ŻYWNOSC FUNKCJONALNA MS.pdf

(154 KB) Pobierz
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01//EN" "http://www.w3.org/TR/html4/strict.dtd">
dr hab. Mirosław Słowiński
ŻYWNOŚĆ FUNKCJONALNA / ŻYWNOŚĆ INNOWACYJNA Z MIĘSA
ŻYWNOŚĆ FUNKCJONALNA:
 Funkcjonalna o wyższej wartości odżywczej
 specyficzne przygotowane produkty spożywcze które wykazują korzystny wpływ na zdrowie ponad
ten który wynika z obecnych w niej składników ożywczych tradycyjnie uznawanych z niezbędne:
o wzbogacona – wysokobiałkowa
o o obniżonej zawartości soli
o o obniżonej zawartości tłuszczu
o o obniżonej zawartości soli cholesterolu
o energetyzująca
o pro biotyczna
Wysokobiałkowa:
 zmniejsza ryzyko chorób układu krążenia
zmniejsza ryzyko chorób nowotworowych
zmniejsza ryzyko choroby osteoporotycznej
dla osób obciążonych stresem
dla niemowląt
dieta dla osób z zaburzeniami metabolitycznymi i trawienia
dla sportowców
dla osób starszych
 dla młodzieży w okresie wzrostu
 wpływa na nastrój i wydolność psychiczną
kobiety w ciąży i karmiące
Mięso jako żywność funkcjonalna :
 źr. Białka dobrze zbilansowanego składu amino kwasowego ( mała po tryptofanu, cysteiny około 2x
mniej siarkowych niż w roślinnych )
 procesy przemiany metioniny (wysokie spożycie białek zwierzęcych może być przyczyną skrzepów
 mięso poddawane obróbce termicznej -> spadek wartości odżywczej , mała dostępność aminokwasów
 mięso konieczne dla osób z dużą podażą białka (dzieci, młodzież )
 mięso dobre źr. Zn, P i S
 źr. Keratyny zwiażek wysokoenergetyczny 2-3 g zapotrzebowanie synteza w organizmie 1-2 g
 mięso źr, witamin z grupy B70 % zaspokojenie zapotrzebowania w tym B12, Fe wątroba drobiowa ,
wieprzowa,
 tłuszcz zwierzęcy ( zr kwasów nasyconych podobnych struktura do cholesterolu zaburzają
gospodarkę lipidową kwas mistrynowy i laurynowy wołowwe 60 % drobiowe 30 wieprzowina 50%
 tłuszcz wołowy CLA (sprzężone dieny kwasu linolenowego
 cholesterol w tkance mięśniowej 60*70 mg/100 g w tłuszczu > 90 mg/100g
 mięso a nowotwory większe ryzyko u osób z większą masa ciała niż powinna być
 trans kwasy tłuszczowe (negatywne konieczności z znakowania produktów)
obniżenie zawartości tłuszczu a skutki
CLA
 antymutagenne, antykancerogenne , przeciwmiażdzycowe , popraw tolerancji węglowodanów ,
popraw struktury kości,
 tłuszcz wołowy, mleczny, mało w wieprzowinie, i mięsie drobiowym
 powstaje in-vivo w przemianach kwasu linolenowego i α-linolenowego
 zalecane spożycie 0,1% pobieranego z pokarmem
Możliwości poprawy:
1
 usuwanie złogów tłuszczu podczas rozbioru
 przyżyciowe modyfikacje składu chemicznego mięsa metody genetyczne obniżenie zawartości
tłuszczu w wieprzowinie o 23%
 zmian składu kwasów tłuszczowych w paszy
 wzrost zawartości witaminy E w paszy
 wzrost zawartości Se 1 przemiany hormonów tarczycy układ odpornościowy zapotrzebowanie 70 ug/d
modyfikacje składu paszy kurcząt karmienie mączkami rybnymi zapach ryby w mięsie po uboju (15-20 lat
temu)
wprowadzenie tłuszczów roślinnych do paszy i farszów kiełbasy ( wzrost właściwości antyoskydatywanych a
nie spadek)
 1 -15 % tłuszczu
 tłuszcz drobiowy zawiera 25- 30% SFA, 25-30 PUFA, 40% MUFA
 11-13% pokrywa zapotrzebowanie na Se
 wzrost zawartości CLA w paszy dla drobiu ( w mięsie 4%):
o mięsnie piersiowe CLA 21,5 do 69,5 mg/100g
o kwasy tłuszczowe n-6 w mięśniach piersiowych 250mg/100g
o Se w mięśniach piersiowych i udowych 25 ug /100g pokrywa 60% /dzień
Konsekwencje:
 Wzrost CLA zwiększenie twardości i rozjaśnienie mięsa. Poprawa barwy , aromatu,
twardości , obniżenie soczystości
 Zastosowanie oleju rybiego –dla dobrej jakości sensorycznej lepiej olej lniany
rzepakowy
 Dodatek Se do paszy popraw trwałości oksydatywnej
Mięso Strusie alternatywa wołowiny:
 Wysoka zawartość białka (do 25%) wysoko Fe 3,2-4,9 mg/100g mało tłuszczu 1-4%, mało cholesterolu
34-89 mg/100g
 Wysoki poziom NNKT linolowego 18% linolenowego 10% arachidowy 6%
 Stosunek SFA:MUFA:PUFA 1:1:11 bdb
 Niska zawartość sodu
 Mięso jagniąt jak wyżej
Składniki bioaktywne:
 substancje zwykle nieodżywcze
 wywierają udokumentowany korzystny wpływ na zdrowie i wydolność organizmu człowieka
 praca serca, gospodarka lipidowa , praca układu pokarmowego, stan kości i zębów, odporność
organizmu
żywność fukcjonalana- lepsza pod względem żywieniowym ale traka sam pod względem sensorycznym.
Probiotyki:
 wyselekcjonowane kultury bakteryjne lub drożdży, najczęściej pałeczki kwasu mlekowego
( Lactobacillus ), których zadaniem jest korzystne dla zdrowia działanie w przewodzie pokarmowym,
poprzez immunomodulację oraz zachowywanie prawidłowej flory fizjologicznej.
 w zawartości co najmniej 10 6 jtk/g
 kiełbasy surowe co najmniej 10 8 jtk/g
 lactobacillus casei
 bifidobacterium lactis
Salami Polsak surowa ( proble produkcji z powodu zbyt nidzkiej aktywności wody wymagana powyżej 0,89
Prebiotyk - substancja obecna lub wprowadzana do pożywienia w celu stymulacji rozwoju prawidłowej flory
jelit, poprawiająca w ten sposób zdrowie. Inulina, błonnik pszenny.
1
Se -selen
2
Roślinne składniki bioaktywne:
 fitoaleksyny, karotenoidy, saponiny ( strączkowe), glukozynolany, flawonoidy, kwasy fenolowe,
antynowotworowe, antybiotyczne, przeciwciała,
Stanole/sterole
 obniżanie poziomu cholesterolu
 wypadalne z zółcią przy nadmiarze
 rożne nasiona, orzechy warzywa/owoce, dostarczają 80-400 mg/d
 zapotrzebowanie 15g stanoli/steroli /d
 pokrywa około 65% zapotrzebowania
 zastosowanie mortadela ze sterolami 2 g na 50g kiełbasy
 wpływ na produkt
o jakość technologiczna i sensoryczna bez zmian
o przy większych dawkach zmiany były już dostrzegalne posmak smalcowy
Błonnik pokarmowy
 obniżanie wartości energetycznej , bez zmian sensorycznych produktu
 znaczenie fizjologiczne
o pozytywny wpływ na trawienie
o poprawa perystaltyki jelit
o obniża poziom cholesterolu, lipidów w surowicy krwi
o pozytywny wpływ na działanie trzustki (reg. poziomu cukru, wiązanie jonów metali)
o nadmiar ogranicza wchłanianie białka , składników mineralnych , wzdęcia, biegunki,
prowadzące nawet do odwodnienia
 zastosowanie:
o nierozpuszczalny pszenny, ziemniaczany , buraczany, marchewkowy
o rozpuszczalny inulina
o zalecenia 30-50 g/d w porcji 2/3 rozpuszczalny i 1/3 nierozpuszczalny
o dodatek nie powoduje zmian sensorycznych do 3% w tym 2% pszennego i 1%
inuliny
o wysoko czystość mikrobiologiczna i toksykologiczna
Błonnik pszenny:
 produkowany ze słomy pszennej – nie zawiera metali ciężkich ani pestycydów bezpieczny
mikrobiologicznie
 dawka 1-2%
 dobre wiązanie wody i tłuszczu , redukcja retencji wody przy wycieku termicznym , poprawa tekstury ,
redukcja synerezy
 kapilarne wiązanie wody
 zastosowanie:
o smażone produkty mięsne - poprawa tekstury
o kiełbasy dojrzewające –skrócenie procesu produkcji , przyspieszenie
oddawania wody brak wpływu na drobnoustroje i sensorykę
o produkty z mięsa mielonego –wzrost wydajności ,poprawa stabilności,
kształtu i soczystości
o kiełbasy parzone - wzrost wydajności, poprawa tekstury, , wzrost trwałości
obniżenie aw
o wyroby parzone - wzrost wydajności, poprawa soczystości
Błonnik z buraków cukrowych (brak zastosowania)
Błonnik ziemniaczany :
 dobre właściwości w wiązaniu wody i tłuszczu , poprawa tekstury, wyrób neutralny pod względem
smaku i zapachu , obniżenie wycieku termicznego , stabilny w warunkach zamrożenia
 0,2-1,5%
 zastosowanie wyroby kutrowane :
o parówki - poprawa tekstury, wzrost zwięzłości, obniżenie poczucia wodnistości,
ograniczenie wysychania i soczystości
3
o mięso mielone- obniżenie ubytków masowych podczas obróbki termicznej
Inulina :
 dawka 8 g/d
 korzeń cykorii
 rozpuszczalny błonnik pokarmowy , poprawa pracy układu pokarmowego , metabolizowany w jelicie
grubym , przez bakterie probiotyczne , poprawa wchłaniania
 biały proszek bez smaku i zapachu dodatek 4-8%
 zastosowanie: zamiennik tłuszczu, bez zmian smaku , zapachu , poprawa smarowności i gładkości (3:1)
o kiełb asy kutrowane - 1-5% przy zbyt dużej wymianie zmiana konsystencji: miękka, podciek
galarety
o kiełbasy surowe - 1-2%
o szynki parzone- poprawa jakości zdrowotnej bo mało tłuszczu
o wędliny podrobowe -4-8% przy 5 % konsystencja bardziej kremowa
Błonnik jęczmienny :
 β-glukan ¼ nierozpuszczalny, ¾ rozpuszczalny barwa szara, dodawany do pasztetów z powodu barwy
 końcowy produkt o barwie brązowej
 bez smaku i zapachu
 dodatek 1–1,5%
Lipoken:
 czerwony barwnik pomidorów
 poprawia prace serca, zmniejsza ryzyko raka prostaty i szyjki macicy
 pasztety –barwa i aromat
 kiełbas parzonych –0,025% wpływa na barwę kolor pomarańczowy.
4
Zgłoś jeśli naruszono regulamin