Głównym zadaniem adrenaliny i noradrenaliny jest przygotowanie człowieka do natychmiastowej akcji. Chociaż mają one nieco inne działanie, razem powodują m.in. wzrost siły i częstość skurczów serca, wzmożenie metabolizmu, nasilenie glikogenolizy w wątrobie i mięśniach, zwiększenie uwalniania kwasów tłuszczowych z tłuszczów oraz wzrost ciśnienia tętniczego. Przy intensywności powyżej 50% max poboru tlenu następuje wzrost wydzielania noradrenaliny, a przy obciążeniu na poziomie 70% VO2max-adrenaliny. Po zakończonym wysiłku adrenalina po kilku min wraca do poziomu wyjściowego, noradrenalina utrzymuje się na podwyższonym poziomie jeszcze przez kilka godz.
Podczas wysiłku fiz następuje wzrost wytwarzania TSH(hormon tyreotropowy), co z kolei przyczynia się do zwiększonego wydzielania trijodotyroniny i tyroksyny przez gruczoł tarczowy na początku wysiłku. W czasie wysiłku submax zwiększone początkowo stęż tyroksyny wraca do wartości spoczynkowych, a stęż trijodotyroniny zmniejsza się.
Podczas wysiłku trwające dłużej niż 30min stęż insuliny zmniejsza się, chociaż stęż glukozy utrzymuje się na stałym lub nawet podwyższonym poziomie, a stęż glukagonu stale wzrasta. Glukoza zgromadzona w org w postaci glikogenu, musi być podczas pracy fiz stale uwalniany do krwi (glikogenoliza). Glukoza może powstawać z sub niewęglowodanowych np. aminokw (glukoneogeneza). Stęż glukozy we krwi zwiększają hormony: glukagon, adrenalina, noradrenalina i kortyzol. W czasie aktywności fiz wzrasta wydzielanie glukagonu, adrenaliny i noradrenaliny co wzmaga glikogenolizę. Zwiększone wydzielanie kortyzolu nasila katabolizm białek i uwalnia aminokwasy niezbędne do glukoneogenezy w wątrobie. Hormon wzrostu utrzymuje stałe stęż glukozy we krwi przez to że zwiększa mobilizację wolnych kw tłuszczowych co zmiejsza zużycie glukozy przez kom. Podczas wysiłku krótkotrwałego stęż glukozy we krwi przekracza możliwości jej zużycia, a podczas długotrwałego wysiłku fiz uwalnianie glukozy z wątroby jest dostosowane do jej zużycia przez pracujące mięśnie.
Wysiłek fiz na poziomie 75% max poboru tlenu powoduje zmniejszenie ilości osocza o 5-10%. Jednym z efektów zmniejszenia się obj osocza, na skutek np parowania potu, jest spadek ciś tętniczego krwi który pobudza receptory w nerkach do wytwarzania reniny (stymuluje powstawanie angiotensyny – obkurcza naczynia krwionośne i podnosi ciś krwi, jendocześnie aktywuje wydzielanie aldosteronu – zwiększa wchłanianie zwrotne sodu w nerkach, pociąga to za sobą ztrzymanie wody w org)
Podczas wysił fiz następuje stopniowe zagęszczanie krwi, woda z osocza przenika do tkanek. Zwiększona osmolalność powoduje pobudzenie osmoreceptorów w podwzgórzu, co wzmaga wydzielanie hormonu antydiuretycznego (ADH) z tylnego płata przysadki. Działanie jego polega na zatrzymywaniu wody przez nerki, czyli zmniejszeniu osmolalności. Zwiększone uwalnienie aldosteronu i ADH jest widoczne nawet do 48h od zakończenia wysiłku, zwłaszcza długotrwałego.
W wysiłkach długotrwałych może dochodzić do znacznego wyczerpania zasobów glikogenu i wtedy wydzielane są dodatkowe ilości hormonów przyspieszających utlenianie tłuszczów (lipoliza). Wolne kw tłuszczowe są gromadzone w postaci tri glicerydów w kom tłuszczowych i wew włókien mięśniowych. Triglicerydy muszą być rozłożone do FFA i glicerolu przez lipazę, aby następnie jako FFA mogły być zużywane przez kom mięśniowe. Lipaza jest aktywowana głównie przez: kortyzol, adrenalinę, noradrenalinę i hormon wzrostu. Syntezę kw tłuszczowych i triglicerydów zwiększa insulina, która tym samym hamuje uwalnianie z tk tłuszczowej FFA.
Baranica