Mechanizm transmisji impulsów polityki pieniężnej
Teorie pieniądza zawierają następujące zagadnienia zawierające:
• kanałów i mechanizmów wzajemnych powiązań sektora realnego i finansowego gospodarki,
• zmian zachowań podmiotów gospodarczych i wywołanych wskutek nich zmian wielkości realnych pod wpływem impulsów pieniężnych,
• wrażliwości sektorów sfery realnej na impulsy monetarne (problem opóźnień),
• siły wpływu impulsów pieniężnych na ceny i kategorie ilościowe (np. produkcja, zatrudnienie itp.),
• wniosków wynikających z procesów transmisji dla rozkładu opóźnień.
Ich wspólną cechą jest założenie o istnieniu związku przyczynowo-skutkowego między zmianami ilości pieniądza a zbieżnymi z nimi w zakresie kierunku zmianami działalności gospodarczej, znajdującej wyraz w zmianach realnego produktu krajowego brutto.
Warunki i aspekty wpływu impulsów monetarnych na sferę realną, od których zależy siła i rodzaj oddziaływania:
• powstawanie różnych skutków impulsu monetarnego, w wyniku rodzaju wykorzystanego kanału transmisji i zastosowanego środka,
• różny wpływ impulsów monetarnych co do horyzontu oddziaływania, charakteru oddziaływania i fazy cyklu koniunkturalnego,
• wpływ impulsów monetarnych nie tylko na sferę realną, ale także pieniężną,
• czynniki psychologiczne,
• dynamika wzrostu i zmiany strukturalne w gospodarce.
Impuls pieniężny oznacza zmiany zmiennych monetarnych, takich jak: podaż pieniądza, wolumen kredytów, stopy procentowe (różnego rodzaju), wolne rezerwy płynności, substytuty pieniądza w postaci aktywów (o różnej płynności)
Zmiany wielkości monetarnych mogą mieć dwojaki charakter:
• egzogeniczny zewnętrzny względem modelu (szoki),
• endogeniczny wewnętrzny w ramach modelu.
Przyczyny powstania impulsów pieniężnych:
Przyczyny tych zmian (impulsów) wywodzą się z:
• samej polityki pieniężno kredytowej banku centralnego,
• pozostałych przyczyn, leżących poza polityką pieniężną, będących wynikiem działania lub zachowań banków, podmiotów niebankowych sektora publicznego lub zagranicy.
Podział impulsów pieniężnych – kryterium podmiotu:
• impulsy banku centralnego,
• impulsy banków komercyjnych,
• impulsy pośredników finansowych,
• impulsy gospodarstw domowych,
• impulsy wynikające z funkcjonowania sektora publicznego (w postaci polityki fiskalnej i długu publicznego),
• impulsy zewnętrzne (pochodzące z zagranicy).
Impulsy pierwotne, kreowane są przez bank centralny, oddziałują na banki i decydują o tworzonych przez te banki warunkach finansowych sektora niebankowego. Impulsy pieniężne, jako wynik działań banku centralnego, obejmują zmiany rozmiarów podaży istniejących w gospodarce instrumentów finansowych i zmiany cen (stóp procentowych, innych stóp dochodowości, kursu walutowego).
Pozostałe impulsy, generowane przez zachowania podmiotów rynkowych (poza bankiem centralnym) stanowią impulsy wtórne, będące odpowiedzią na impulsy pierwotne banku centralnego i będące przede wszystkim wynikiem wzajemnego oddziaływania popytu na pieniądz i podaży pieniądza
Impulsy polityki pieniężnej są to zatem zawsze pierwotne impulsy monetarne, będące wynikiem działań
banku centralnego
Klasyfikacja impulsów pieniężnych
Kryterium podziału
Rodzaje impulsów
Sposób powstawania
pierwotne –bezpośrednio kreowane przez bank centralny za pomocą różnych instrumentów
wtórne –kreowane poza bankiem centralnym przez uczestników zastosowanych przez niego instrumentów
Wpływ banku centralnego
Bezpośrednie - są działaniami banku centralnego powodującymi zmiany w zmiennych monetarnych
Pośrednie - będą wywoływały zmiany za pośrednictwem zachowań pozostałych podmiotów rynkowych, przede wszystkim banków
Sposób oddziaływania
Mierzalne - powstają w wyniku zmian w parametrach wykorzystywanych instrumentów, jak na przykład zmiany w stopie rezerwy obowiązkowej czy zwiększenie wartości absorbujących operacji otwartego rynku
Niemierzalne - powstają z kolei w wyniku oddziaływania moral suasion oraz poza instrumentalnych, jakościowych cech banku centralnego
Charakter polityki
restrykcyjne
ekspansywne
Horyzont czasowy
krótkoterminowe
długoterminowe
W zależności od horyzontu czasowego przyjętych celów i zamierzonych rezultatów impulsów.
Współzależności między sferą monetarną i realnym sektorem gospodarki:
a – np. duża płynność bankówb – np. zbyt szybki wzrost podaży pieniądza i kredytu w stosunku do wzrostu realnego PKB c, d, f, g – sprzężenia zwrotne z podmiotami gospodarczymie – np. bezrobocie, niewykorzystanie zdolności produkcyjnych, inflacja, wzrost cen
Mechanizm transmisji oznacza zachowania instytucji oraz jednostek ekonomicznych, umożliwiające wpływ polityki banku centralnego na decyzje cenowe i produkcyjne podmiotów ekonomicznych
Bezpośredni mechanizm transmisji – wynika z założenia o długoterminowej neutralności pieniądza, a określany jest także jako majątkowy, ponieważ zmiany w ilości pieniądza przenoszone są za pośrednictwem zmian w strukturze majątku podmiotów gospodarujących.
Podstawową cechą bezpośredniego mechanizmu transmisji jest nieuwzględnianie występujących w gospodarce rozwiązań instytucjonalnych, czyli pomijanie zagadnień funkcjonowania gospodarki od strony organizacyjno-prawnej.
Pośrednie mechanizmy transmisji impulsów pieniężnych zakładają, że zmiany w ilości pieniądza powodują zmiany w poziomie stóp procentowych, co z kolei wpływa na dynamikę życia gospodarczego, przede wszystkim za pośrednictwem rynków finansowych.
Mechanizm przenoszenia impulsów monetarnych można przedstawić za pomocą dwóch zasadniczych ujęć teoretycznych:
• podejścia kredytowego (strumieniowego):
o płynnych zasobów,
...
iwena