1.Podstawowe założenia pedagogiki porównawczej:
ROZWÓJ: ŚWIAT
*Marc- Antonine Jullien de Pari ,,Szkice i przygotowania
przedwczesne do pracy o wychowaniu porównawczymi
/1817/
*Pedro Rossell ,,Les precurseurs de Burea International
d’ Education /1943/
-Wskazywanie na konieczność tworzenia badań
porównawczych
-Sformuowanie zasad wyznaczających prądy wychowania
-Szkoła i społeczeństwo wzajemnie na siebie oddziaływają
-Fakty i zdarzenia pedagogiczne znajdują się we
wzajemnej zależności.
-Określenie zjawisk determinujących wychowanie
-Wielkie przemiany społeczne
-Wzrost wydatków budżetowych na oświatę
-Upowszechnienie szkolnictwa średniego
-Przemiany: od szkoly pamięci do szkoły praktyki
-Dynamiczny rozwój szkolnictwa zawodowego
-Lepsze przygotowanie pedagogiczne nauczyciela
-Mechanizacja rozwoju
MODEL ROZWOJU *KIERUNEK*:
-POZNAWANIE INNYCH (knowing other) 1880
-ROZUMIENIE INNYCH (understanding the other) 1920
-Konstrukcja innych (constructing the other) 1960
-Mierzenie innych (Measuring the other) 2000
ROZWÓJ POLSKA:Oceniając w połowie lat
siedemdziesiątych dorobek polskiej peda-gogiki
porównawczej W. Okoń (1976, s. 68) stwierdził,
że jej osobliwością jest fakt dobrego opanowania
założeń metodologicznych, prezentowany przede
wszystkim w studiach B. Nawroczyńskiego,
B. Suchodolskiego oraz w książce T. Wilocha
Wprowadzenie do pedagogiki porównawczej (1970).
Do tego działu należy również dołączyć pracę
R. Pachocińskiego Pedagogika porównawcza.
Zarys teorii i metodologii badań (1991).
Pedagogika porównawcza jako dyscyplina
akademicka zaczęła się dopiero rozwijać w Polsce
począwszy od lat sześćdziesiątych. Najbardziej
zwięzłe uzasadnienie tego rozwoju sformułował
Nawroczyński (1968, s. 7): „Troszcząc się przede wszystkim
o Polskę i jej rozwój dobrze jest wiedzieć, co działo się i
dzieje przynajmniej u naszych sąsiadów".
PRZEDMIOT ZAINTERESOWAŃ P.P
-Systemy edukacyjne
-Elementy systemów edukacyjnych
-Polityka edukacyjna
-Czynniki, które mają wpływ na politykę edukacyjną
-Podobieństwa i różnice między systemami i instyucjami.
CELE:
-Analiza systemów i problemów edukacyjnych
-Odkrywanie prawidłowości
-Systematyzacja i integracja wiedzy pedagogicznej
-Optymalizacja procesu wychowania i kształcenia.
-Wskazywanie kierunków rozwoju polityki edukacyjnej.
FUNKCJE:
-Integrująca
-Wartościująca
-Inspirująca
PROBLEM:
-Rozległość i zróżnicowanie obszaru poszukiwań
-Interdyscyplinarność i kontekstowość
-Fragmentaryczność i tendencyjność
2.Cechy badań porównawczych. Zasady postępowania
metodologicznego. Podstawowe ograniczenia w
badaniach porównawczych i międzynarodowych.
Badania Komparystyczne:
1.Ewolucja paradygmatu- od scjentystycznego,
pozytywistycznego do humanistycznego.
2.zróżnicowanie w obszarze paradygmatu
HUMANIZM- Interpretatywizm,
FUNKCJONALIZM- Strukturalizm
Prąd humanistyczny Wskazuje na to, że istnieje
inny sposób niż opisywanie danych statystycznych.
Paradygmat- wzór badań wprowadzony przez Kohna.
WARUNKI:
-występowanie przynajmniej dwóch elementów
-Jukstapozycja wspólny mianownik edukacyjny bądź
pozaedukacyjny, ekwiwalencja
-Kontekstowość
PROCEDURA BADAWCZA:
1.Wybór problemu.
2.Gromadzenie i porządkowanie danych
3.Wczesna interpretacja
4.Jukstapozycja danych
5.Formuowanie założeń
6.Porównywanie faktów i zjawisk edukacyjnych w celu
weryfikacji przyjętych założeń.
7.Wnioskowanie
EKWIWALENCJA
-Kultury zbliżony kontekst kulturowy
-Kontekstu- zbliżone specyficzne właściwości
-Struktury- podobieństwo konstrukcji systemów
-Funkcji- podobna rola poszczególnych elementów
w istnieniu systemów
-Korelacji- podobne kryteria wyznaczające kształt
systemu
-Pochodzenia- podobieństwo korzeni
GŁÓWNE PROBLEMY \BADAWCZE:
-Dobór tematów
-Przejrzystość kryteriów doboru państw
-Założenia badawcze
-Język
-Rzetelność naukowa
-Strukturalizacja zgromadzonej wiedzy
-Zależność między wynikami
3.Budowa systemu – komponenty, zasady tworzenia
i modyfikowania – i jego funkcjonowanie w
perspektywie OGÓLNEJ TEORII SYSTEMÓW (OTS).
Otoczenie systemu i jego rola. Rola OTS w tworzeniu
i reformowaniu systemu edukacyjnego.
System składa się z elementów, dających się
ze sobą zidentyfikować, pomiędzy elementami
istnieje przynajmniej jedna zależność. System
to „(…) zbiór elementów i zachodzących między
nimi relacji”. „System edukacyjny oddziałuje na
społeczeństwo, społeczeństwo oddziałuje na system
edukacyjny” – możemy powiedzieć, że cechy
każdego systemu edukacyjnego wynikają z
uwarunkowań lokalnych.
Cechy systemu:
-zależność
-względna stałość
-spójność
-funkcjonalność
Cechy systemu determinują jego identyfikowalność.
Nie istnieją systemy identyczne.
Determinanty (wpływają na zróżnicowanie, kształt
systemów edukacyjnych w różnych krajach):
-ekonomiczne
-polityczne
-społeczno- kulturowe
System edukacyjny obejmuje również kształcenie
os. dorosłych.
Elementy systemu edukacyjnego:
-regulacje prawne: (system prawny)
-uczestnicy (s. osobowy)
-struktura (s. strukturalny)
-programy ( s. programowy)
-organizacje (s. funkcjonalny)
-infrastruktura (s. infrastrukturalny)
-środki finansowe (s. materialny)
-zarządzanie (s. zarządzania)
-demograficzne i geograficzne
W naszym kraju żyjemy na styku różnych systemów.
Systemy te wzajemnie się przenikają i uzależniają;
np. system prawny warunkuj inne systemy (system
zdrowotny).
W świecie współczesnym budowanie systemu
edukacyjnego lub jego modyfikacja powinna
uwzględniać:
-rozwój techniczny i technologiczny
-procesy globalizacyjne o charakterze dwubiegunowym
– unifikacja-uproszczenie
Tworzenie systemu edukacyjnego powinno zostać
poprzedzone określeniem ogólnej filozofii i założeń
wstępnych.
Polski system oświaty jest: bezpłatny powszechny
i równy.
Unia Europejska nie tworzy jednolitego systemu
edukacji. Jej działania w tym zakresie polegają
jedynie na organizowaniu podstaw współpracy
oraz wymiany doświadczeń. Każde państwo samo
ustala jak będą kształceni jego obywatele. Za cele
polityki edukacyjnej przyjmuje się nauczanie języków
państw członkowskich, popieranie wymiany studentów,
upowszechnianie wśród młodzieży poczucia integracji
oraz rozwiązanie problemu uznawania dyplomów i
okresów studiów. Programy edukacyjne mają za zadanie
wspierać istniejące systemy edukacyjne w realizacji tych
celów, wykorzystując kreatywność młodzieży.
Cztery Poziomy zróżnicowania w Polskim systemie
edukacyjnym:
1.pomiędzy szkołami na tym samym poziomie,
2.zróżnicowanie między różnymi rodzajami
szkól a poziomem kształcenia,
3.zróżnicowanie miasto-wieś,
4.zróżnicowanie między regionami kraju.
Kształcenie zinstytucjonalizowane przyjmuje
postać systemu edukacyjnego (oświatowego, szkolnego),
który rozumiany jest jako układ szkół i placówek innego
rodzaju, służących nabywaniu wiedzy.
4.Wpływ czynników społeczno-kulturowych,
ekonomicznych, politycznych, geograficznych
i demograficznych na system edukacyjny i politykę
edukacyjną.
-Uwarunkowania demograficzne- spadek przyrostu
naturalnego. Spowodowane jest to
rozpowszechnieniem tabletek antykoncepcyjnych,
podnoszeniem poziomu wykształcenia kobiet i
mężczyzn, niezależność finansowa a co za
tym idzie opóźnienie zawierania związku
małżeńskiego i prokreacji. Zmiany demograficzne
mają wpływ na gospodarkę światową, a ta
wywiera silny nacisk na kulturę, politykę i edukacje
-Uwarunkowania polityczne- Władze polityczne
dążą do podporzadkowania sobie systemu
edukacji, kształcenia i wychowania nowego
pokolenia. Stad tak ścisłe powiązanie polityki i
ideologii z systemem edukacji. Zmiany w
systemie oświaty warunkowane są przez różne
czynniki polityczne. Wykorzystują edukacje
do: kształtowania świadomości społecznej,
poglądów, przekonań i zachowania ciągłości
historycznej i kulturowej
-Uwarunkowania ekonomiczne- możliwości
finansowe poszczególnych krajów. Ile państwo
jest w stanie przekazać na edukacje dla późniejszych
absolwentów tej edukacji. W krajach wysoko
rozwiniętych dużą część finansów stanowi PKB,
W KRAJACH ROZWIJAJĄCYCH SIĘ JEST
ON MINIMALNY. O wzroście wydatków
na edukacje decyduje rozwój ekonomiczny
poszczególnych krajów.
5.System edukacji w Polsce – reformy systemu
edukacji w Polsce po 1989 roku, podstawowe
problemy. Podstawy prawne polskiego systemu.
W Zarządzeniu Nr 29 MEN z 4.10. 1994 roku ustalono
zasady organizowania opieki nad uczniami
niepełnosprawnymi, ich kształcenia w ogólnodostępnych
i integracyjnych przedszkolach, szkołach i placówkach oraz
organizacji kształcenia specjalnego. W ogólnodostępnych
szkołach i placówkach publicznych mogą być organizowane
oddziały integracyjne. W oddziale – klasie integracyjnej jest
2 nauczycieli (1 wspomagający), przestrzeń musi być
zaaranżowana w sposób umożliwiający swobodne poruszanie
się osobom z niepełnosprawnością, gabinety specjalistów
muszą być dobrze zorganizowane i wyposażone,
liczebność nie powinna przekraczać 20 wychowanków
(najefektywniej 15). Z czego od 3 do 5 wychowanków z
niepełnosprawnością. Kadra powinna być odpowiednio
przygotowana ( z zakresu pedagogiki specjalnej, psychologii
klinicznej) oraz posiadać profesjonalne kompetencje
(diagnozowanie, prognozowanie). Cały obiekt powinien
być dostosowany, aby nie było barier architektonicznych.
Edukacja włączająca jest dzisiaj modelem idealnym
systemu szkolnego, który ma zapewnić wszystkim
uczniom warunki do kształcenia się we wspólnej
szkole. Jest próbą upodobnienia i uwspólnienia
procesu kształcenia uczniów z niepełnosprawnością i
uczniów sprawnych. Realizacja koncepcji edukacji
włączającej oznacza konieczność przeprowadzenia
globalnej reformy systemu szkolnego. Miejscem
kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi powinna być szkoła rejonowa. Kształcenie
ogólne pełni pewne wspólne funkcje, musi być jednak
zindywidualizowane ze względu na zróżnicowane
doświadczenia kulturowe, potrzeby, aspiracje i uzdolnienia
poszczególnych uczniów. Programy powinny wyrastać ze
wspólnej podstawy programowej i być elastyczne.
Wprowadzenie modelu edukacji włączającej wymaga
nowych zasad organizacji współpracy między różnego
typu specjalistami w szkole.
„Raport o stanie edukacji. Społeczeństwo w
drodze do wiedzy”
Instytut Badań Edukacyjnych przedstawił „Raport
o stanie edukacji. Społeczeństwo w drodze do wiedzy” –
kompleksowe zestawienie wyników badań polskiej
edukacji. Obraz, jaki wyłania się z dokumentu uświadamia,
że skala wyzwań stojąca przed szkołami jest niemała.
Na pewno warto kontynuować te badania, także w
obszarach, które zostały pominięte.
Przygotowany przez IBE raport po raz pierwszy zbiera
w jednym dokumencie różne wyniki badań, polskich
...
spaf-tig