Diaboł z konopi.pdf

Diaboł z konopi

Anonim, 7. luty 2003 10:29

ayahuasca

lulek

grzyby

kaktusy

MAOi

muchomory

tytoń

Powiązane artykuły

Próba Kwasu W Elektrycznej Oranżadzie

Psychofarmakologia

Okowy okowity

Wspomóż erowid.org!

Polsat: ''Modny'' lek na kaszel

Grzyby

Opowieści mówiące o pochodzeniu grzybów wyjaśniają ich mediacyjny charakter

( MEDIACJA ), ale także i przypisanie do sfery demonicznej: szansa na znalezienie się w

zaświatach, których symbolicznym odpowiednikiem jest np. las (PUSTKOWIE), wiąże się

wszak z ryzykiem destrukcji, chaosu, nieczystości. Nie tylko miejsca, w jakich rosną grzyby,

ale także i ich rozwój utożsamia je ze sferą ŚMIERCI. Do swego wzrostu grzyb wymaga

wilgoci, a jego zapach często kojarzy się z gniciem, rozpadem, a więc tym, co wiąże się ze

sferą NOCY (jeszcze współcześnie panuje powszechne mniemanie, że grzyby rosną tylko

nocą), KSIĘŻYCEM i biologicznością, destrukcją i rodzeniem, tzn. kobiecością, i ogólniej

wszelkim pierwiastkiem żeńskim we Wszechświecie.

Opowieści ajtiologiczne wiążą powstanie grzybów z oszustwem, kłamstwem i chciwością, a

więc działaniami reprezentującymi zaświatowy chaos i w dodatku związanymi z

przeciwnikiem niebiańskiego boga. Należą do porządku chtonicznego, do mrocznego świata

podziemnego, a więc do sfery śmierci.

Jedno ze znanych nie tylko w polskim folklorze podań apokryficznych mówi o tym, jak Pan

Jezus i św. Piotr przyszli do młynarza, który poczęstował ich plackiem. Pan Jezus daru nie

przyjął, Piotr natomiast placek wziął. Potem, gdy szli przez las, Piotr chciał w ukryciu placek

zjeść, ale gdy tylko brał jego kawałek do ust, idący przed nim Chrystus, oglądał się i wtedy

święty zmuszony był wyrzucać pieczywo. Zapytany o to, co robi, odrzekł, że sieje grzyby,

które rzeczywiście zaczęły rosnąć [St, 220]. Inna wersja opowieści zawierała więcej

elementów wiążących grzyby ze śmiercią i zaświatami. Święty chciał zjeść w skrytości chleb,

nie chcąc dzielić się nim z Jezusem. Ten jednak zadawał mu pytania dokładnie wtedy, gdy

Piotr gryzł chleb; aby odpowiedzieć, musiał więc go wypluć. Z tych właśnie wyplutych

kawałków z pieczywa zmieszanego ze ŚLINĄ powstać miały grzyby [LL95/2, 38].

Halucynogenne i trujące grzyby mogą być wykorzystywane jako osobliwe "wehikuły"

umożliwiające znalezienie się w innej części Wszechświata, w krainie zmarłych.

Intoksykacja, prowadząc do osiągnięcia stanów ekstatycznych, znosi radykalną odmienność

taksonomicznie uporządkowanego świata żywych i chaosu sacrum (DYM, MAK ). Grzyb jako

mediator reprezentuje więc wszystko to, co związane jest z niepokojącym sensem sacrum:

otwiera drogę ku bóstwom, ale także może sprowadzić destrukcję i śmierć. Jeszcze niedawno

na pewnych terenach (m.in. Niemcy) lud nie chciał zauważać użytkowej wartości grzybów,

traktując je wszystkie jako szkodliwe i niejadalne, uważając, że są wstrętne, a nawet jadowite

[Mo2, 69].

Pojawienie się grzybów jako obowiązkowych składników pokarmów spożywanych w

pewnych okolicznościach wynika stąd, że rośliny te mają współtworzyć specjalne warunki

zamiany zwykłej biesiady w ucztę spożywaną z duchami. Chodzi o symboliczne

przekształcenie świata śmiertelników w krainę zaświatową. Mak, suszone (a więc martwe)

grzyby, owoce, nasiona grochu itd. należały do Tamtego Świata. Wierzono, że przynosząc

grzyby z lasu wnosi się z nimi do domu także i specyfikę zaświatową obszaru, z którego one

pochodzą. Przygotowując więc potrawy postne na Wigilię (a także np. na obiatę, stypę, w

święta zmarłych) dbano przede wszystkim o to, by w biesiadzie mogli wziąć udział goście z

Innego Świata (OBCY). I żywi, i duchy zmarłych znajdują się w niezwykłej przestrzeni

świątecznej, odmiennej od codziennej rzeczywistości [Żądl, 60].

Aktualizowana przez obecność grzybów zaświatowość znajduje także potwierdzenie w

uznaniu ich za AFRODYZJAK. Aktywność seksualna przypisana jest do nocy, ulokowana w

obszarze chaosu i nieczystości (jest bowiem radykalną manifestacją koniunkcji seksu i

umierania). Takie zastosowania wielu gatunków grzybów znane są i współcześnie. Już

starożytni Grecy i Rzymianie wskazywali na pobudzające oddziaływanie samego tylko

zapachu grzybów [War, 58]. Autor XVIIIwiecznego zielnika pisał: że "bedłka kulkowa [...]

zdaniem lekarzów podnieca ogień nieczysty [...] zażycie jej bardzo pobudza do sprawy

małżeńskiej" [KuOb, 284]. Dzisiaj mówi się o niezwykłych właściwościach smardzy [War,

58].

Grzyby traktowano też jako omen zapowiadający nadejście innego od codzienności czasu. W

Małopolsce zanotowano wierzenie, że pojawienie się pewnego gatunku grzybów jest

sygnałem do rozpoczęcia siewów [Mo2,168]. Częściej jednak pojawienie się grzybów,

zwłaszcza ich wielkiej obfitości, zapowiadało zbliżający się chaos śmierci. Według XIX

wiecznych opinii zwiastunami pustoszącej ludzki świat zarazy było Namnożenie się

robactwa, gadziny z ogonami jak u raków [...] niezwykła obfitość żab, szczurów, komarów,

motyli i much, które się z gniłości, nie z nasienia rodzą, biegunki, czerwonki, wrzody i plamy,

[...] mnogość grzybów" [Szna, 25].

Wędrujący do świata bogów herosi i śmiertelnicy, ale także i sarni bogowie spożywali

specjalne napoje , które miały wprowadzać ich w stan ekstazy i w ostateczności dawać

nieśmiertelność. Zgodnie z dawnymi wierzeniami irańskimi takie właściwości miały m.in.

soma , ale i boskie pokarmy, jak podają mity europejskie, choćby grecka ambrozja. Zawierały

one wyciąg z halucynogenów, m.in. z muchomora sromotnikowego [Rou, 357].

Halucynogenne właściwości grzybów wykorzystywano w praktykach szamańskich. Chodziło

o intoksykację wprowadzającą szamana (KAPŁAN) w narkotyczny trans. W kulturach, gdzie

występują wierzenia szamańskie, słowo "grzyb", znaczy też "konopie" (i one mają

właściwości halucynogenne) i "upojenie" [ESza, 397]. Szaman przed wyruszeniem w wielką

podróż na drugą stronę granicy składał ofiary, a po całodziennym POŚCIE, wieczornej kąpieli

zjadał trzy albo siedem grzybów i głęboko zasypiał. Budził się nagle po kilku godzinach i

przekazywał swoim słuchaczom bądź proszącym go o pomoc wiedzę, którą otrzymał od

opiekuńczego ducha [ESza, 224]. Szamanom azjatyckim, aby sprowadzić wizje, podawano

wywar z muchomora [Ind, 159]. Indianie posługiwali się w tym celu kaktusem, peyotlem (i

preparowaną z niego meskaliną), nazywając go jednak "boskim grzybem". Niezwykły stan, w

jakim znaleźć się może człowiek po jego spożyciu, nie tylko ułatwiał szamanowi przeprawę

do świata duchów, ale pomagał też w rozwiązywaniu problemów na co dzień, które także w

kulturach magicznych wymagają zaświatowej wiedzy, przy prowadzeniu śledztwa (wykrycie

złodzieja), był też środkiem znieczulającym przy operacjach ( MANDRAGORA ) [Ind, 79].

Opinie na temat warunków i okoliczności zbierania grzybów wynikają z ich ulokowania w

obcej przestrzeni lasu i związania go z zaświatowymi ciemnościami i księżycem. Wynika stąd

przeświadczenie, że najlepiej zbierać grzyby podczas "przybierania księżyca lub w pełni"

[LiP, 33]. Wyruszając na grzybobranie nie powinno się myć [WaT, 235], ponieważ brud,

śmieci jako znaki przestrzeni zaświatowej reprezentują porządek, który jest właściwy dla

innego świata (wszak brud, śmieci to tyle, co rzeczy nie na swoim miejscu, wprowadzające

chaos, niestosowność hic et nunc ). Grzyby zbierać należy tylko o świcie: graniczny charakter

tej pory dnia jest właściwy dla poszukiwań tego, co ma mediacyjny charakter, i samo do

graniczności należy. Ponieważ zobaczenie grzyba natychmiast wstrzymuje jego wzrost,

grzybiarz powinien go zaraz wyrwać. Spojrzenie (OKO) bowiem wydobywa go z chaosu

otoczenia i nadaje mu definicję, wyodrębnia, co w pewnym sensie przerywa jego związek z

nieokreśloną, pozbawioną właściwości sferą lasu.

Na grzyby nie powinna się wybierać kobieta w fazie nieczystości (MENSTRUACJA) ani tym

bardziej ciężarna (CIĄŻA). Chodzi o to, że otwarcie na zaświaty, inicjalność, w jakiej

znajduje się kobieta, nie może się nałożyć na podobne właściwości grzybów oraz czasu i

miejsca ich zbierania. Taka sytuacja zwielokrotnionej mediacyjności oraz ujawnionej

biologiczności istnienia człowieka może się bowiem skończyć tragicznie dla samej kobiety i

dziecka [Żądl, 60].

Lecznicze zastosowanie grzybów nie jest zbyt wielkie zielarze znają ich właściwości

znieczulające i trujące, stąd oczywistość stosowania ich do walki z muchami. Wierzono np.,

że muchomory mogą pomagać w usuwaniu dolegliwości reumatycznych: w tym celu

stosowano nacieranie ciała wymoczonym w denaturacie grzybem. Skuteczność leczenia

podnosić miały inne czynności: wrzucano grzyby do butelki z moczem końskim (gdy chorym

był mężczyzna) lub kobylim (dla kobiet), zakopywano na dziewięć dni w końskie łajno,

potem miksturę tę podawano chorym [LiP, 33]. Odwoływano się też do magicznego

przekonania, według którego CHOROBĘ można zwalczać posługując się czymś, co jest

podobne do samego schorzenia, np. wszelkie wyniosłości na skórze (wypryski, wrzody)

można zlikwidować przykładając do nich coś o podobnym kształcie. Przy wrzodach i

czyrakach naciągniętych ropą przykładano więc ciepłe kapelusze borowików [PaS, 215].

MAK

Występuje w licznych odmianach w wielu rejonach świata. Należy do niezwykle ważnych

roślin obrzędowych ze względu na swe właściwości usypiające i uśmierzające ból; wywołuje

ponadto halucynacje. Sprowadzając sen czy wizje mak ogranicza zdolność człowieka do

funkcjonowania w praktycznym świecie. W planie symbolicznym uwalnia więc od

ograniczeń ludzkiej kondycji, a to oznacza, że pomaga przekroczyć GRANICĘ oddzielającą

krainę śmiertelników od zaświatów.

W kulturze tradycyjnej maku nie używano na co dzień. Uprawiano go tylko na niewielkich

poletkach i przeznaczano do celów rytualnych i leczniczych (CHOROBA,

OCZYSZCZENIE).

Mak uznany za środek mediacyjny ( MEDIACJA ) jest osobliwym "katalizatorem", który

umożliwia przekraczanie granic zaświatów i wyzbywanie się wielu ograniczeń, jakim

podporządkowani są śmiertelnicy w swoim codziennym życiu i w zwyczajnej materialnej

rzeczywistości. Spożywanie maku (a zwłaszcza jego preparatów) zmniejsza dystans między

rzeczywistością żywych a skrajnie odmiennym od niej światem sacrum. Wywołane przez mak

senność i oszołomienie, a więc doświadczenie inności istnienia, oznaczają przeniesienie w

zaświaty, obszar pełni, niezróżnicowania i braku opozycji. Przejście na drugą stronę znosi

skutki podlegania czasowi i wynikających stąd zróżnicowań (z podstawową koniunkcją seksu

i umierania) [Cam, 87]. Jako mediator mak należy do przestrzeni po obu stronach granicy.

Spożywane w czasie świąt (np. wigilia Bożego Narodzenia) potrawy z maku są więc w istocie

poczęstunkiem dla przebywających w krainie ŚMIERCI [Żądl, 59]. Przykładem mogą być

słowiańskie pokarmy: kutia, makówki, kluski z makiem, pieróg z makiem, strucla i wiele

innych potraw spożywanych w czasie świątecznych biesiad, zarówno tych związanych z

cyklem rocznym, jak i świętami życia jednostki (np. śląski kołacz posypywany makiem

podawany m.in. z okazji dożynek, jak i wesel; kutia była obowiązkowym pokarmem w czasie

ruskiej stypy [Usp, 195]).

Pośredniczące właściwości maku czynią zeń roślinę o dwuznacznym charakterze. Ilustruje to

średniowieczna legenda apokryficzna opowiadająca, że za dumę i próżność kwiat został

przeklęty przez Boga, który nakazał szatanowi, aby dotknął kwiatu, stąd wzięły się czarne

ślady wciąż widoczne na wewnętrznej stronie płatków.

Mak jest rośliną śmierci, atrybutem Morfeusza, brata bliźniaka boga śmierci Tanatosa. W tej

usypiającej funkcji pojawia się wielokrotnie w klasycznej mitologii (służyć mógł nawet

uśpieniu bogów, np. greckiej Demeter). Grecy twierdzili, iż nad brzegami Lete, RZEKI

zapomnienia, która oddzielała świat żywych i umarłych, rosły maki, wyznaczając tym samym

granicę, po której przekroczeniu zbędna jest pamięć i wiedza pożyteczna w krainie żywych.

Sen, który jest jedną z metonimii śmierci, nazywano także "małą śmiercią", o czym,

przywołując starożytny topos, pisał J. Kochanowski: "Śnie, który uczysz umierać człowieka /

I ukazujesz smak przyszłego wieka" (Do snu).

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: