Choroba zwyrodnieniowa stawów.docx

Choroba zwyrodnieniowa stawów - Co to jest? 

Zwyrodnienie stawów

Choroba zwyrodnieniowa stawów jest wynikiem zdarzeń zarówno biologicznych, jak i mechanicznych, które zaburzają powiązane ze sobą procesy degradacji i syntezy chrząstki stawowej. W wieku powyżej 60 lat występuje u około 60% osób, będąc najczęstszą przyczyną bólu stawów. Jak wynika z badań choroba zwyrodnieniowa stawów jest skutkiem wpływu wielu czynników działających zarówno na sam staw jak i na cały organizm. 

Objawy

Objawy choroby zwyrodnieniowej stawów rozwijają się powoli. Można wymienić kilka etapów:
- Ból szczególnie przy wysiłku, a później także w spoczynku.
- Obrzęk stawu, trzeszczenia w stawie.
- Ograniczenie ruchów w stawie.
- Guzowate narośla na kościach.
- Utrata elastyczności stawów.

Jakie stawy atakuje choroba ?

Najczęściej dotknięte chorobą zwyrodnieniową są: stawy palców, kręgosłupa i stawy nośne, takie jak biodro, kostki, stopy i kolana. W obrębie kręgosłupa zmiany zwyrodnieniowe mogą dotyczyć: krążka międzykręgowego, trzonów kręgowych spondyloza, stawów międzykręgowych - spondyloartroza 

Przyczyny?

Każdy staw posiada naturalny amortyzator w postaci chrząstki. Niszczenie chrząstki szklistej stawu stanowi właśnie istotę choroby zwyrodnieniowej. Ze względu na to, że ma małą zdolność regeneracji, na jej miejscu powstaje włóknista blizna. Otaczająca ją błona maziowa rozrasta się, natomiast na granicy kostnych i chrzęstnych części stawu tworzą się wyrośla kostne tzw. osteofity. jest właśnie niszczenie chrząstki szklistej stawu. W wyniku tego może dojść do tego, że kości będą ocierać inne 
kości, co sprawia ból i ogranicza ruchomość stawu. 

Ogólne czynniki ryzyka

Wśród nich możemy wyróżnić: zaawansowany wiek, predyspozycje genetyczną (wrodzona dysplazja biodra, hemofilia). Istotnym czynnikiem ryzyka jest otyłość, szczególnie związana z chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych i biodrowych. Istotną rolę odgrywa także płeć. Jak pokazały badania kobiety w wieku 50 lat częściej niż mężczyźni cierpią na chorobę zwyrodnieniową stawów. 

Czynniki nabyte

Do nich należą czynniki miejscowe, np. urazy (powtarzające się skręcenia stawu, jednorazowy większy uraz lub wielokrotne małe urazy, złamania z nieprawidłowym zrostem) oraz czynniki układowe, np. choroby metaboliczne takie jak dna moczanowa, reumatoidalne zapalenie stawów, przewlekła kortykoterapia, zaburzenia neurologiczne (mózgowe porażenie dziecięce). 

Rozpoznanie choroby zwyrodnieniowej stawów

Jeżeli u pacjenta występują objawy choroby zwyrodnieniowej stawów, lekarz w pierwszej kolejności wykona badanie rentgenowskie. W przypadku gdy pacjent ma zapalenie kości i stawów, na zdjęciu rentgenowskim będzie widoczny obrzęk tkanek miękkich, niewielkie zwężenie szpar stawowych, osteoporozę przynasadową, guzki reumatoidalne. Inne badanie, które umożliwia rozpoznanie to punkcja stawu. Można również zastosować zabieg artroskopii, czyli wziernikowania wnętrza stawu. W przypadku stwierdzenia 
nieprawidłowości, takich jak uszkodzenie chrząstki lub więzadła lekarz stawia diagnozę o chorobie zwyrodnieniowej stawów. W wielu przypadkach lekarz zleca wykonanie badań krwi, celem wykluczenia innych form zapalenia stawów. 

Skuteczna fizjoterapia

Celem fizjoterapii jest poprawa mobilności, przywracania funkcji, zmniejszenie bólu i zapobieganie dalszym urazom. Używanych jest kilka technik, w tym ćwiczenia rozciągające, elektrostymulujące, stretching i masaż. 

Leczenie farmakologiczne

Podstawę stanowią leki przeciwbólowe. Hamują odczyn zapalny oraz zmniejszają napięcie mięśni. Leki przeciwbólowe z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych wykazują działanie przyczynowe. Hamują ból wynikający z uszkodzeń chrząstki, obniżają napięcie mięśni, zmniejszają również obrzęk stawu, wysięk, przepuszczalność naczyń. Bardzo cenną pomocą u osób ze skłonnościami do odruchowego napinania mięśni, zwłaszcza w fazie ostrego bólu stawów jest stosowanie leków zmniejszających napięcie 
mięśni. Niestety wadą ich stosowania jest to, że wpływają na zdolność chorego do kierowania pojazdami mechanicznymi. 

Utrata wagi

Jeśli masz nadwagę, jednym z najbardziej skutecznych sposobów łagodzenia bólu w kolanie lub stawów biodrowych jest pozbycie się zbędnych kilogramów. Dowiedziono, że nawet niewielkie zmniejszenie masy ciała wpływa na zmniejszenie objawów choroby zwyrodnieniowej przez odciążenie obciążonych stawów. Utrata wagi nie tylko zmniejsza ból, ale także eliminuje ryzyko uszkodzenia stawów.

Pomocne ćwiczenia

Rehabilitacja ruchowa, dostosowana do wydolności chorego może skutecznie usprawniać mięśnie chorych stawów, które przy dłuższym bezruchu mają tendencję do wiotczenia i zaniku. Dlatego wbrew różnym opiniom utrzymuj staw w ruchu. Pływanie, jazda na rowerze czy spacer mogą skutecznie poprawić mobilność stawów i zwiększyć ich siłę. 

Czy operacja jest dla Ciebie?

W przypadku gdy leczenie zachowawcze nie skutkuje i zapalenie kości i stawów mocna uprzykrza nasze codzienne życie bądź występuje duże zniekształcenie stawów należy przeprowadzić leczenie operacyjne. Stosuje się m.in. operacje korygujące ustawienie kości i powierzchni stawowych, operacje wymieniające powierzchnie stawowe, usztywniające staw. 

Zapobieganie chorobie zwyrodnieniowej stawów

Najważniejszą rzeczą, jaką możesz zrobić, aby zapobiec chorobie zwyrodnieniowej stawów jest utrzymywanie prawidłowej wagi ciała. Stawom bardzo szkodzi obciążanie zbędnymi kilogramami! U otyłych zwyrodnienia (dotyczy to głównie kolan, bioder i kręgosłupa) pojawiają się 10 lat wcześniej niż u osób szczupłych. Zapobiegania urazom jest również ważną kwestią. Jeśli wyczynowo uprawiasz sport odpowiednio dobrany sprzęt i postępowanie zgodnie z wytycznymi dotyczącymi bezpieczeństwa są niezbędne w tym 
celu.