OPOWIADANIE
Opowiadanie to przedstawienie układu prawdziwych lub fikcyjnych wydarzeń, powiązanych ze sobą zależnościami przyczynowo – skutkowymi (dane zdarzenie wynika z poprzedniego).
Głównymi elementami struktury opowiadania są:
q bohater lub bohaterowie uczestniczący w wydarzeniach;
q zdarzenia i sytuacje (np. spotkanie, podróż);
q czas wydarzeń;
q przestrzeń, w której rozgrywa się wydarzenie;
q narrator.
Opowiadanie składa się z trzech części:
Ø Wstęp:
wprowadzenie czytelnika w temat, podanie czasu i miejsca zdarzeń, nakreślenie problematyki i sylwetki bohatera (np. zdarzyło się to…, pewnego dnia…, wydarzenie, które zamierzam przedstawić miało miejsce…, pewien (kto?)…).
Ø Rozwinięcie:
przedstawienie kolejnych sytuacji i zdarzeń, doprowadzenie do rozstrzygnięcia (pomyślnego lub niepomyślnego) sytuacji, w której znajduje się bohater.
Ø Zakończenie:
podsumowanie i ocena wydarzeń, wyciągnięcie wniosku czy podanie morału.
Autor dobrego opowiadania powinien:
q Zastanowić się, o czym chce pisać lub - jeżeli temat jest narzucony - czego on dotyczy.
q Konsekwentnie rozwijać temat w ramach własnego pomysłu (dobrze jest napisać sobie ramowy plan!).
q Zachowywać chronologiczną i logiczną kolejność wydarzeń.
q Konsekwentnie używać wybranego czasu narracji (najlepiej pisać w czasie przeszłym).
q Konsekwentnie stosować narrację pierwszo - lub trzecioosobową.
q Stosować wiele czasowników, które dynamizują akcję.
q Używać wyrazów określających następstwo czasowe, czas i miejsce wydarzeń oraz wyrazów zwiększających dynamikę wypowiedzi.
q Umiejętnie wplatać elementy dialogu, opisu, charakterystyki bohaterów.
SŁOWNICZEK – POMOCNICZEK, czyli przykładowe zwroty i wyrażenia:
Wstęp:
q Zdarzyło/Wydarzyło się to...
q Było to...
q Działo się to...
q Pewnego dnia...
q Pewnego razu...
q Któregoś letniego popołudnia…
q Działo się to…
q Było to wówczas, gdy…
q Nie uwierzycie może, ale…
q Nigdy nie zapomnę dnia, w którym…
Rozwinięcie:
q Czas wydarzeń:
q kilka lat/dni/tygodni temu, dawno temu, podczas, gdy miałem X lat,
q niedawno, wczoraj, niegdyś, pewnego dnia, pewnego razu, gdy przestał padać deszcz, rankiem, pod wieczór, w środku nocy itp..
q Miejsce wydarzeń:
q w pewnym mieście/kraju/domu, u mojej babci na wsi, nad morzem /jeziorem/rzeką, pod drzewem itp..
q Następstwo czasowe:
q Na początku…, najpierw…, potem…, w pewnej chwili... , w pewnym momencie..., wkrótce…, wreszcie…, w ostatniej chwili…, wówczas, gdy…, po chwili okazało się, że… itp..
q Wyrazy zwiększające dynamikę wydarzeń:
q nagle..., nieoczekiwanie…, wtem…, natychmiast…, momentalnie…, znienacka…, niespodziewanie…, nieoczekiwanie…, ni stąd, ni zowąd… itp..
Zakończenie:
q Kiedy wróciliśmy...
q Ta historia nauczyła mnie....
q Dzięki temu zdarzeniu…
q Mam nadzieję, że to wydarzenie…
q Mam nadzieję, że każdy, kto przeczytał to opowiadanie…
q Mam nadzieję, że teraz rozumiecie…
q Tę historię będę zawsze miło/niemiło wspominać…
q I chociaż cała ta historia miała pomyślny koniec, postanowiłem…
q To była niepowtarzalna przygoda.
q I tak skończyła się moja przygoda, dla jednych być może niewiarygodna, dla innych szokująca, dla mnie najprawdziwsza z prawdziwych.
wiosnasp3