Efekt_placebo.docx

Slajd 2

Z efektem placebo stykamy się niejednokrotnie w życiu codziennym. Boli nas na przykład głowa, a ktoś ze znajomych podaje nam środek, którego jeszcze nie znamy. Zapewnia, że ból ustąpi po kilku minutach i rzeczywiście tak się dzieje. Rola sugestii nie jest tu bez znaczenia. Być może dolegliwość minęłaby i wówczas, gdyby zamiast przeciwbólowej tabletki zaoferowano nam np. witaminę C z informacją, że to nowy, wyjątkowo skuteczny preparat. Sugestywna zachęta połączona z zaufaniem, słowem – pozytywne nastawienie – mogłoby, choćby na krótko, ból złagodzić. Nie od dziś przecież wiadomo, jaką rolę, w leczeniu nawet bardzo ciężkich chorób, odgrywają nie tylko skuteczne medyczne terapie, lecz także psychika pacjenta. Jego chęć wyzdrowienia, wiara w sens walki z chorobą i pomyślny finał leczenia, wreszcie – zaufanie do lekarza. W większym znaczeniu placebo jest farmakologicznie obojętną tabletką lub zastrzykiem, jednak i ta definicja nie obejmuje pełnego zakresu zabiegów, które mogą wywołać efekt placebo.

Slajd 3

Pastylką placebo, z niezłymi rezultatami można leczyć wiele schorzeń – od nadciśnienia po alergię, astmę, depresję, bezsenność, chorobę Parkinsona, stany depresyjne, choroby psychiczne, kaszel. Z działaniem efektu placebo mamy do czynienia nie tylko wówczas, gdy pacjent zażywa lek pozorny w przekonaniu, że jest to środek prawdziwy. Dowiedziono bowiem również, że efekt placebo zwiększa skuteczność leków. Na przykład pacjent przyjmuje specyfik, który bywa skuteczny w 20 proc., lecz wiara w działanie tego medykamentu podnosi ten wskaźnik nawet do 50 proc. To stawia placebo w nowym świetle: efekt nie jest już tylko „oszukiwaniem mózgu” i krótkotrwałą poprawą samopoczucia dzięki pozorowanemu lekowi, lecz tanią, bezinwazyjną i bezbolesną terapią.

Placebo może działać również poprzez zmniejszenie lęku związanego z chorobą. Badania przeprowadzone zarówno na zwierzętach jak i na ludziach wykazały, że funkcjonowanie układu odpornościowego pogarsza się warunkach stresu. Stres jest na przykład powodem zwiększonego wydzielania hormonów takich jak kortyzol, które z kolei obniżają odporność organizmu na choroby. Jest dość prawdopodobne, że poprzez zmniejszenie lęku placebo może korzystnie wpływać na wiele chorób, również na te których zwykle nie zaliczaliśmy do podatnych na oddziaływanie psychiczne.

Slajd 4.

(A)Placebo jest skuteczne w leczeniu wielu różnych schorzeń. Pacjenci z dusznicą bolesną czyli niedostatecznym dopływem krwi do mózgu zareagowali na chirurgiczny zabieg placebo w którym lekarze nie zrobili nic poza nacięciem skóry na klatce piersiowej (b)W badaniach pacjentów wykazujących tylko ogólne objawy choroby naukowcy wykryli, ze uspokajające słowa wypowiedziane przez lekarza pomogły im poczuć się lepiej.

Slajd5.

Atmosfera wokół procesu leczenia stanowi duży procent w skuteczności leczenia. Kiedy chory zaczyna szukać lekarza przywraca to już poczucie kontroli nas własnym stanem zdrowia. Symbole i rytuały takie jak : gabinet lekarski, stetoskop, przeprowadzenie badania, rozpoznanie pierwszych objawów, diagnoza nawet niekorzystna zmniejsza lęk związany z niepewnością własnego stanu zdrowia i wreszcie samo połknięcie tabletki może mieć terapeutyczne działanie.

Slajd 6. Zawsze kiedy jest to tylko możliwe lekarz powinien stawiać diagnozę i poinformować pacjenta o stanie choroby. W ostatnich badaniach wzięło udział 200 osób z dolegliwościami fizycznymi u których jednak nie rozpoznano choroby. Lekarze z University of Southampton w Anglii poinformowali cześć pacjentów, że nie wykryto u nich poważnej c choroby i wkrótce powrócą do zdrowia. Pozostali usłyszeli, że przyczyna ich choroby jest niejasna. Dwa tygodnie później wyzdrowiało 64% z pierwszej grupy i 34% z drugiej grupy.  Jak widać jeśli stan pacjenta wymaga zastosowania leku lub terapii lekarz powinien przedstawić ja z optymizmem  i poinformować o działaniach ubocznych i prawdopodobnym przebiegu terapii. Takie postepowanie daje pacjentowi  zorientować się co do dalszego przebiegu leczenia i daje poczucie, ze lekarz zna i kontroluje jego stan zdrowia. Taki pacjent jest w stanie zaufać lekarzowi całkowicie.

Slajd 7.Lekarze często mówią pacjentom z przeziębieniem lub grypą, że prawdopodobnie za kilka dni poczują się lepiej i jeżeli chcą mogą wziąć jakieś lekarstwo przeciw przeziębieniowe. Powoduje to, że chorzy czują się przygnębieni i pozbawieni opieki medycznej. Ci sami pacjenci czuli by się zupełnie inaczej , gdyby  po pełnym badaniu za pomocą instrumentów diagnostycznych lekarze wypisali im receptą na preparat przeciw grypie jeśli nawey jest on nawet dostępny bez recepty i wręczyli z zaleceniem jak go stosować oraz po jakim czasie zacznie działać.

Slajd 8.

Znaczenie słowa placebo obciążone jest niefortunnym bagażem. Termin ten pochodzi z łaciny i znaczy „spodobam się”- jest to  incipit nieszporów żałobnych. W XII wieku pieśni te były określane powszechnie jako żałobne. W XIII zaczęto stosować ten termin wobec pochlebców i kłamców. Kiedy słowo to przeszło do terminologii medycznej, przyległo do niej znaczenie negatywne. Zdefiniowano  je jako lekarstwo zapisywane raczej po to by przypodobać się pacjentowi niż dla rzeczywistych korzyści leczenia. Współcześnie termin placebo również nosi to piętno. Jeżeli stan pacjenta ulegnie poprawie dzięki placebo przeciwny stosowania tej metody  uważają, że choroba jest tylko w głowie chorego.

Slajd 9.

Dla wielu specjalistów jest to problem.  Lekarze wiedzą, że przepisując pacjentowi  cukier w tabletkach i informując go o tym tracą korzyść płynącą z leczenia placebo. Z drugiej strony jeśli powiedzą pacjentowi, że placebo jest farmakologicznie aktywnym preparatem będą go w pewnym sensie oszukiwać, co nie jest etyczne ani nie pomaga na dłuższą metę. Ale gdyby zastanowić się nad placebo jako elementem wspomagającym skuteczność leczenia w pewnych chorobach to wtedy mogli by proponować placebo jako wiarygodna i skuteczną terapię. Aczkolwiek decyzję o przepisywaniu placebo powinna się opierać na  obliczeniu wszystkich zysków i strat takiej kuracji.

Jeżeli placebo byłoby stosowane do badań klinicznych.  To przeciwnicy stosowania placebo twierdzą, że nieetyczne jest pozbawianie chorego z grupy placebo leczenia w czasie trwania badania. Proponują oni porównywanie z najlepszym dostępnym w danej chwili leczeniem. Ich zdaniem takie badanie cechuje się niską wrażliwością i może skutkować rejestracją leków nieskutecznych - co naraża pacjentów na nieprawidłowe leczenie. Natomiast zwolennicy placebo pokreslają, że jeśli w badaniu leku zastosujemy substancję nieaktywną jako grupę odniesienia, to szybciej przebiega proces badania i rejestracji. W ten sposób zapewnia się wcześniejszy dostęp do skuteczniejszego leczenia ogółowi pacjentów.