Wstęp
Podwójna diagnoza jest zjawiskiem interaktywnym, w którym osoba chora psychicznie jest w grupie wysokiego ryzyka rozwoju uzależnienia od środków psychoaktywnych, a osoba uzależniona jest w grupy wysokiego ryzyka rozwoju choroby psychicznej.[1] W związku z dualizmem, który zachodzi w diagnozie i obrazie choroby w tej grupie pacjentów wielu klinicystów podkreśla, iż należy wyodrębnić chorych uzależnionych od środków psychoaktywnych mających również rozpoznaną chorobę psychiczną z grup osób uzależnionych i chorych psychicznie. Ma to znaczenie ze względu na przebieg procesu terapeutycznego, który powinien przebiegać dwutorowo, co powoduje iż jest ona znacznie trudniejszy i w aktualnych warunkach ekonomicznych droższy. Przypuszczam iż w nie długim czasie podwójna diagnoza w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych zostanie uwzględnione jako odrębne pojęcie.
Rozpoznanie uzależnienia od środków psychoaktywnych, któremu towarzyszy rozpoznanie choroby psychicznej nie jest zjawiskiem marginalnym. Od kilku klat można zauważyć tendencję wzrostową pacjentów z podwójną diagnozą. Jest to związane z prężnie rozwijającym się rynkiem narkotykowym, z tego wynika łatwiejszym dostępem do środków psychoaktywnych z grupy tak zwanych środków nielegalnych. Środki legalne, jak alkohol, nikotyna czy środki z pogranicza legalności, gdyż można je otrzymać zgodnie z prawem po spełnieniu odpowiednich warunków, takie jak leki są od dawna obecne w życiu chorych psychicznie, natomiast od nie dawna zwraca się na nie baczniejszą uwagę w procesie terapeutycznym.
W wybranej przeze mnie grupie postanowiłem zbadać jakie jednostki chorób psychicznych najczęściej towarzyszą uzależnieniu od środków psychoaktywnych. Po jakie środki psychoaktywne najczęściej sięgają chorzy z podwójną diagnozą. Zainteresowało mnie również, która diagnoza była powodem pierwszej hospitalizacji, jak często pacjenci są hospitalizowani i czy w chwili ponownego przyjęcia do szpitala powodem zatrzymania są objawy związane z uzależnieniem od środków psychoaktywnych czy/i związane z chorobą psychiczną.
Ponad to postanowiłem dowiedzieć się czy chorzy uzależnieni od substancji psychoaktywnych z zdiagnozowaną chorobą psychiczną mogą liczyć na wsparcie ze strony rodziny i bliskich, czy w procesie zdrowienia pozostają sami.
Badania do niniejszej pracy zostały wykonane na stu osobowej, pełnoletniej grupie pacjentów mających zburzenia psychiczne i będących uzależnionymi od substancji psychoaktywnych. Pacjenci byli hospitalizowani w Szpitalach Psychiatrycznych w Gdańsku, Łodzi, Starogardzie Gdańskim i Świeciu. Badania te przeprowadzono od maja 2012r. do maja 2013r.. Jako narzędzie badawcze zastosowałem metodę sondażu diagnostycznego. Natomiast jako technikę badawczą wybrałem kwestionariusz ankiety, a w wypadku gdy ze względu na somatyczny stan zdrowia pacjenta wykorzystanie ankiety było nie możliwe zastosowałem wywiad. Starałem się przeanalizować problem używania substancji psychoaktywnych przez pacjentów z rozpoznaną chorobą psychiczną
Praca ta składa się z czterech rozdziałów. W rozdziale pierwszym przedstawiam dziesięć zaburzeń psychicznych, które najczęściej są rozpoznawane u osób z diagnozą psychiatryczną i uzależnionych od substancji psychoaktywnych. Jest to charakterystyka jednostek chorobowych uwzględniająca również etiologię, objawy i podstawową farmakoterapię.
W rozdziale drugim scharakteryzowałem substancje psychoaktywne, uwzględniając środki legalne jak i nie legalne.
Trzecia część pracy to, część metodologiczna zawierająca problemy badań własnych, opis zastosowanych metod i technik, charakterystykę narzędzi użytych do tych badań. W rozdziale tym przedstawiam charakterystykę grupy badawczej oraz teren badań i sposób organizacji badań.
Rozdział czwarty stanowi analiza wyników badań własnych oraz wnioski z niej płynące.
[1] Lehman AF, Myers CP, Corty E. Assessment and classification of patients with psychiatric and
substance abuse syndromes. 1989. Psychiatr. Serv. 2000; 51; 1119–1125.
makrauhenia