OD IŁARIONA DO SKOWORODY I WŁODZIMIERZ MOKRY OD IŁARIONA DO SKOWORODY ANTOLOGIA POEZJI UKRAIŃSKIEJ XI-XVIII w. KRAKÓW Spis treci ša dotowana przez Departament Ksišżki i Czytelnictwa oraz Biuro ds. Kultury n'ejszosci Narodowych Ministerstwa Kultury i Sztuki ;undację s'w. Włodzimierza Chrzciciela Rusi Kijowskiej w Krakowie Copyright by Włodzimierz Mokry and Towarzystwo itorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, akóty 1996, wyd. I BN 83-7052-422-2 .iWPN UNIYERSITAS Zarzycka °jekt okładki i stron tytułowych icek Szczerbiński a okładce: 1' IV - ikony więtych Borysa i Gleba z kaplicy pod ich wezwaniem Fundacji w. Włodzimierza Chrzciciela Rusi Kijowskiej w Krakowie. [al- Jerzy Nowosielski. Fot. P. Zechenter Włodzimierz Mokry, Dzieje poezji ukraińskiej od XI do XVIII wieku Wstęp........................................ U I. Utwory poetyckie epoki Rusi Kijowskiej................... 15 II. Czasy Rusi dzielnicowej i doba litewsko-polska.............. 40 III. Okres pierwszego odrodzenia i reformacji. Poczštek baroku........ 63 Bibliografia..................................109 ANTOLOGIA POEZJI UKRAIŃSKIEJ Utwory poetyckie epoki Rusi Kijowskiej (wiek XI - poczštek wieku XIII). . 115 Metropolita Iłarion Słowo o prawie i łasce.............................116 Teodozjusz Peczerski O wojennej i zakonnej służbie.........................120 Anonim Płacz Borysa..................................122 Płacz Gleba...................................123 Łukasz Żydiata Pouczenie....................................126 Kyryło Turowski Ť Płacz Bogarodzicy................................127 Lament Józefa Arymatejskiego.........................129 Słowo na Niedzielę Przewodniš.........................130 Słowo o duszy ludzkiej i ciele.........................132 Anonim Słowo o wyprawie I góra............................134 Anonim Słowo o ruinie ziemi ruskiej............................154 Utwory poetyckie wieku XIII - poczštku wieku XIV...............157 otografie czarno-białe pochodzš z Ilustrowana istorija Ukrajiny, Kyjiw-Lwiw 1913 I Ś Ś1 ŚU Mi ŚI ŚI H mmm mi H Śm HH ŚMi HuHI 1 ŚŚŚ Serapion Wlml. Słowo l: i |/'i e!......................... 158 Pout ............................... 158 Daniel Wl Suplika Daniela Więnia............................ 161 Pali i kŤ Pcczerski"............................ 166 n Syryjczyka............................... 166 i alopl halicko wołyński"............................. 169 Z Latopisu halicko-wołyńskiego........................ 169 \moiiiiii Słowu Adama do Łazarza w piekle....................... 175 I!(wory poetyckie wieku XIV -pierwszej polowy wieku XVI.......... 181 Hryhorij Cambłak Proba o deszcz................................. 181 Zmartwienia bogatego............................. 182 O, Jeruzalem, ojcowski gród!.......................... 182 Anonim Pochwała Wielkiego księcia Witolda...................... 183 Testament księcia Andrzeja Wlodzimierzowicza.................. 188 Ioan Poselstwo do papieża Sykstusa IV....................... 190 Posłanie do papieża rzymskiego Sykstusa IV od duchowieństwa i od ksišżšt i panów ruskich w roku 1476...................... 191 Anonim Pochwała zwycięstwa księcia K. Ostrogskiego pod Orszš 1515 roku..... 197 Dumy kozackie Płacz niewolnika................................ 202 Płacz niewolników na galerze......................... 204 Ucieczka trzech braci z Azowa z niewoli tureckiej............... 205 Marusia z Bogusławia............................. 212 Samuel Kiszka................................. 215 mierć Kozaka bandurzysty........................... 225 Utwory poetyckie drugiej polowy wieku XVI - pierwszej polowy wieku XVII..................................... 227 Paweł Rusin z Krosna Oda do Apollina................................ 228 Wstęp do Troas" szóstej tragediiL. Anneusza Seneki.............230 Rusin, mistrz Paweł z Krosna, na powrót najjaniejszego władcy i króla ... 231 Kolędy.......................................235 Bóg przedwieczny................................236 Ziemię judejskš.................................237 Brzmi cherubów piew.............................237 Dzi pora i ten czas...............................239 Zbierajcie się dzi mężowie...........................240 Jan Żorawnycki Idziesz mimo, stań godzinę...........................241 Stefan Zyzanij Herb... ksišżęcia Ostrozskiego, wojewody kijewskiego... etc...........242 Chrystofor Filałet Xišżka do mijaišcych mówi...........................243 Trofim Onyszkiewicz Przeczystej i Najbłogosławieńszej Pannie Maryi..................244 Adam Hipacy Pociej Parenetica Jednego do swej Rusi........................246 Melencjusz Smotrycki Lament ałbo narzekanie Cerkwi S. Wschodniej na Syny wyrodne....... 248 Na herb... Xišżšt ich moci Ostroskich Epigramma............... 266 Na herb... ksišżšt ich moci Winiowieckich.................. 266 Ołeksandr Mytura Wizerunek cnót................................. 267 Na klejnot ich miłociwych panów Pleteneckich................ 268 Odnowicielowi drukarni - Elizjaszowi Pleteneckiemu............. 268 Kasjan Sakowicz Na pogrzeb Sahajdacznego...........................270 Lament.....................................271 Kyryło Trankwilion-Stawrowecki Lekarstwo sybarytom..............................273 Wiersze na czes'ć metropolity Piotra Mohyły Mnemosyne sławy............................... 276 Przezacny Mohiło................................ 277 Widzę, Że się pod Ołymp Kolumna przybiera.................. 278 Gdyż już Mohiło probami użyty........................ 279 Co to czynił Rytu e widzę Marsowy....................280 Nn toletnego obrotu....................282 S v lv. Mohiły... etc..........................283 Śť"> Utjnoi... Kisielów..........................284 M.ini i ifojski I)..................................285 ..................................285 Na ttnłe (5) . . ................................286 Beko ulu... po nie opłakanej mierci Jozepha Bobrykowicza...........286 Thnn li....................................286 I hien V.....................................287 Thnn VI....................................288 ThrenIX....................................290 Pieni......................................292 Fama malum..................................295 Hliba Wsesławicza.................................296 Jan Hurin Skuminowicz Lwowicz........................296 Pambo Berinda..................................297 Stateczny chrzecianin Mikołaj Szaszkiewicz..................298 Cuda......................................298 O starożytnoci domu... Xišišt ich mm. Swatopołkow Czetwerteńskich . . . 300 Piotr Mohyła Czytelnika do Kassiana Elogium........................302 Utwory poetyckie od połowy wieku XVII do końca wieku XVIII........304 Łazarz Baranowicz O wionie. Wszystkim wiosna nie jest sprona.................. 304 Piękna robota, do niej ochoty.......................... 306 Gospodarzu stary, pomóż na Tatary....................... 306 Nie będzie, jako wiat wiatem, Rusin Polakowi bratem............ 307 Rusin do Polaka co po polsku gdaka...................... 308 Respons Kozaków zaporoskich............................310 Danyło Bratkowski Autor do siebie .................................311 Z czego Białogłowa...............................311 O wolnoci...................................312 O Lutrze i Kalwinie. O Winie i Rusinie.....................312 Prawda.....................................312 Wolnoć, Wielmożnoć.............................312 Duma hetmana Mazepy..............................." ' Teofan Prokopowicz Kant polski...................................317 Epinicjum albo Picsn u \tinifalna o tejże przesławnej wiktoryji........318 Iwan Welyczkowski Do Łazarza Baranowicza............................321 Piszšcym wiersze................................330 Zaprawdę ciężki jest krzyż...........................330 Na piersi zawsze Twš ikonę więtš noszę....................330 Epitafium....................................330 Teofan Trofymowicz Ukraina.....................................332 Iwan Maksymowicz Omega.....................................333 Kłymentij Zinowijiw O ludziach tych niesłusznie czynišcych.......................334 O złych żonach, im to nigdy nie można wierzyć................335 O wpisujšcych się do kozactwa kmiotkach............^........336 O żeńcach...................................336 O, miłoci moja, Wenus............................337 Hryhorij Konyski Rolnik.....................................338 Iwan Nekraszewicz Spowied....................................339 Płacz mnichów kijowskich...........................339 Hryhorij Skoworoda Z tomu Ogródpieni nabożnych".......................342 Gaudia pelle..................................348 De libertate...................................348 Minęły chmury...................................348 Gołębico, ptaku czysty...............................348 Na próżno spożywa Ciało..............................349 Ś Włodzimierz Mokry Dzieje poezji ukraińskiej od XI do XVIII wieku Wstęp Powstanie niniejszej antologii zainicjowane zostało w 1977 roku przez Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, które w ramach swej Serii II rozpoczęło publikację tomów ukrainistycznych od wydania w roku 1974 Wyboru wierszy Tarasa Szewczenki - największego poety ukraińskiego epoki romantyzmu, a zarazem najwybitniejszego twórcy nowożytnego j...
michaal