.
(6) Podstawowe pojęcia i definicje
Krzywa podaży firmy doskonale konkurencyjnej pokazuje, jakie wielkości produkcji, przy której zyski są maksymalizowane, odpowiadają poszczególnym poziomom ceny produktu.
Krzywa podaży rynku pokazuje zależność między całkowitą wielkością podaży wszystkich firm produkujących na tym rynku a ceną produktu.
Przychody całkowite (TR — ang. total revenue) stanowią wartość sprzedanych produktów przez firmę, a oblicza się je mnożąc ilość sprzedanych produktów przez ich cenę, czyli TR = Q • P.
Przychody krańcowe (MR — ang. marginal revenue) jest to przyrost przychodów całkowitych wywołany wzrostem sprzedaży o jednostkę, czyli MR = delta TR przez delta Q
Przychody przeciętne (AR — ang. average revenue) są to przychody zarobione przez firmę ze sprzedaży pojedynczej jednostki produktu. Obliczyć je można dzieląc przychody całkowite przez wielkość sprzedaży (produkcji), czyli: AR = TR przezQ
Równowaga firmy wolnokonkurencyjnej jest osiągana przy wielkości produkcji, przy której firma realizuje maksymalne zyski, a dzieje się to wtedy, gdy koszty krańcowe zrównują się z przychodami krańcowymi, czyli MC = MR.
(6) Streszczenie rozdziału
1. Konkurencja doskonała jest strukturą rynkową, którą charakteryzują następujące cechy: duża liczba kupujących i sprzedających, identyczność produktu, pełna swoboda wchodzenia na rynek i wychodzenia z niego, doskonała informacja w każdej chwili dostępna dla wszystkich oraz cena wyznaczona przez mechanizm rynkowy.
2. Firmy działające na rynkach doskonale konkurencyjnych ponoszą koszty, które zostały przedstawione w poprzednim rozdziale, i otrzymują przychody. Przychody całkowite stanowią wartość otrzymaną ze sprzedaży produktów. Przychody krańcowe pokazują, o ile rosną przychody z każdą kolejną sprzedaną jednostką, przychody przeciętne określają zaś, ile przypada na każdą sprzedaną jednostkę. Każda z miar dostarcza innych informacji, ale do wyznaczania wielkości produkcji, przy której firma osiąga maksymalne zyski, posługujemy się miarami krańcowymi. Firma osiąga punkt równowagi wtedy, gdy koszty krańcowe zrównują się z przychodami krańcowymi.
3. W krótkim okresie firma wolnokonkurencyjna może ponosić straty, osiągać zyski lub znaleźć się w sytuacji, w której ani nie ponosi strat, ani nie osiąga zysków. Równowaga w długim okresie natomiast charakteryzuje się tym, że firmy osiągają zerowe zyski ekstra.
4. Krzywa podaży firmy stanowiąca część krzywej kosztów krańcowych, która znajduje się powyżej minimum przeciętnych kosztów zmiennych, pokazuje wielkości produkcji maksymalizujące zyski dla każdego poziomu ceny. Rynkową krzywą podaży otrzymujemy dzięki poziomemu zsumowaniu indywidualnych krzywych podaży wszystkich firm z rynku.
(6) Sprawdź, czy zrozumiałeś
1. Jeżeli firma maksymalizuje zyski, to musi tak długo zwiększać wielkość swojej produkcji aż (wzrost, spadek) przychodów całkowitych osiągniętych ze sprzedaży dodatkowej jednostki jest (większy, mniejszy) od (wzrostu, spadku) kosztów całkowitych poniesionych na wyprodukowanie tej jednostki. Dodatkowe przychody otrzymane ze sprzedaży dodatkowej jednostki sprzedaży nazywane są przychodami .................... . Ogólnie można powiedzieć, że firma może zwiększać wielkość produkcji tak długo, jak długo przychody krańcowe MR są (większe, równe, mniejsze) od kosztów krańcowych MC. Firma powinna zmniejszać wielkość produkcji zawsze wtedy, gdy przychody krańcowe MR są (większe, równe, mniejsze) od kosztów krańcowych MC. Firma nie powinna ani zwiększać wielkości produkcji, ani jej zmniejszać wtedy, gdy przychody krańcowe MR są (większe, równe, mniejsze) od kosztów krańcowych MC.
2. Firma działająca na rynku konkurencji doskonałej ma (pewną, żadną) kontrole nad ceną swojego produktu, gdyż jest ona (cenobiorcą, cenotwórcą). Ponieważ wielkość produkcji pojedynczej firmy stanowi (mały, duży} udział w produkcji całej gałęzi, to może ona sprzedać ......................... ilość produktu po cenie rynkowej. Dlatego też krzywa popytu, na jaki napotyka firma, jest......................... na poziomie ceny rynkowej. Przy każdej wielkości produkcji przychody krańcowe firmy doskonale konkurencyjnej są (większe, równe, mniejsze] od ceny rynkowej.
3. Które z podanych stwierdzeń jest prawdziwe? W konkurencji doskonałej:
a. cena jest równa przychodom krańcowym
b. przy każdej wielkości produkcji firma wybiera cenę równą kosztom krańcowym
c. każda firma ma pewną kontrolę nad ceną swojego produktu
d. krzywa popytu firmy jest prostą poziomą
e. aby maksymalizować zyski firma wybiera taką wielkość produkcji, przy której przychodykrańcowe równają się kosztom krańcowym
f. aby maksymalizować zyski firma wybiera taką wielkość produkcji, przy której cena równa się kosztom krańcowym
g. aby maksymalizować zyski firma wybiera taką wielkość produkcji, przy której przychody krańcowe równają się cenie
h. krzywa podaży firmy jest częścią krzywej kosztów krańcowych powyżej minimum krzywej przeciętnych kosztów całkowitych
4. Które z podanych stwierdzeń jest prawdziwe?
a. na rynkach doskonale konkurencyjnych cena produktu rośnie lub maleje w odpowiedzi na zmiany rynkowego popytu lub rynkowej podaży
b. na rynku konkurencji doskonałej firma może wpływać na cenę swojego produktu
c. jeżeli przychody krańcowe firmy są większe od jej kosztów krańcowych, to jej zyski mogą ulec zwiększeniu dzięki zmniejszeniu wielkości produkcji
d. rynkową krzywą podaży otrzymujemy dzięki poziomemu zsumowaniu krzywych podaży indywidualnych firm funkcjonujących na tym rynku
e. przy cenie równowagi wielkość podaży rynku jest sumą wielkości podaży poszczególnych firm
5. Na rynku konkurencji doskonałej:
a. jest wielu kupujących i wielu sprzedających
b. cena jest stała
c. istnieje kilka cen dla tego samego produktu
d. wszystkie podane cechy są prawdziwe
6. Krzywa popytu firmy doskonale konkurencyjnej:
a. jest prostą poziomą, gdyż firma nie może wpływać na cenę swojego produktu na rynku
b. opada na prawo, gdyż firma musi akceptować niższe ceny, aby sprzedać większą ilość swoich produktów
c. jest prostą pionową, gdyż cena nie ma wpływu na wielkość podaży firmy
d. żadne z podanych stwierdzeń nie jest prawdziwe
7. Które z przedstawionych cech charakterystycznych odnoszą się do rynku doskonale konkurencyjnego?
a. każda firma jest cenobiorcą
b. na rynku jest wielu kupujących i sprzedających
c. nie ma żadnych barier w wejściu na rynek i w wyjściu z rynku
d. każdy producent dostarcza identyczny produkt
e. wszystkie podane cechy są prawdą w odniesieniu do rynku wolnokonkurencyjnego
8. Jeśli firma wolnokonkurencyjna maksymalizuje zyski w krótkim okresie, to:
a. koszty całkowite poniesione na produkcję równają się przychodom całkowitym otrzymanym ze sprzedaży tej produkcji
b. cena produktu jest większa od kosztu krańcowego
c. różnica między przychodami całkowitymi a kosztami całkowitymi jest największa
d. cena równa się przeciętnym kosztom całkowitym
9. Firma doskonale konkurencyjna realizuje zyski ekstra, jeśli:
a. cena równa się kosztom krańcowym (P = MC)
b. cena jest większa od kosztów krańcowych (P > MC)
c. przeciętne koszty całkowite równają się cenie (ATC = P)
d. cena jest większa od przeciętnych kosztów całkowitych (P > ATC)
10. Przyjrzyjmy się Frankowi Rolnikowi, który uprawia pszenicę i sprzedaje ją na rynku doskonale konkurencyjnym. Franek Rolnik jest cenobiorcą na rynku pszenicy, co oznacza, że:
a. jeśli chce on sprzedać dodatkowe kwintale pszenicy, to musi obniżyć cenę
b. po cenie rynkowej może on sprzedać nieskończenie wiele kwintali pszenicy
c. krzywa popytu, jaką napotyka Franek Rolnik przy sprzedaży swojej pszenicy, opada na prawo
d. Franek Rolnik może zwiększyć z sobie wiadomych powodów wielkość produkcji pszenicy, sprzedać całość po cenie rynkowej i nie mieć wpływu na wysokość ceny rynkowej
11. Krzywa podaży rynku doskonale konkurencyjnego:
a. otrzymana została dzięki poziomemu zsumowaniu krzywych podaży firm działających na tym rynku
b. pokazuje wielkość podaży rynku przy każdym poziomie ceny
c. pokazuje zależność między ceną a wielkością podaży
d. wszystkie podane stwierdzenia są prawdziwe
12. Doskonale konkurencyjna firma XYZ sprzedaje swoje produkty po cenie 25,00 zł za sztukę. Jeżeli firma ta produkowałaby 1000 jednostek tygodniowo przy przeciętnym koszcie całkowitym wynoszącym 25,00 zł za każdą jednostkę i koszty te malałyby wraz ze wzrostem produkcji, to firma w celu maksymalizacji zysku powinna:
a. zmniejszyć wielkość produkcji, gdyż koszty krańcowe muszą być większe od ceny
b. zwiększyć wielkość produkcji
c. zaprzestać produkcji
d. utrzymać dotychczasowy poziom produkcji
13. Firma doskonale konkurencyjna powinna zwiększyć wielkość swojej produkcji, jeżeli:
a. przeciętne koszty całkowite są większe od ceny produktu
b. koszty krańcowe są większe od ceny produktu
c. cena produktu jest większa od kosztów krańcowych
d. cena produktu jest większa od przeciętnych kosztów całkowitych
14. Firma doskonale konkurencyjna nie powinna produkować, jeśli:
a. cena produktu jest mniejsza od kosztu krańcowego
b. cena produktu jest mniejsza od kosztu całkowitego
c. cena produktu jest mniejsza od przeciętnego kosztu całkowitego
d. cena produktu jest większa od kosztu krańcowego
15. Stwierdzenie, nazywające firmę doskonale konkurencyjna cenobiorcą, wynika z tego, że:
a. firma ma pewną kontrolę nad ceną swego produktu
b. na rynku jest wielu sprzedających i kupujących, a żaden z nich indywidualnie nie ma wpływu na cenę rynkową
c. wszystkie firmy produkują identyczne produkty
d. nie ma barier w wejściu na rynek i w wyjściu z rynku
16. Zakład Fryzjerski Łysej Kasi działa na rynku doskonale konkurencyjnym. Łysa Kasia ma miesięczne przychody całkow...
lukkar84