Technika opracowywania i wypełniania ubytków klasy II wg Blacka
Ubytki klasy II wg. Blacka
Są to ubytki rozpoczynające się na powierzchniach stycznych zębów przedtrzonowych i trzonowych
§ proste: - tylko na powierzchni stycznej
§ złożone: - na jednej z powierzchni stycznej i powierzchni żującej (MO, DO)
- na dwóch powierzchniach stycznych i powierzchni żującej (MOD)
Kolejność faz opracowywania ubytków oraz analiza warunków zgryzowych jest analogiczna jak w I kl. wg Blacka
Faza I
Zasady otwarcia ubytku identyczne jak w klasie I wg Blacka
1. Otwarcie ubytku od pow. stycznej
· gdy ubytek zlokalizowany jest na dystalnej powierzchni ostatniego zęba w łuku
· gdy brak zęba sąsiedniego
· gdy w zębie sąsiednim istnieje rozległy ubytek
2. Otwarcie ubytku na pow. żującej
· gdy próchnica jednocześnie niszczy ścianę styczną korony zęba oraz podminowuje szkliwo na pow. żującej
· przebiega ze zniesieniem krawędzi styczno – zgryzowej
Aby nie uszkodzić pow. stycznej sąsiedniego zęba można wprowadzić metalowy pasek do przestrzeni międzyzębowej i ucisnąć go klinem wsuniętym od strony leczonego zęba
Jeżeli na powierzchniach stycznych dwóch sąsiadujących z sobą zębów istnieją ubytki, należy otwierać jednocześnie nawiercając na przemian każdy ząb
Otwarcie ubytku klasy II na pow. zgryzowej a – z ochroną zęba sąsiedniego, b – dwóch ubytków stycznych
3. Otwieranie ubytku na pow. przedsionkowej lub językowej
· jest to tzw. metoda „dziurki od klucza”
· ubytek małych rozmiarów
· ubytek drążący w kierunku przedsionkowym lub językowym
Dodatkowo:
1. Ocena stanu brodawki zębowej zawartej w przestrzeni międzyzębowej;
· Przestrzeń międzyzębowa - jest to przestrzeń zawarta między powierzchnią styczną zębów sąsiednich, punktem stycznym i górną powierzchnią brodawki międzyzębowej;
· Punkt styczny – punkt styku dwóch sąsiadujących z sobą zębów.
3. Zranienie brodawki międzyzębowej i krwawienie z niej jest względnym przeciwwskazaniem do założenia wypełnienia ostatecznego na danej wizycie.
(pasek z formówką założony na ząb oraz przestrzeń międzyzębowa uszczelniona klinem, poprawiającym szczelność ubytku, powinien wyeliminować dostęp krwi oraz płynu kieszonkowego do ubytku)
3. Gdy jest obecny duży ubytek a brodawka zębowa rozrosła się (często wrosła w ubytek), należy ją usunąć (odciąć, przyżegać).
Czasami nawet, założyć opatrunek czasowy. Po wygojeniu brodawki założyć wypełnienie na następnej wizycie.
FAZA II
Zasady wykonania zarysu ubytku na pow. żującej jak w kl. I wg Blacka
Zarys ubytku na każdej powierzchni powinien być dostępny dla zabiegów higienicznych, by nie dopuścić do odkładania się w tych miejscach płytki nazębnej. Aby spełnić tę zasadę konieczne jest wyprowadzenie zarysu ubytku z przestrzeni międzyzębowej do nisz międzyzębowych
Nisza międzyzębowa
Jest to otwarta przestrzeń zawarta między punktem stycznym a krawędziami dwóch sąsiadujących ze sobą przestrzeni stycznych.
Zarys ubytku na pow. żującej – jak w klasie I wg Blacka
Zarys ubytku na pow. stycznej – kształt trapezoidalny, romboidalny
W ubytku prostym zarys ma kształt czworoboku, którego podstawa zwrócona jest do brodawki międzyzębowej
Ściana dodziąsłowa powinna być poniżej punktu stycznego
FAZA III
Zasady usunięcia próchnicowo zmienionej zębiny jak w klasie I wg Blacka
Kolejność usuwania zębiny próchnicowej ze ścian ubytku :
1. dodziąsłowa
2. boczne
3. dokomorowa
FAZA IV
Zasady nadania kształtu oporowego jak w klasie I wg Blacka
Dodatkowo :
Ø Powierzchnia dodziąsłowa szersza niż wlot ubytku (trapez) – min 2mm szerokości
Ø płaska ściana dodziąsłowa (możliwość wyrównania podkładem)
FAZA V
1. Dla materiałów nieadhezyjnych:
• zasady i narzędzia wyrównania brzegów szkliwa jak w klasie I wg Blacka
2. Dla materiałów adhezyjnych (kompozyt):
• nie dotyczy
FAZA VI
1. Nadanie kształtu retencyjnego dla materiałów nieadhezyjnych:
· powierzchnia zgryzowa
Ø zasady jak w klasie I wg Blacka
· powierzchnia styczna:
Ø preparowanie ubytku w kształcie trapezu, podstawą zwrócone do brodawki zębowej
Ø preparowanie rowków retencyjnych na ścianach bocznych ubytków z uwzględnieniem grubości materiału podkładowego
· Powierzchnia dodziąsłowa szersza niż wlot do ubytku – min 2mm szerokości
· płaska ściana dodziąsłowa
· Dozwolone jest wykonanie zukośnienia wewnętrznego lub rowka retencyjnego 0,5 – 0,7 mm od powierzchni zęba
· Wykorzystanie ćwiekow okołomiazgowych
Ćwieki okołomiazgowe mocowane w zębinie:
· w zębach żywych
- rodzaje mocowania ćwieków:
ü gwintowane
ü wciskane
ü cementowane
Zasady stosowania ćwieków okołomiazgowych:
ü mocowanie pomiędzy ścianą komory a zewnętrzna ścianą zęba
ü ścianka zęba w miejscu umieszczania ćwieka powinna mieć grubości min. 3 razy większa od średnicy ćwieka
ü ćwieki nie powinny stanowić jedynej retencji
ü zasada: jeden ćwiek na jeden guzek, max. trzy ćwieki w zębie
ü powierzchnia zębiny, w której umieszcza się ćwiek, powinna być płaska i prostopadła do osi zęba
ü ćwiek należy umieszczać równolegle do zewnętrznej powierzchni zęba w celu uniknięcia perforacji
ü umieszcza się ćwiek 2 mm w zębinie
ü ponad zębinę powinien wystawać 2 mm
ü materiał nad ćwiekiem 2 mm grubości
Ankery wkręcane w kanał korzeniowy
· w zębach martwych
Nadanie kształtu retencyjnego dla materiałów adhezyjnych:
Retencje uzyskujemy podczas totalnego wytrawienia
Ø szkliwa 15 - 40 s
Ø zębiny 15 – 20 s
Stosowane preparaty (wytrawiacze):
q 37% kwas ortofosforowy
q 10% kwas maleinowy
q 10%kwas cytrynowy
Ø Powierzchnia okluzyjna – jak w klasie I wg. Blacka
Ø Powierzchnia dodziąsłowa szersza niż wlot ubytku (trapez)
Ø Płaska ściana dodziąsłowa
Ø Zukośnienie dodziąsłowe (zewnętrzne) wykonuje się w obrębie szkliwa (pod warunkiem, że nie przesunie zarysu ubytku do cementu korzeniowego).
Gdy cienka warstwa szkliwa w tej okolicy zukośnienienia nie wykonuje się....
PattMan