Gwiazdnice.pdf

(194 KB) Pobierz
Gwiazdnice
– Stellaria w
fitoterapii.
Rodzaj
gwiazdnica
Stellaria
należy do rodziny
goździkowatych –
Caryophyllaceae
.W ziołolecznictwie
praktycznym wykorzystywane mogą
być różne gatunki gwiazdnicy, choć
najbardziej popularne jako lek
są:
gwiazdnica pospolita
/niem. Vogelmiere, fr. Mauron
des oiseaux, ital. Centocchio
comune, retorom. Sandustgel
da giaglina da champ/
(ptasie
ziele, muchotrzew, ptasia mięta,
kuroślep, kurzyślep) –
Stellaria
media (L.) Villars = Alsine media
Linne
(patrz:
http://rozanski.li/?
p=409)
i
gwiazdnica gajowa
niem. Hain-Sternmiere, fr.
Stellaire des bois; ital.
Centocchio dei boschi; retorom.
Sandustgel da giaglina da
guaud/
Stellaria nemorum
L.
Gwiazdnice (np. gwiazdnica
gajowa) są często mylone
z
kościenicą /niem.
Wassermiere; fr. Stellaire
aquatique; ital. Centocchio
aquatico; retorom. Minuarta
aquatica/–
Myosoton aquaticum
(L.) Moench
, i jak zauważyłem do
tego stopnia, że w dawnej
medycynie ludowej oba gatunki
mogły być stosowane zamiennie i
dowolnie. Nie zmienia to jednak
faktu, że profil chemiczny obu
rodzajów jest podobny, wytwarzają
saponiny trójterpenowe, alkohole
cukrowe, kwas elagowy, ferulowy,
p-kumarowy, ponadto kwercetynę i
kemferol. Działają też podobnie:
wykrztuśnie, moczopędnie i
żółciopędnie z efektem ochronnym
na miąższ wątroby (przed
mikotoksynami, stłuszczeniem i
marskością po zatruciach
ksenobiotykami). Surowcem jest
świeże i suche ziele –
Herba
Stellariae
, zbierane w czasie
kwitnienia. Świeże i młode części
gwiazdnicy i kościenicy są smaczne i
pożywne, mogą posłużyć do
sporządzania sałatek wiosennych z
dodatkiem oleju lnianego, albo
konopnego lub oliwy z oliwek, o
działaniu odtruwającym i
żółciopędnym. Dobrze komponuja
się z Lepidium (Maca), rzeżuchą,
rzepą, ziarnopłonem, czosnaczkiem,
czosnkiem (także niedźwiedzim),
rukwią, czy nasturcją.
W przypadku parzenia suchego
ziela: 1-2 łyżki rozdrobnionego
surowca zalać 1 szklanką wrzącej
wody; odstawic na 20-30 minut,
przecedzić, dodać miód lub sok
owocowy. Wypić małymi porcami w
ciągu dnia. Przy nieżycie układu
oddechowego (zaflegmienie,
zapalenie zatok, chrypka,
przeziębienie) stosować do 2
szklanek naparu dziennie. Przy
chorobach wątroby, jako środek
odtruwający, żółciopędny pić napar
na czczo 1 raz dziennie. Dodatkowo
wyreguluje wypróżnienia. Świeże
ziele roztarte z masłem lub tranem,
albo olejem lnianym przyspiesza
gojenie ran, oparzeń, wyprysków i
odleżyn. Przy mokrych odleżynach,
wypryskach do maści z gwiazdnicy
można dodać do 5% tlenku cynku,
albo do 2% tlenku lub subgalusanu
bizmutu. Wartościowy jest również
sok, macerat i napar ze świeżego
ziela kościenicy lub gwiazdnicy. Na
zimę sok lub macerat z
gwiazdnicy/kościenicy zamrozić w
torebkach do lodu.
W Posce można pozyskiwać do
fitoterapii również inne gatunki
gwiazdnicy: gwiazdnica bagienna –
Stellaria alsine Grimm
, gwiazdnica
Zgłoś jeśli naruszono regulamin