pochodzi z ro-
ku 1909. Przed budynkiem stacyjnym stoi po-
ci¹g towarowy, na którego czele znajduje siê
lokomotywa systemu Meyera. Jest to parowóz
wyprodukowany w fabryce Jung w 1896 roku.
Na kolejce wyrzyskiej by³y dwie takie maszy-
ny: WKP21 i WKP22, oznaczone po II wojnie
wiatowej na PKP jako Tx10-571 i Tx10-572.
Budynek stacyjny w pocz¹tkowym okresie eg-
zystencji mieci³ biura kolejki i pomieszcze-
nie dy¿urnego ruchu. Kasa biletowa znajdo-
wa³a siê w mniejszym budynku przy stacji nor-
malnotorowej (po wojnie bilety na kolejkê
sprzedawa³ kierownik poci¹gu lub kasa nor-
malnotorowa). Po przejêciu przez PKP w 1949
roku budynek zacz¹³ powoli traciæ swoje funk-
cje. Poszczególne pomieszczenia przebudo-
wywano na mieszkalne. Jeszcze do lat 80.
urzêdowa³ tu dy¿urny ruchu. Obecnie ca³y
budynek zajmuj¹ mieszkania.
Spogl¹daj¹c na wspó³czesn¹ fotografiê
stwierdzamy, i¿ miejsce to przez prawie 100 lat
nie zmieni³o siê zbytnio i zachowa³o swój daw-
ny charakter. Do budynku stacyjnego dobu-
dowano jedynie ma³y przedsionek przy wejciu
bocznym, pojawi³a siê polska nazwa stacji czy
kilka oznak wspó³czesnoci, jak np. anteny
satelitarne. Schody prowadz¹ce do budynku
przebudowano na murowane (wczeniej by³y
drewniane). Zniknê³o ogrodzenie okalaj¹ce
stacjê. Bia³y budynek przed dworcem straci³
swoj¹ dawn¹ formê. Poza tym wszystko
wygl¹da jak wiek temu. I mimo ¿e poci¹gi
planowe nie wyruszaj¹ z torów przy budynku
stacyjnym od 1993 roku, to jednak przez
te 15 lat kolejka nie umar³a zupe³nie i do
dzi prowadzony jest tam okazjonalny ruch
turystyczny.
Na zdjêciu wspó³czesnym: lokomotywy
spalinowe Ld1-2 i Ld1-1 z poci¹giem do Ko-
cika Lasu w dniu 26 lutego 2005 roku.
Tekst i zdjêcie wspó³czesne: Pawe³ Korcz
15
15
wiat kolei 8/2008
wiat kolei 8/2008
830728629.052.png 830728629.053.png 830728629.054.png 830728629.055.png 830728629.056.png 830728629.057.png
HISTORIA KOLEI
Jer
Jerzy P
zy P
zy Peszk
eszk
o
Pocz¹tki stacji kolejowej w Brzegu
Drugi dworzec w Brzegu widok wspó³czesny od po³udniowego zachodu.
Wchodzisz do obecnie odnowionego holu brzeskiego dworca; 1 z ozdobionego bogato stiukami sufitu zwisa du¿y, stylowy ¿yran-
dol. Nie czas na podziwianie kupujesz bilet, wchodzisz na peron, wje¿d¿a poci¹g i wreszcie siedzisz w wygodnym wagonie,
a za oknami zaczynaj¹ szybko umykaæ zabudowania i urz¹dzenia stacji. Przez g³owê przelatuje Ci szybka myl refleksja jaka
by³a historia tej kolei, kto j¹ budowa³, jaka by³a atmosfera tych lat? Wróæmy wiêc do epoki stali, wêgla i pary wieku XIX.
Rozwój niemieckiego kolejnictwa dokonywa³ siê sto-
sunkowo powoli. Budow¹ i utrzymaniem sieci ko-
lejowych w latach ich powstawania zajmowa³y siê
g³ównie prywatne towarzystwa kolejowe. Równie
powoli kolej wprowadzano w innych pañstwach, a¿
do oko³o 1870 roku, kiedy to w Europie nast¹pi³ pe³ny
rozwój kolejnictwa. Zapanowa³ ogromny entuzjazm
w zwi¹zku z planami i realizacj¹ budowy tras kole-
jowych. Dlatego te¿ ka¿de miasto zabiega³o o to,
aby uzyskaæ w mo¿liwie jak najkrótszym czasie po-
³¹czenie kolejowe z s¹siednimi miastami.
Z ca³¹ pewnoci¹ na l¹sku istnia³a pilna po-
trzeba budowy centralnej linii kolejowej. Projekty bu-
dowy kolei opracowywano tu ju¿ od 1834 roku, a do-
piero w 1841 r. uzyska³y one akceptacjê do reali-
zacji. Rok 1841 to jednoczenie pocz¹tek budowy
kolei górnol¹skiej, której tak bardzo potrzebowa³y
l¹skie kopalnie i obszary górnicze. Kolejnym bar-
dzo wa¿nym celem by³o po³¹czenie siê z austriack¹
Kaiser-Ferdinands-Nordbahn . Mimo ¿e l¹ska ko-
lej ostatecznie zosta³a poprowadzona inn¹ tras¹ ni¿
to pierwotnie planowano, po³¹czy³a ona Wroc³aw
jako punkt wyjciowy z Górnym l¹skiem i tym sa-
mym sta³a siê najbardziej znacz¹c¹ lini¹ tranzytow¹,
wiod¹c¹ przez Brzeg. £¹czy³a ona miasta o du¿ym
znaczeniu gospodarczym, jednoczenie ma³ym mia-
steczkom i wsiom zapewni³a burzliwy rozwój gospo-
darczy i kulturalny. Wkrótce (18471848), Brzeg
otrzyma³ po³¹czenie z Nys¹, a po d³u¿szej przerwie,
1.10.1910 roku ze Strzelinem (na trasie Wroc³aw
K³odzko). Planowano równie¿ po³¹czenie kolejo-
we z miejscowociami po³o¿onymi po prawej stro-
nie Odry do Namys³owa i dalej przez Olesno do
Poznania i Warszawy.
Planami po³¹czenia Wroc³awia ze l¹skiem
w 1834 roku zajmowa³ siê mieszkaj¹cy w Opolu,
a potem w Legnicy królewski radca budowlany Frie-
drich Theodor Krause. Projekty Krausego sta³y siê
wkrótce g³one i dwa lata póniej w roku 1836 roku
z o¿ywieniem podj¹³ je wroc³awski kupiec Friedrich
Lewald. Cieszy³ siê on du¿ym powa¿aniem wród
wroc³awskich handlowców, przemys³owców i posia-
daczy ziemskich w prowincji, a jego zabiegi dopro-
wadzi³y do powo³ania komitetu akcjonariuszy budowy
kolei w celu finansowania i budowania kolei l¹skiej.
Powsta³y wówczas komitet oszacowa³ koszty budowy
kolei na 2,5 mln talarów, która to suma zosta³a ze-
brana w zaskakuj¹co szybkim tempie, w formie
po¿yczki wród zainteresowanych. W sumie kwota
szacunkowych kosztów po podsumowaniu okaza-
³a siê o 1 mln talarów wiêksza, tak wiêc zebrano
3,5 mln talarów. W dniu 3.06.1837 r. odby³o siê ge-
neralne zebranie udzia³owców we Wroc³awiu, w trak-
cie którego wybrano dyrektorium komitetu budowy
kolei, sk³adaj¹ce siê z 19 cz³onków, których zada-
niem by³o kierowanie realizacj¹ tej inwestycji. Jed-
nym z cz³onków tego szacownego gremium by³ za-
³o¿yciel najstarszych rafinerii cukru na l¹sku von
Loebebach. W ca³ym procesie organizacji prac bu-
dowlanych odegra³ on pierwszoplanow¹ rolê. Dyrek-
torium wkrótce rozwinê³o o¿ywion¹ dzia³alnoæ, pro-
sz¹c w³adze prowincji i miast o wsparcie budowy kolei
oraz porednie lub bezporednie wziêcie udzia³u
w tych pracach.
Równie¿ do brzeskiego magistratu wp³ynê³o pi-
smo (4.08.1837), w którym dyrekcja budowy pro-
si³a w³adze o szerok¹ wspó³pracê w zakresie reali-
zacji inwestycji. W uzupe³nieniu tego pisma stwier-
dzono, ¿e ze strony w³adz pañstwowych nie ma ¿ad-
nych przeciwwskazañ dla omawianego przedsiêwziê-
cia. Proszono równie¿, aby w ramach prac przygo-
towawczych wytyczono próbne niwelety w kierunku
16
16
wiat kolei 8/2008
wiat kolei 8/2008
830728629.058.png 830728629.059.png 830728629.061.png 830728629.062.png 830728629.063.png 830728629.064.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin