RECYKLING – TO SIĘ NAM OPŁACASCENARIUSZ AKCJI EDUKACYJNEJTEMAT: Czy śmieci to problem? Recykling, to się nam opłaca! CELE LEKCJI: W wyniku udziału w zajęciach uczniowie: · rozumieją pojęcia: wysypisko i odpady, surowce wtórne, recykling, · umieją określić, na czym polegają zagrożenia związane z odpadami komunalnymi, · znają wady istniejącego konsumpcyjnego stylu życia oraz rozumieją, że stan środowiska i jego estetyka zależą także od nich, · potrafią wymienić zalety recyklingu, · potrafią ocenić stopień zależności między swoim zachowaniem a kondycją środowiska naturalnego, · prezentują własny sposób na propagowanie wiedzy o recyklingu, · posiadają postawę racjonalnego korzystania z zasobów przyrody. ŚRODKI DYDAKTYCZNE: · hasła z objaśnieniami (surowce wtórne i recykling), · symbol recyklingu, · towary, na których jest znak recyklingu, · karty pracy indywidualnej – ilustracja trzech symboli recyklingu, pośród których jeden narysowany jest prawidłowo, · ilustracje miejskiego wysypiska śmieci i odpadów z podpisami, · encyklopedia, wiadomości z internetu, · ilustracje do gry planszowej „Recykling” (zbiórka, selekcja, ponowne użycie), · rekwizyty do ćwiczeń: bibuła, tusz, woda, · odpady z gospodarstwa domowego jednej rodziny, · podpisane pojemniki do segregacji śmieci, · arkusze papieru, kolorowe kartki papieru, flamastry, taśma samoprzylepna, szpilki, pinezki, · projekty i modele pojemników do segregacji odpadów. METODY I FORMY PRACY: · „burza mózgów”, · eksperyment, · gry i zabawy dydaktyczne, · dyskusja, · działalność praktyczna, · praca indywidualna, grupowa i zbiorowa, · ćwiczenia w zespołowym rozwiązywaniu problemu. STRUKTURA LEKCJI PROBLEMOWEJ: 1. Wytworzenie sytuacji problemowej: · Uczeń wnosi kosz śmieci informując, że jest to symboliczna zawartość odpadów z jednego gospodarstwa domowego, zebrana w ciągu jednego dnia. Korzystając z rękawicy wyjmuje poszczególne elementy układając je na folii, którą jest wyłożony stół. Inspiruje do dyskusji. Pojawia się pytanie: czy śmieci to problem? Wyjaśnienie pojęć: wysypisko i odpady (umieszczenie na tablicy ilustracji z podpisami). · Uczniowie w grupach wykonują eksperyment: na krążek bibuły, na której narysowany jest dom i jego otoczenie za pomocą zakraplacza z tuszem robią plamę. Jest to wysypisko śmieci. Dzieci mają wyobrazić sobie, że pada deszcz (uczniowie spryskują plamę wodą). Pojawiają się pytania: - Co obserwujesz? - Co stanie się jeśli w pobliżu wysypiska będzie przepływać rzeka? - Co dzieje się, gdy padają obfite deszcze? - Czy człowiek będzie miał dość bezpiecznej przestrzeni do życia, jeśli będzie coraz więcej śmieci i wysypisk? Omówienie spostrzeżeń, wyciągnięcie wniosków. · Zastanawianie się nad problemem: na czym polega uciążliwość odpadów, wysypisk śmieci? Podanie informacji z internetu ( informacje prezentują uczniowie w formie wiadomości telewizyjnych): - przeciętna ilość odpadów domowych na 1osobę w Polsce to 245 kg, - Jedno wydanie popularnej gazety wielonakładowej pochłania 4000 drzew. - Z powodu plastikowych odpadów trafiających do mórz i oceanów , rocznie na świecie ginie około 2 mln ptaków i ssaków wodnych. - Rozkład plastikowej butelki wyrzuconej na śmietnik może trwać do 500 lat, jeśli w ogóle kiedyś zniknie, gdyż zawsze zostają drobne kawałki, które nie ulegają rozkładowi. - Papierosy z filtrem w sprzyjających warunkach potrzebują czasem nawet dwóch lat na zniszczenie go albo, dokładniej, na zredukowanie do minimalnych rozmiar. - Guma do żucia nie ulega całkowitemu rozkładowi, mimo to proces ten trwa około 5 lat. - Bibuła, lignina w ciepłym, wilgotnym środowisku ulega rozkładowi w ciągu około 3 miesięcy. W suchym środowisku proces ten może trwać znacznie dłużej. Zależy on od rodzaju papieru. - Rozkład papierowych chusteczek może trwać całe miesiące. Z kolei gazety – nawet przez dziesięciolecia. Gazety, znalezione niedawno na wysypisku śmieci w Arizonie (USA), wydano przed 40 laty, a wyglądały jak prosto z drukarni. - Wyroby metalowe zasadniczo nie podlegają biodegradacji. Rocznie wyrzucamy tysiące ton puszek po napojach. Prawie połowę puszek po napojach można ponownie wykorzystać. - Szkło nie ulega rozkładowi. Archeolodzy znajdują szklane wyroby nawet z 2000 r. p.n.e. Szklana butelka może zostać w ziemi na zawsze – chyba, że zostanie przerobiona na nową. · „Burza mózgów” : Co powinni robić ludzie, żeby było mniej śmieci? Podanie sposobów pozbywania się odpadów. · Wprowadzenie pojęć: surowce wtórne i recykling. Umieszczenie na tablicy haseł z objaśnieniami. · Uświadomienie kolegom, że najskuteczniejszą metodą odzyskiwania surowców wtórnych z odpadów domowych jest segregacja ( czyli dzielenie na grupy ze względu na rodzaj materiału) w miejscu ich powstawania czyli w gospodarstwach domowych. · Zabawa „Gdzie z tym śmieciem?”: segregowanie śmieci wysypanych na początku zajęć na stół do odpowiednich pojemników w celu ponownego ich wykorzystania: - „kompost” – chleb, ogryzki, - „makulatura”- papier, pudełka kartonowe, - „szkło” – butelki, słoiki, - „metal” – puszki, Dzieciom pozostały jeszcze worki foliowe, butelki plastikowe, kubki po jogurtach, których nie można przyporządkować do żadnego pojemnika. · Uczeń: Te opakowania są lekkie, wygodne w użyciu dla człowieka. Dla przyrody są to najgorsze odpady, z których nie da się już nic zrobić. A zatem w jaki sposób można zmniejszyć ich ilość? · „Burza mózgów” – propozycje kolegów (zamiast worków używać papier, śniadania nosić w pojemnikach, kupować napoje w szklanych butelkach, plastikowe reklamówki używać wielokrotnie....). · Uczeń prowadzący podpowiada jeszcze jeden przykład zmniejszania ilości odpadów – kupowanie towarów, na których umieszczony jest znak recyklingu. Pokaz symbolu (umieszczenie znaku na tablicy). Pokaz opakowań, na których widnieje taki symbol. · Zadanie na spostrzegawczość: uczniowie otrzymują kartki i spośród trzech symboli recyklingu wybierają jeden, który został narysowany prawidłowo. · „Gra recykling: zbiórka – selekcja – ponowne użycie” - praca samodzielna utrwalająca rozumienie znaczenia selektywnej zbiórki odpadów (prawidłowe przyporządkowanie odpadów - ilustracji do kolorowych namalowanych pojemników ). · Uświadomienie kolegom i koleżankom, że sprawdzoną metodą informowania o różnych problemach dużych grup ludzi jest tak zwana reklama społeczna. Praca plastyczna w grupach: wykonanie plakatu „Recykling – to się nam opłaca!” Umieszczenie na tablicy plakatów przygotowanych przez grupy. · Przedstawienie opracowanych przez uczniów klas trzecich projektów i modeli pojemników do segregacji odpadów w gospodarstwie domowym. 2. Podsumowanie akcji edukacyjnej: · Przypomnienie, na czym polega recykling, jakie korzyści wynikają z recyklingu. Wniosek: O konieczności dbania o środowisko naturalne Ziemi jak i o korzyściach wynikających z recyklingu powinna wiedzieć jak największa grupa osób, ponieważ segregacja odpadów domowych w miejscu ich powstawania jest najskuteczniejszą metodą odzyskiwania surowców wtórnych. Zaproponowanie umieszczenia na terenie szkoły pojemników do segregacji odpadów organicznych, papieru, metalu i plastiku. SPRAWOZDANIE Z PRZEPROWADZONEJ W RAMACH KONKURSU FRUIT – TELLA „SPRZĄTANIE ŚWIATA – POLSKA 2002” AKCJI EDUKACYJNEJ „RECYKLING – TO SIĘ NAM OPŁACA” Po wykonaniu obowiązkowych zadań konkursowych uczniowie klas III postanowili podzielić się z innymi zdobytą wiedzą o konieczności segregacji odpadów w celu ich ponownego przetwarzania. Spośród wielu propozycji propagowania wiedzy o recyklingu wybrali przeprowadzenie „ciekawej lekcji” wśród koleżanek i kolegów klas młodszych swej szkoły. Wspólnie z wychowawczyniami opracowali scenariusz lekcji, (będący załącznikiem sprawozdania) uwzględniający w szeroki sposób działalność praktyczną uczniów klas I–II (eksperyment, zabawa, gra, praca plastyczna) oraz aktywizujące metody pracy (praca w grupach, „burza mózgów”). Lekcja pod hasłem „Recykling – to się nam opłaca” została przeprowadzona pierwszego dnia wiosny (21.03.2003 r) w związku z rozpoczynającymi się porządkami wiosennymi w gospodarstwach domowych. Jej uczestnikami byli uczniowie klas: I a, I b, II a, II b ze swymi wychowawczyniami oraz dyrektorzy szkoły. Zajęcia przeprowadzili pod okiem wychowawczyń klasy III a i III b sami uczniowie tych klas.
stonka47