OPIEKA NAD PACJENTEM Z GUZEM MÓZGU
Ø BÓLE GŁOWY: ocena natężenia i charakteru bólu, ocena stanu świadomości, pomiary parametrów życiowych, zapewnienie odpowiedniego mikroklimatu sali, obserwacja chorego, zapewnienie ciszy i spokoju, podanie leków przeciwbólowych.
Ø NAPADY PADACZKOWE: W CZASIE NAPADU: zachowanie spokoju i opanowania, usunięcie ostrych przedmiotów z oczotecznia chorego, ułożenie w pozycji na wznak na boku (50/50 – w celu zapewnienia odpływu śliny), podłożenie czegoś miękkiego pod głowę, kontrola parametrów. PO NAPADZIE: kontrola parametrów, ułożenie na boku, ocena wystąpienia aury (objawy wskazujące napad – przeczulica na bodźce dźwiękowe, wzrokowe + zaburzenia widzenia)
Ø NUDNOŚCI I WYMIOTY: zapewnienie higieny pacjenta i jego otoczenia, obserwacja, pomiary parametrów, podaż płynów, odnotowanie incydentu w ewentualnej karcie bilansu płynów, podanie leków przeciwwymiotnych.
Ø BRAK ODRUCHU ROGÓWKOWEGO: obserwacja w kierunku stanu zapalnego, założenie opatrunku, stosowanie „sztucznych łez”
Ø TRUDNOŚCI W PORUSZENIU: ocena siły mięśniowej / wydolności samoobsługowej, asysta, ćwiczenia bierne/ czynne, mobilizacje rodziny do współpracy, pomoce ortopedyczne
Ø ROZUMIENIE MOWY: rozpoznanie rodzaju afazji, komunikacja pozawerbalna, używanie zastępczych środków komunikacji, zachęcenie pacjentów do komunikacji, zapewnienie możliwości kontaktu z logopedą / psychologiem.
Ø ZABURZENIA ŚWIADOMOŚCI: ocena w skali Glasgow, ocena parametrów, ułożenie chorego w pozycji 10-30’, prowadzenie bilansu płynów, leczenie przeciwbólowe, przeciw drgawkowe, leczenie przeciwobrzękowe, osłonowe na żołądek, prowadzenie dokumentacji medycznej.
Ø ZABURZENIA OSOBOWOŚCI: ocena nasilenia stopnia zaburzenia (dotyczące osobowości, pamięci, widzenie, słuch), stały nadzór nad chorym, zapewnienie bezpiecznego otoczenia, konsultacje z psychologiem/ psychiatrą, informowanie pacjenta o wszystkich podejmowanych przy nim czynnościach, asekuracja podczas chodzenia, wsparcie psychiczne
ĆWICZENIA IIIMIASTENIA
MIASTENIA – choroba nerwowo – mięśniowa, (obok SM), do której dochodzi do zerwania złącza nerwowo – mięśniowego
· przewlekła choroba autoimmunologiczna (produkcja przeciwciał przeciwko receptorom acetylocholiny, a w konsekwencji spadek ilości receptorów w obrębie mięśni)
· charakterystyczny wiek zapadalności II – III dekada u kobiet oraz V – VI dekada u mężczyzn, kobiety chorują 3 razy częściej niż mężczyźni ( 3K>M )
· OBJAWY CHOROBY : męczliwość mięśniowa, osłabienie siły mięśni (nasilające się pod koniec dnia), asymetryczne opadanie powieki (osłabienie dźwigni powieki), ograniczenie ruchomości gałek ocznych (osłabienie mięśni gałkoruchowych), niewyraźne lub podwójne widzenie, zaburzenia mimiki twarzy ( uśmiech poprzeczny Gicondy ), niewyraźna nosowa, cichnąca mowa, opadanie głowy, opadanie żuchwy, trudności w żuciu i połykaniu, osłabienie mięśni ręki, osłabie mięśni kończyn dolnych, zaburzenia oddychania.
CHOROBY WSPOŁISTNIEJĄCE Z MIASTENIĄ:
a. CHOROBY AUTOIMMUNOLOGICZNE: RZS, toczeń rumieniowaty, łuszczyca, pęcherzyca.
b. CHOROBY NEUROLOGICZNE: stwardnienie rozsiane, zapalenie wielomięśniowe
c. GRASICZAK (15 – 20%)
PODZIAŁ MIASTENI:
Ø POSTAĆ OCZNA – miastenia ograniczona do mięśni gałek objawiająca się dwojeniem obrazu oraz opadaniem powiek, zmniejszyć się też może ruchomość gałki ocznej.
Ø POSTAĆ UOGULNIONA
o ŁAGODNA – postać ta dotyczy mięśni gałkoruchowych oraz mięśni kończyn, poddaje się leczeniu lekami cholinergicznymi
o ŚREDNIO – CIĘŻKA – dotyczy wszystkich mięśni w stopniu znacznym, nie dostrzega się poprawy po zastosowaniu leczenia lekami cholinergicznymi
o CIĘŻKA GWAŁTOWNA – polega na nasileniu postaci średnio – ciężkiej, obserwowalne są zaburzenia oddechu oraz gwałtowne wystąpienie objawów oponowych. (OBJAWY OPONOWE: światłowstręt, sztywność karku, objaw Brudzińskiego, objaw kerniga i amnosa itd)
CECHY CHOROBY: - samoistna remisja (1ROK – 12 – 21%),- aktywna choroba (3 – 7 lat),- uogólnienie objawów ocznych (2 LATA – 40 -50%).
DIAGNOSTYKA:
· PRÓBA APOKAMNOZY (opadania) – nasila się w miarę powtarzania ruchu np. ptoza (opadanie powieki), głośne liczenie – cichnąca mowa, osłabienie mięśni przy powtarzaniu danej czynności.
· TESTY FARMAKOLOGICZNE – edrofonium (zmniejszenie / zniesienie objawów po podaniu 10mg), neostygmina (podawana s.c lub i.m, zniesienie lub zmniejszenie dolegliwości)
· ELEKTROMIOGRAFICZNE – elektrostymulacja, elektrostymulacja pojedynczego włókna mięśniowego (SFEMG), TK,
· badanie surowicy krwi na obecność przeciwciał receptorów acetylocholonergicznych (AchR).
LECZENIE MIASTENI:
· OBJAWOWE – leczenie cholinergiczne – NEOSTYGMINA (tab. 15mg, pozajelitowo 0,5mg, lek działa kilka godzin, może powodować ślinotok, bóle brzucha, biegunki oraz wahania siły mięśniowej i spadki RR)PIRYDOSTYGMINA (60 -180mg, lek o dłuższym czasie działania, nie powodujący wahania siły mięśniowej), AMBENONIUM (10-25mg, dłuższe działanie, duży odsetek powikłań po zastosowanym leczeniu)
· LECZENIE IMMUNOSUPRESYJNE (prednizon) + CHIRURGICZNE – usunięcie grasicy tzw. tymektomiaWSKAZANIA TYMEKTOMI – grasiczak, przerost grasicy, uogólniona miastenia nie reagująca na stosowane leczenie.CECHY: pełna remisja (30-35%), znaczne zmniejszenie objawów (50% chorych), efekty leczenia obserwowane średnio kilka miesięcy do roku, zabieg najlepiej wykonywać w przebiegu 2 pierwszych lat choroby.
· PLAZMOFERAZA – wymiana 2 – 4l osocza w celu usunięcia krążących w organizmie przeciwciał, zabieg powtarza się średnio 5 -6 razy, poprawa jest przejściowa wymaga leczenia podtrzymującego,
USZKODZENIE RDZENIA PRZYCZYNY: wypadki komunikacyjne, upadki z wysokości, skoki na główkę, urazy wśród sportowców. Częściej uszkodzenie rdzenia jest stwierdzane wśród mężczyzn (3 x krotnie częściej)
RODZAJE USZKODZEŃ:
· WSTRZĄŚNIENIE – przejściowe zaburzenie funkcjonowania, które utrzymuje się do kilku tygodni, przebiega z uszkodzeniem lub bez uszkodzenia kręgosłupa.
· STŁUCZENIE – morfologiczne uszkodzenie struktur i tkanek (obecność krwi w PMR)
· UCISK (przez części kostne/ skutkiem może być krwiak nadoponowy)
· USZKODZENIE NACZYNIWE (rozerwanie naczyń rdzenia kręgowego lub ucisk naczyń rdzenia)
· PRZERWANIE CIĄGŁOŚCI / USZKODZENIE NERWÓW
o Th12 – pęcherz atoniczny,
o Th 1- 12 (porażenie spastyczne kończyn dolnych)
o S4 –pęcherz autonomiczny
o C1-2 – zgon (zaburzenia oddechowe)
o C3-5 (porażenie przepony / porażenie czterokończynowe)
PODZIAŁ USZKODZEŃ RDZENIA
a. CZĘŚCIOWE
b. CAŁKOWITE (porażenie kończyn, brak odruchów, brak czucia, porażenie przewodu moczowego i zwieracza odbytu, „szok rdzeniowy”)SZOK RDZENIOWY – całkowite ustanie czynności rdzenia, porażenie wiotkie mięśni, zniesienie całkowite czucia, zatrzymanie moczu / stolca, zniesienie funkcji wegetatywnych
LECZENIE : solu – MEDROL + leczenie operacyjne
kasiax66