Projekt zalesienia nieużytków powstałych pod wpływem erozji wodnej i wietrznej, torfowisk i gruntów zabagnionych, oraz powierzchni silnie zachwaszczonych.
Kraina II Mazursko- Podlaska.
Dzielnica 4 Puszczy-Augustowskiej.
Wydma śródlądowa - ruchoma złośliwa, teren lekko wypukły, miąższość piasku około 3m. piasek luźny, średnioziarnisty, z udziałem 20% piasku drobnoziarnistego, pH 4,5, powierzchnia: 6ha.
1.Przyczyny powstawania nieużytku, charakterystyczne fragmenty nieużytku i ich powierzchnia.
Podstawową przyczyną powstawania wydm śródlądowych u nas jest wycinanie drzewostanów na powierzchniach narażonych na procesy niszczenia gleby przez wiatr (najczęściej glebach piaszczystych suchych) i pozostawianie ich bez odnowienia lub oddanie w użytkowanie rolnicze. Charakterystycznymi fragmentami wydmy śródlądowej są : wydmuchowisko (część wydmy z których wywiewany jest piasek wraz z drobnymi , najżyźniejszymi cząsteczkami ), odsypiska (tworzą się zwykle we wschodnich częściach wydm lub przy przeszkodach osłabiających siłę wiatru, są w nich nagromadzone drobnoziarniste frakcji oraz cząsteczek próchnicznych co stwarza lepsze warunki wzrostu drzewek). Ustalanie wydm śródlądowych rozpoczyna się od likwidowania wydmuchowisk tj. miejsc wywiewania i postępuje z pracami ustaleniowymi zgodnie z kierunkiem przesuwania się wydmy, najczęściej od zachodu ku wschodowi. Wydmuchowisko zajmuje 60% ( 3,6 ha ) , osypisko 40% (2.4 ha ).
2. Sposoby przysposobienia terenu do zalesienia.
Przysposabianie wydmy zaczynamy od ustalenia wydmuchowisk postępując z pracami od zachodniego skraju wydmy ku wschodniemu. Wydmuchowisko ustalamy przez darniowanie. Polega to na wykładaniu kawałków darni o wymiarach około 30 x 30 cm . Płaty darni układa się w niewielkich odstępach pasami prostopadłymi względem siebie tak by tworzyły kratę od 2x2 do 3x3 m. W środku każdego pola kładzie się dodatkowo jeszcze po jednym kawałku darni. Potrzebne jest nam około 300-400 mp darni na ha.( potrzeba nam około 1440mp darni). Na przydrożnych skarpach zagęszczamy więźbę płatów i układamy naprzemianlegle w taki sposób, aby stykały się narożnikami i tworzyły regularną szachownicę. Ten sposób ustalania wydmuchowiska zabezpieczy piaski przed wywiewaniem, a także wzbogaci go w próchnicę lub żyzne frakcje glebowe, osłoni sadzonki przed nadmiernym nasłonecznieniem, zmniejszy parowanie. Odsypisko z lepszymi warunkami wzrostowymi będzie ustalane sposobem biologicznym przez sadzenie traw wydmowych. Sadzić będziemy piaskownice jesienią pod kostur w szachownicę o polach 2x2m. (materiał pozyskujemy z rozsadników).
3. Zabiegi agromelioracyjne.
Z zabiegów agromelioracyjnych będziemy stosowali odchwaszczanie pasów sadzenia. Musimy uważać aby przy tym zabiegu powtórnie nie uruchomić wydmy. Najlepszym sprzętem do wykonania tego będzie kultywator lub glebogryzarka o szerokości działania 40-60 cm .Spulchnienie piasku do głębokości 30-40 cm wykonamy przy użyciu pogłębiaczy leśnych. Aby zwiększyć zdolność piasku do zatrzymywania wody i zmniejszyć jej wysychanie, a także zwiększyć zasobność w składniki pokarmowe będziemy stosowali w miejscach sadzenia sadzonek podsypki torfowe. Jesienią na dno dołków o wymiarach ok. 20x20x40 cm ok. 10 cm warstwy rozłożonego torfu. Dołki wykonujemy szpadlem. Wsypaną do dołka podsypkę mieszamy z piaskiem ,a następnie glebą wypełniamy pozostała część dołka. Miejsca wykonania podsypki oznaczamy kołeczkami.
4. Skład gatunkowy, więźba sadzenia, zapotrzebowanie na sadzonki, forma zmieszania, cechy materiału sadzeniowego.
Główny gatunek uprawy będzie stanowiła sosna pospolita 80% (4,8ha). Gatunkami domieszkowymi będzie brzoza brodawkowata 10% (0,6 ha). Gatunki biocenotyczne 10% olsza szara (0.24ha), jarząb (0,24ha), oprócz tego w miejscach przejścia wydmuchowiska w odsypisko skarpy będą umacniane jałowcem (0,12ha). Brz sadzona będzie w formie rzędowej na obrzeżach wydmy w więźbie1x1m Będzie nam potrzebne około 6 tysięcy sadzonek tego gatunku. So stanowi tło, w więźbie 1x1m, a więc potrzeba nam 48 tysięcy sadzonek. Pozostałe gatunki także będą sadzone w więźbie 1x1m. grupowo, tak więc potrzebujemy 2400 sadzonek Olsz, 2400 sadzonek jarzębu oraz 1200 jałowca. So sadzimy jako sadzonki 1-roczne, gat. liściaste i jałowiec jako 2- letnie, wszystkie sadzonki muszą być zdrowe, wyrośnięte, pierwszej klasy jakości. Sposób i technika sadzenia jak przy zalesianiu gruntów leśnych z tym, że sadz. gat. liściastych sadzimy o ok. 10cm głębiej niż rosły one w szkółce. Prace zalesieniowe prowadzimy wczesną wiosną. To że głównym gatunkiem jest sosna wynika z ubogiego siedliska które ogranicza zakres występowania różnych gat. Olsz daje obfity opad liści co przyspiesza wytwarzanie się poziomu akumulacyjnego a ponadto wzbogaca glebę w azot. Brz sprzyja rozwojowi pożytecznych owadów.
5. Przygotowanie gleb (szczegółowo omówiony w punkcie3).
Prace zalesieniowe prowadzimy w momencie stwierdzenia ustania ruchu piasków.
Glebę przygotowujemy przez odchwaszczenie pasów sadzenia i przez spulchnienie piasku do gł. 30-40cm przy użyciu pogłębiaczy leśnych, oraz wykonaniu podsypek torfowych.
6. Określić zapotrzebowanie na materiał sadzeniowy i podać jego cechy (omówiony w punkcie 4).
7. Zapotrzebowanie na inne materiały i urządzenia potrzebne do przygotowania terenu, sadzenia, zabiegów agromelioracyjnych i zwalczania chwastów.
Do ustalenia nieużytku potrzebujemy:
· 1440mp darni,
· około 240 tys. sadzonek piaskownicy (ok. 10 sadz. na 1mb )
Do zabiegów agromelioracyjnych , przygotowania gleby i odchwaszczania potrzebujemy:
· kultywator lub glebogryzarkę o szer. działania 40-60cm,
· pogłębiacz leśny,
· torf do podsypek ok. 241m3,
· paliki do oznakowania miejsc z podsypką torfową,
· kostury, szpadle.
8. Narysować plany rozmieszczenia poszczególnych gatunków domieszkowych i formę zmieszania.
rotheden