1

B H P

PROGRAM SZKOLENIA OKRESOWEGO

PRACOWNIKÓW NA STANOWISKACH ROBOTNICZYCH

SZCZECIN 2007r.

Założenia organizacyjno – programowe

Kurs – szkolenie okresowe bhp pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004r ,, w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy’’  (Dz. U. nr 180, poz. 1860)

Cel szkolenia

Celem szkolenia jest aktualizacja i uzupełnienie wiedzy i umiejętności w szczególności w zakresie:

a)      Przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy związanych z wykonywaną pracą,

b)     Zagrożeń związanych z wykonywaną pracą oraz metod ochrony przed tymi zagrożeniami,

c)      Postępowanie w razie wypadku i w sytuacjach zagrożeń.

Czas trwania i sposób organizacji szkolenia

Szkolenie jest przeznaczone dla osób zatrudnionych na stanowiskach robotniczych

Szkolenie powinno być zorganizowane w formie instruktażu – na podstawie szczegółowego programu opracowanego przez organizatora szkolenia. Szkolenie powinno być realizowane przez instruktaż na stanowisku pracy, a także wykład, pogadankę, film, omówienie okoliczności i przyczyn charakterystycznych (dla prac wykonywanych przez uczestników szkolenia) wypadków przy pracy oraz wniosków profilaktycznych. Kurs trwa 8 godzin lekcyjnych.

Sposób sprawdzania efektów szkolenia

Szkolenie będzie zakończone egzaminem sprawdzającym przyswojenie przez uczestników problematyki objętej programem szkolenia. Egzamin przeprowadzają osoby prowadzące zajęcia na kursie. W przypadku ukończenia szkolenia i egzaminu z wynikiem pozytywnym, uczestnik szkolenia otrzymuje zaświadczenie o ukończeniu szkolenia.  

Szczegółowy program szkolenia okresowego pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych

Wskazówki metodyczne

Podstawową metodą szkolenia powinien być wykład prowadzony przy użyciu środków audiowizualnych. Zgodnie z metodyką przekazywania wiedzy – wykładowcy w trakcie prowadzenia zajęć powinni przechodzić od treści ogólnych do szczegółowych i od problemów prostych do trudniejszych, posługując się, o ile to możliwe, przykładami występującymi w praktyce.

Na końcu zajęć wskazane jest podsumowanie przekazanych treści poprzez powtórzenie najważniejszych informacji, a ponadto pozostawienie czasu na pytania uczestników szkolenia i udzielenie odpowiedzi.

Sposób realizacji programu szkolenia przez wykładowców powinien zapewnić jak największe korzyści uczestnikom szkolenia, tzn. powinien być dostosowany do rodzaju przemysłu (działalności), z którego wywodzą się uczestnicy szkolenia, w szczególności:

a.         Treści (zagadnienia) zawarte w programie mogą być uzupełnione o treści związane z praktyką słuchaczy.

b.        Prowadzący zajęcia mogą zrezygnować z niektórych zagadnień, nie związanych z charakterem i warunkami pracy uczestników szkolenia (np. z omawiania czynników środowiska, które nie występują w czasie pracy słuchaczy).

c.         W trakcie realizacji programu szkolenia wskazane jest wprowadzanie zajęć dydaktycznych oraz zlecanie wykonywania przez słuchaczy samodzielnych prac, których tematyka związana jest bezpośrednio z pracą słuchaczy.

d.        Wykładowca powinien skłaniać uczestników szkolenia do aktywnego udziału w zajęciach poprzez przedstawianie przez nich przykładów, problemów i doświadczeń z ich pracy dotyczących omawianej problematyki.

Wykładowcy prowadzący zajęcia powinni odpowiednio przygotować i skupić się na przekazaniu uczestnikom szkolenia najistotniejszych informacji, które powinni oni zapamiętać. Informacje te (dotyczące np. najważniejszych przepisów prawnych, definicji, środków bezpieczeństwa, procedur działania) mogą być przekazane słuchaczom np.:

a.         W postaci gotowych, powielonych materiałów.

b.        W formie podyktowanych do zapisu przez słuchaczy notatek.

c.         Ustnie, z zaakcentowaniem ich ważności.

Rozwinięcie zagadnień

1. Badania lekarskie profilaktyczne
Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku.
- Badania lekarskie profilaktyczne przeprowadzane są na koszt pracodawcy.
- Badaniom lekarskim profilaktycznym (badania wstępne, okresowe i kontrolne) podlegają wszyscy.
- Badanie profilaktyczne kończy się orzeczeniem lekarskim, stwierdzającym brak przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na określonym stanowisku lub stwierdzającym przeciwwskazania,
- Badanie profilaktyczne przeprowadza się na podstawie skierowania, wydanego przez pracodawcę,
- Pracodawca przechowuje orzeczenia lekarskie, zawierające wyniki badań profilaktycznych, zgodnie z wymaganiami dokumentacji osobowej.
- Pracodawca zatrudniający pracowników w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających jest obowiązany zapewnić tym pracownikom okresowe badania lekarskie także:
- po zaprzestaniu prac w kontakcie z tymi substancjami, czynnikami lub pyłami.

- po rozwiązaniu stosunku pracy, jeśli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996r. W sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, w zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 332).
 

2. Stężenie czynników szkodliwych dla zdrowia (związki chemiczne i pyły)
- Najwyższe Dopuszczalne Stężenie (NDS) – ustalone jako średnie ważone którego oddziaływanie na pracownika w ciągu 8-godzinnego czasu pracy 42-godzinnego tygodniowego wymiaru czasu pracy, przez okres jego aktywności zawodowej nie powinno spowodować ujemnych zmian w stanie jego zdrowia i w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń.
- Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Chwilowe (NDSCh) – ustalone jako wartości średnie które nie powinny spowodować ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń, jeżeli utrzymuje się w środowisku pracy nie dłużej niż 30 minut w czasie zmiany roboczej.
- Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Pułapowe (NDSP) – stężenie, które nie może być, ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia pracownika ,przekroczone w żadnym momencie.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 217, poz. 1833)

3. Pomiary czynników szkodliwych
- Pracodawca jest zobowiązany przeprowadzać na swój koszt badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia, rejestrować i przechowywać wyniki tych badań i pomiarów oraz udostępniać je pracownikom.
- Badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia przeprowadza się co 2 lata, raz w roku lub co 6 miesięcy w zależności od stopnia stężenia lub natężenia tych czynników.
- Badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia, występujących w środowisku pracy, mogą być wykonywane przez laboratoria: Państwowej Inspekcji Sanitarnej,  jednostek badawczo-rozwojowych w dziedzinie medycyny pracy i Centralnego Instytutu Ochrony Pracy,
Rozporządzenie Ministra Zdrowia i opieki Społecznej z dnia 9 lipca 1996r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 86, poz. 394)
 

4. Wypadki przy pracy
Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzna, które nastąpiło w związku z pracą:
- Podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności albo poleceń przełożonych.
- Podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności w interesie zakładu pracy, nawet bez polecenia.
- W czasie pozostawania pracownika w dyspozycji zakładu pracy, w drodze miedzy siedzibą zakładu pracy a miejscem wykonywania obowiązku, wynikającego ze stosunku pracy.
Ustawa z dnia 30 października 2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673)
 

5. Świadczenia z. tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych
- Jednorazowe odszkodowanie z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu
- Jednorazowe odszkodowanie dla rodziny z tytułu śmierci pracownika lub rencisty
- Renta inwalidzka
- Renta rodzinna
- Odszkodowanie za przedmioty utracone lub uszkodzone wskutek wypadku przy pracy
- Świadczenia wyrównawcze
Ustawa z dnia 30 października 2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673)

6. Rodzaje wypadków przy pracy
- Wypadek śmiertelny – wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć na miejscu wypadku lub w okresie 6 miesięcy od chwili wypadku.
- Wypadek ciężki – wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, a mianowicie: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia lub inne uszkodzenia ciała, albo rozstrój zdrowia naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu; trwała choroba psychiczna, trwała lub znaczna niezdolność do pracy w zawodzie lub trwałe poważne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.
- Wypadek zbiorowy – wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.
Ustawa z dnia 30 października 2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673)

7. Postępowanie powypadkowe
- Miejsce wypadku pracodawca obowiązany jest zabezpieczyć do czasu ustalenia jego okoliczności i przyczyn.
- Okoliczności i przyczyny wypadków przy pracy bada zespół powypadkowy.
- Zespół powypadkowy sporządza protokół nie później niż w ciągu 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku.
- Protokół powypadkowy zatwierdza pracodawca, nie później jednak niż w ciągu 5 dni od dnia jego sporządzenia.
- Protokół powypadkowy z załącznikami przechowuje się w aktach zakładu przez 10 lat.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 lipca 1998r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposobu ich dokumentowania, a także zakresu informacji zamieszczanych w rejestrze wypadków przy pracy Dz. U. Nr 115, poz. 744).
 

8. Choroby zawodowe
- Choroby zawodowe są to choroby określone w wykazie chorób zawodowych, jeżeli spowodowane zostały działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia, występujących w środowisku pracy.
- W razie podejrzenia choroby zawodowej u pracownika – zakład społecznej służby zdrowia, lekarze oraz zakład pracy zatrudniający pracownika mają obowiązek skierować go do zakładu społecznej służby zdrowia, właściwego do rozpoznawania chorób zawodowych, dołączając posiadaną dokumentacje lekarską.
- Na podstawie orzeczenia lekarskiego właściwy ze względu na siedzibę zakładu pracy inspektor sanitarny wydaje decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej lub decyzje o braku podstaw do jej stwierdzenia.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 listopada 1983r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U.Nr.65,poz.94)
 

9. Kobiety
- Nie wolno zatrudniać kobiet przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia, wymienionych w wykazie prac wzbronionych kobietom.
- Nie wolno zatrudniać kobiet w ciąży, między innymi przy pracach: w których poziom ekspozycji na hałas, odniesiony do 8-godzinnego dnia pracy, przekracza wartość 65dB.,  w warunkach narażenia na promieniowanie jonizacyjne, przy obsłudze monitorów ekranowych – powyżej 4 godzin na dobę, na wysokości – poza stałymi galeriami, pomostami, podestami i innymi stałymi podwyższeniami, posiadającymi pełne zabezpieczenie przed upadkiem oraz przy wchodzeniu i schodzeniu po drabinach i klamrach, w wykopach oraz w zbiornikach otwartych, wewnątrz zbiorników i kanałów.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 1996r. w sprawie wykazu prac wzbronionych kobietom (Dz. U. Nr 114, poz. 545)
 

10. Młodociani
- Pracodawca zatrudniający młodocianych przy niektórych rodzajach prac wzbronionych (w celu przygotowania zawodowego) jest zobowiązany zapewnić szczególną ochronę zdrowia młodocianych:
- Organizować prace i zajęcia młodocianych w taki sposób, by na terenie zakładu pracy znajdowali się zawsze pod opieką wyznaczonej w tym celu osoby.
- Organizować przerwy w pracy młodocianych dla ich odpoczynku, w pomieszczeniach izolowanych od czynników uciążliwych występujących na danym stanowisku pracy.
- Przestrzegać stosowania przez młodocianych właściwej odzieży ochronnej i sprzętu ochrony osobistej oraz instruować młodocianych z zakresu prawidłowego użycia i konserwach sprzętu.
- Pracodawca, na podstawie wykazu prac wzbronionych młodocianym, określa wykaz stanowisk pracy i rodzaje prac wzbronionych młodocianym oraz wykaz stanowisk pracy i prac dozwolonych w celu odbycia przygotowania zawodowego.
- Wykaz, o którym mowa wyżej, powinien znajdować się w widocznym miejscu w każdej jednostce organizacyjnej zakładu zatrudniającej młodocianych.
- Zabronione jest zatrudnianie młodocianych przy pracach wymienionych w wykazie prac wzbronionych młodocianym.
- Dozwolone jest zatrudnianie młodocianych powyżej 16 lat przy pracach wzbronionych, w celu przygotowania zawodowego. Powinno się ono odbywać pod nadzorem nauczycieli zawodu, instruktorów praktycznej nauki zawodu lub innych osób uprawnionych do prowadzenia praktycznej nauki zawodu.
- Zatrudnianie młodocianych nie może mieć charakteru pracy stałej, lecz powinno się ograniczać do zaznajamiania młodocianych z podstawowymi czynnościami, niezbędnymi do wykonywania zawodu,
- Czas zatrudniania młodocianych przy pracach wzbronionych powinien być odnotowany w dokumentacji praktycznej nauki zawodu.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym (Dz. U. Nr 200, poz. 2047).
 

11. Teren zakładu pracy
Miejsca w zakładzie pracy, w których występują zagrożenia dla pracowników, powinny być:
- Oznakowane widocznymi barwami i/lub znakami bezpieczeństwa, zgodnie z Polskimi Normami. Znaki bezpieczeństwa powinny być umieszczone odpowiednio do linii wzroku – w miejscu lub w najbliższym otoczeniu określonego zagrożenia, a w przypadku ogólnego zagrożenia – przy wejściu na teren, gdzie występuje takie zagrożenie.
- Wyłączone z użytkowania poprzez ich odpowiednie wygrodzenie lub w inny sposób, jeśli oznakowanie barwami i/lub znakami bezpieczeństwa nie jest wystarczające dla zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracownika.
- Zamknięte odpowiednimi pokrywami w przypadku otworów i zagłębień lub jeśli jest to niemożliwe - właściwie ogrodzone i oznakowane.
- Pomalowane barwami bezpieczeństwa (zgodnie z Polskimi Normami), jeżeli występują na przejściach zagrażających potknięciem się upadkiem lub uderzeniem (np. stopnie).
- Zagrodzone lub zabezpieczone w inny sposób, jeśli występuje możliwość niespodziewanego wtargnięcia pieszych na drogę.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tj. Dz. U. z...