26. Wierzyciel w postępowaniu egzekucyjnym
Wierzyciel w postępowaniu egzekucyjnym występuje po stronie władzy publicznej.
Jest on częścią jej struktury organizacyjnej i spełnia jej funkcje. Egzekucja toczy się
przeciwko zobowiązanemu. W razie uchylania się zobowiązanego od wykonania
obowiązku to wierzyciel powinien podjąć czynności zmierzające do zastosowania
środków egzekucyjnych, w szczególności po upływie terminu do wykonania przez
zobowiązanego obowiązku, powinien przesłać zobowiązanemu pisemne upomnienie,
zawierające wezwanie do wykonania obowiązku z zagrozeniem skierowania sprawy
na drogę postępowania egzekucyjnego. Organ egzekucyjny wszczyna egzekucję na
wniosek wierzyciela i na podstawie wystawionego przez niego tytułu wykonawczego,
na którym zamieścił klauzulę wykonalności. W przypadku egzekucji środków
niepienięznych wierzyciel powinien zawnioskować środek egzekucyjny, w przypadku
świadczeń pienięznych- może to zrobić.
27. Koncentracja i dekoncentracja
Koncentracja- kompetencje przyznane administracji państwowej mają być spełniane
przez szczeble wyzsze, w tym zwłaszcza przez szczebel centralny w jej organizacji.
O koncentracji w organizacji administracji mówimy już wtedy, gdy przewaza,
ewentualnie przybiera decydujące znaczenie gromadzenie kompetencji na szczeblach
wyzszych, w tym zwłaszcza na szczeblu centralnym.
Dekoncentracja- kompetencje administracji państwowej mają być spełniane przez
szczeble terenowe, w tym zwłaszcza przez szczebel podstawowy. O dekoncentracji
mówimy wtedy, gdy przewaza, ewentualnie przybiera decydujące znaczenie znaczenie
gromadzenie kompetencji na szczeblach nizszych, w tym zwłaszcza w ręku szczebla
podstawowego.
28. Centralizacja i decentralizacja
Centralizacja- pojęcie to nawiązuje do treści i zakresu zaleznosci hierarchicznej. Składa
się na nią zalezność osobowa i zalezność słuzbowa. Zalezność osobowa, obejmuje:
zalezność w zakresie decydowania o przyjęciu do słuzby, dysponowania w ramach słuzby
osobą powołaną do pełnienia funkcji organu administracyjnego, upowaznienie w sprawie
zawieszenia w urzędowaniu, stosowanie środków odpowiedzialności słuzbowej,
wszczynanie i popieranie postępowania dyscyplinarnego, decydowanie w sprawach
awansu, przeszeregowań płacowych, urlopów, itp. Zalezność słuzbowa, obejmuje:
upowaznienie do wydawania instrukcji i poleceń słuzbowych, wyznaczanie celów,
kierunków działania i zadań organów podporządkowanych w ramach słuzby. W
administracji scentralizowanej ustawa ujmuje obowiązek podporządkowania się organu
nizszego organowi wyzszemu.
Decentralizacja- brak jest zalezności osobowej i sluzbowej w powyzszym znaczeniu.
Ich miejsce zajmuje domniemanie na rzecz samodzielności i niezalezności jednostki
zdecentralizowanej. Samodzielność oznacza, ze nie może być ona adresatem instrukcji
i poleceń słuzbowych. Niezalezność- ze decyzje jej nie mogą być uchylane lub zmieniane
w trybie nadzoru. Domniemanie co do samodzielności i niezalezności znajduje
potwierdzenie w praktyce ustawowej w ten sposób, ze wszelkie środki prawne, jakie
organ nadzoru może wobec jednostki zdecentralizowanej zastosować, są w ustawie
szczegółowo i taksatywnie określone. Jakikolwiek nadzór nad działalnością jednostki
zdecentralizowanej może być prowadzony tylko pod kątem kryteriów legalności.
29. Organizacja administracji rządowej i samorządowej w Polsce międzywojennej:
- 1928r. rozporządzenie Prezydenta RP (z mocą ustawy) o organizacji i zakresie działania
władz administracji ogólnej
- wg tego rozporządzenia:
· wojewodę mianował Prezydent RP na wniosek RM przedstawiony przez ministra
spraw wewnętrznych. Pod względem osobowym podlegał on ministrowi spraw
wewnętrznych, a pod względem słuzbowym, zleznie od rodzaju spraw,
poszczególnym ministrom, właściwym dla danego działu administracji. Do wojewody
jako szefa administracji ogólnej nalezały sprawy: 1) administracji spraw
wewnętrznych, 2) administracji przemysłu i handlu, 3) administracji rolnictwa, 4)
administracji opieki społecznej i pośrednictwa pracy, 5) administracji spraw
wyznaniowych oraz kultury i sztuki. Miał występować jako przedstawiciel rządu.
· starostę mianował minister spraw wewnętrznych. Pod względem osobowym był on
podporządkowany wojewodzie i ministrowi spraw wewnętrznych, a pod względem
słuzbowym- wojewodzie
- 1933 r. ustawa o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego: samorząd
terytorialny był upowazniony do działania tylko w przypadkach, w których ustawy
wyraźnie go do tego upowazniały. Organy rządowej administracji ogólnej pozostawały
w zakresie wykonywania nadzoru nad samorządem terytorialnym w stosunkach
zalezności osobowej i słuzbowej wobec organów administracji rządowej wyzszego
szczebla. Ustawa ta nie przewidywała jakichkolwiek form nadzoru nad samorządem
terytorialnym w ramach ewentualnych struktur pionowych samorządu. Poza
samorządem terytorialnym, istniał jeszcze samorząd zawodowy i zakładowy.
- Czołowi przedstawiciele nauki prawa administracyjnego okresu międzywojennego:
W.L. Jaworski, J. Panejko, T. Bigo, Sz. Wachholz.
30. Administracja publiczna w systemie rad narodowych Polski Ludowej w latach
1945- 1990:
- 1950 r. ustawa o terenowych organach jednolitej władzy państwowej® zniosła
samorząd terytorialny, włączając go wraz z rządową administracją ogólną do administracji podporządkowanej bezpośrednio radom narodowym, poszerzyła zakres administracji podporządkowanej bezpośrednio radom narodowym o: 1) administrację finansową, 2) administracje szkolną, 3) administracje słuzby zdrowia, 4) administrację pracy i opieki społecznej. Administrację w terenie miały sprawować prezydia rad narodowych.
- 1958 r. ustawa o radach narodowych® zgodnie z nią administracja podporządkowana
prezydium rady narodowej miała mieć kształt organizacyjnych wydziałów,
uosabiających administrację państwową i z nią identyfikowanych.
- 29 listopad 1972 r. ustawa o utworzeniu gmin® złozyła całą administrację
podporządkowaną bezpośrednio radom narodowym na terenie utworzonych wtedy
nowych gmin w ręce ich naczelników, organów mających jednoosobowo sprawować
administrację na terenie gminy.
- 1973 r. ustawa o zmianie ustawy o radach narodowych® to samo uczyniła dla
szczebla wojewódzkiego i utrzymanego do 1975 r. szczebla powiatowego.
- 1983 r. ustawa o systemie rad narodowych i samorządzie terytorialnym® usytuowała
wojewodów, naczelników miast, dzielnic i gmin, ewentualnie prezydentów miast, jako
terenowe organy administracji państwowej o właściwości ogólnej i w przeciwstawieniu do nich kierowników wydziałów i innych równorzędnych jednostek w urzędach wojewódzkich, miejskich, dzielnicowych i gminnych jako terenowe organy administracji państwowej o właściwości szczególnej.
31. Akt generalny, a akt indywidualny
Akt generalny- odpowiedź w pytaniu nr.7
Akt indywidualny- to akt administracyjny skierowany do
indywidualnie oznaczonego adresata. Cechy aktów skierowanych do imiennie
oznaczonego adresata są właściwe nie tylko aktom skierowanym do jednej osoby, lecz
także aktom skierowanym do dwóch, kilku, a nawet większej ilości osób. Np.: cechy aktu
adresowanego do oznaczonego adresata wykazują akty skierowane do współwłaścicieli
jednej i tej samej rzeczy nieruchomej lub ruchomej, akty skierowane do uczestników
wielostronnej ugody lub umowy cywilno- prawnej. Indywidualne akty jurysdykcji są
podejmowane w celu określania praw lub obowiązków w sferze praw podmiotowych
jednostek. W przypadku indywidualnych aktów bezpośrednio zobowiązujących adresat
aktu musi być zindywidualizowany odpowiednio do wymagań przepisów o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji. Oznacza to, ze ma on być zobowiązany do konkretnego
czynienia, nieczynienia lub znoszenia w obliczu prawa administracyjnego na wypadek
wszczęcia egzekucji. W przypadku indywidualnych aktów bezpośrednio zobowiązujących
stan faktyczny, w którym akt znajduje zastosowanie, musi być w pełni zrealizowany przed
wydaniem aktu. Akty te nie wykazują cech normatywnego obowiązywania prawnego.
Niemniej działania prawne, podejmowane przez administrację publiczną w ich wykonaniu
są autorytatywnie sankcjonowane. Indywidualne akty bezpośrednio zobowiązujące nie są
wydawane w sformalizowanym postępowaniu i mogą być w każdej chwili zmieniane lub
uchylane.
32. Stosunek zalezności pomiędzy Prezesem RM a wojewodą
Ustawa z 1998 r. o administracji rządowej w województwie nie zachowuje szczególnych
więzów zalezności pomiędzy wojewodą a Radą Ministrów. Ustawa ta oddaje zalezność
osobową i funkcjonalną wojewody w ręce Prezesa RM. Prezes RM powołuje i odwołuje
wojewodę na wniosek ministra właściwego do spraw administracji. Sprawuje także
nadzór nad działalnością wojewody i dokonuje okresowej oceny jego pracy. Jest to nadzór
sprawowany pod względem zgodności jego działania z prawem i polityką rządu oraz pod
względem rzetelności i gospodarności. Prezes RM kieruje działalnością wojewody,
wydając w tym zakresie zarządzenia i polecenia, także z inicjatywy właściwych
ministrów, oraz sprawuje kontrolę nad ich wykonaniem. Prezes RM określa, w drodze
zarządzenia, szczegółowe zasady składania przez wojewodę sprawozdania z
wykonywanej działalności, rozstrzyga spory miedzy wojewodami oraz miedzy wojewodą
a właściwym ministrem.
33. Samorząd terytorialny
Samorząd terytorialny- jest to społeczność lokalna o demokratycznej organizacji
wewnętrznej która została przez ustawodawcę wyodrębniona strukturalnie i podmiotowo
w celu zdecentralizowanego wykonywania zasadniczej części lokalnych zadań z zakresu
administracji publicznej z prawem do korzystania z prawnych form działania
charakterystycznych dla administracji publicznej.
Koncepcje samorządu terytorialnego:
- naturalistyczna® gmina jest pierwotną jednostką niezalezną od państwa, które stanowi
wyłącznie federację gmin; to historyczna koncepcja
- państwowa® samorząd to przekazanie władzy państwowej (decentralizacja)
- polityczna® samorząd to wyodrębnienie w celu uczestniczenia obywatela w
administrowaniu państwem.
Wyrózniamy samorząd terytorialny:
- gminy® organy ustrojowe: Rada gminy (organ stanowiący i kontrolny), wójt, burmistrz,
prezydent miasta (organ wykonawczy)
- powiatowy® organy ustrojowe: Rada powiatu (organ stanowiący i kontrolny), zarząd
powiatu (organ wykonawczy)
- wojewódzki® organy ustrojowe: Sejmik województwa (organ stanowiący i kontrolny),
zarząd (organ wykonawczy)
34. Szerokie ujęcie zasady zespolenia i specjalizacji
Zasada zespolenia- to zespolenie agend kilku ministrów w ręku jednego i tego samego
pionu organizacyjnego. Tak powstaje silny pion organizacyjny, którego działalność musi
rzutować, siłą rzeczy, na pozostałe wyspecjalizowane piony organizacyjne administracji.
Przewagę pionu administracji zespolonej może zwiększać oddanie w jego ręce róznych
funkcji koordynacyjnych w stosunku do pionów administracji specjalnej. Opieranie się
w dostatecznej mierze na zasadzie zespolenia pozwala niwelować ujemne następstwa
skrajnie przeprowadzonej zasady resortowości wyrazające się w zbytecznym dublowaniu
czynności, które mogą być spełnione na uzytek dwóch albo kilku pionów organizacyjnych
administracji. Natomiast tworzenie odrębnych pionów administracji specjalnej pozwala
piony te silniej związać z administracją centralną, zapewnić im wysoki stopień
fachowości, koncentrowanie się na specyficznym przedmiocie działania, opieranie
organizacji na odrębnych zasadach, itp.
35. Zasada resortowości
Zarys historyczny:
- zasada resortowości wykształciła się na gruncie francuskim za panowania Ludwika XIII
i w okresie małoletniości Ludwika XIV przez stojącego na czele ówczesnej Rady
Regencyjnej kardynała Richelieu
- zgodnie z załozeniami zasady resortowości wykonywanie administracji państwowej
zostało podzielone między niezalezne od siebie piony organizacyjne, tzw. resorty.
- na czele resortów stali ministrowie którzy mieli w terenie tylko sobie
podporządkowanych własnych urzędników
- ministrowie na zasadach równości wchodzili w skład Rady Królewskiej
- podzielono państwo na 5 resortów:
1) resort spraw zagranicznych® to jedyny resort którego organy nie działały na
terytorium własnego państwa. Były nimi przedstawicielstwa dyplomatyczne i
konsularne, które działały na terenie obcych państw
2) resort spraw wojskowych® jego organami byli uszeregowani stanowiskami i
stopniami wojskowymi generałowie, oficerowie i podoficerowie
3) resort spraw wewnętrznych® działał przez organy policji państwowej
4) resort skarbu® jego organami terenowymi byli prokuratorowie. Mieli zarządzać
dobrami skarbu i dbać o wpływy państwowe
5) resort wymiaru sprawiedliwości® działał przez administrację sądów, przez
oskarzycieli publicznych, zakłady karne i komorników
- system resortowy szybko przyjął się w innych państwach na kontynencie europejskim,
m.in. w monarchii pruskiej i austriackiej, księstwie niemieckim i włoskim, Belgii,
Holandii, krajach skandynawskich, Rosji
- w Polsce przedrozbiorowej uformowano według niego Radę Nieustającą
- obecnie w Polsce działają tzw. quasi-resorty, na którego czele stoi podporządkowany
ministrowi inny organ centralny (dyrektor, główny inspektor), któremu z kolei
podporządkowani są pracownicy quasi-resortu na podobnych zasadach, na jakich
pracownicy właściwych resortów są podporządkowani ministrowi. Kierownik
quasi-resortu nie wchodzi w skład RM. Większość quasi-resortów jest
podporządkowana Prezesowi RM.
36. Administracja niezespolona
Odpowiedź w pytaniu nr 13
37. Administracja zespolona w województwie
Organem zespolonej administracji rządowej w województwie jest wojewoda. Tylko w
przypadkach określonych w ustawach organem zespolonej administracji rządowej w
województwie jest kierownik zespolonej słuzby, inspekcji lub strazy wojewódzkiej,
którego pozycja prawna może być dwojaka. Może on wykonywać zadania i kompetencje
z ustawowego upowaznienia w imieniu wojewody albo może wykonywać zadania i
kompetencje w imieniu własnym, jeśli ustawa tak stanowi. Jako zwierzchnik zespolonej
administracji rządowej wojewoda: 1) kieruje nią i koordynuje jej działalność, 2) zapewnia
warunki do skutecznego jej działania, 3) odpowiada za rezultaty jej działania. Aparatem
pomocniczym dla wojewody jest urząd wojewódzki. Jest on wyodrębnionym pod
względem prawno- organizacyjnym zespołem pracowników, którzy tylko z osobna mają
uprawnienia i obowiązki zlecone przez wojewodę. Kompetencje wojewody w stosunku do
urzędu wojewódzkiego® w odpowiedzi do pytania nr 16.
38. Wewnętrzne źródła prawa
Do wewnętrznych źródeł prawa zaliczamy:
- uchwały Rady Ministrów® obowiązują tylko jednostki podległe organowi, który je
wydał. RM może podejmować uchwały w całym zakresie swojego działania tj.: w sprawach polityki państwa, niezastrzezonych dla innych organów państwowych i samorządu terytorialnego, w zakresie kierowania administracją rządową, itp.
- zarządzenia ministrów
Zarówno uchwały jak i zarządzenia: obowiązują tylko jednostki podległe organowi wydającemu te akty, mogą przyznawać prawa jednostce, mogą ustanawiać zasady, według których ma nastąpić strukturalne ukształtowanie podległych jednostek organizacyjnych albo zasady określające porządek działania organów administracyjnych.
- uchwały i zarządzenia organów terenowych
- statuty
- regulaminy
39. Historia uznania administracyjnego
- monarchia absolutna® c...
kopytkotn