Jabłoń rajska
Jabłonie kojarzą się nam przede wszystkim z drzewami porastającymi sady. Ich wartość wynika przede wszystkim z wartości użytkowej owoców, w mniejszym zaś zakresie zwraca się uwagę na ich malownicze kwitnienie. Należące do rodziny różowatych jabłonie porastają obszary półkuli północnej. Wyróżniamy ponad trzydzieści gatunków jabłoni, ale pamiętajmy jeszcze o mieszańcach i tysiącach wyhodowanych odmian. Jabłonie charakteryzują się gęstą i kulistą koroną, występują w formie drzewa oraz krzewu.
W ostatnim czasie można zauważyć zwiększone zainteresowanie walorami ozdobnymi jabłoni. Należy pamiętać, że w bogactwie gatunkowym jabłoni, mamy możliwość wyboru gatunków niezwykle dekoracyjnych oraz ich odmian, które z pewnością zmienią oblicze naszego ogrodu, nie tylko w okresie wiosennym, a więc w porze ich kwitnienia. Jabłonie o wysokim poziomie dekoracyjności nazywane są jabłoniami ozdobnymi albo rajskimi.
Z gatunków bardzo popularnych należy wymienić jabłoń purpurową Malus x purpurea, jabłoń jagodową Malus baccata, jabłoń kwiecistą Malus floribunda, jabłoń niską (Malus pumila). Należy jeszcze uwzględnić mieszańce, które możemy liczyć w setkach odmian. Jabłoń purpurowa należy do mieszańców i charakteryzuje się czarnoczerwonymi pędami oraz pięknymi purpurowoczerwonymi kwiatami, osiągającymi kilka centymetrów średnicy. Liście w początkowym okresie brązowawe, a po pełnym rozwinięciu ciemnozielone. Jej dekoracyjność wynika także z purpurowoczerwonych owoców osiągających do 2, 5 cm średnicy. Przybiera formę niewielkiego drzewa charakteryzującego się szybkim wzrostem, osiągającego do 5- 6 m wysokości. Jabłoń jagodowa przybiera formę krzewu bądź też niewielkiego drzewka. Kwitnie na biało, a jej owoce w barwie żółtej lub czerwonej są niewielkie i osiągają około jednego centymetra średnicy. Jabłoń kwiecista przybyła do Europy z Japonii, może przybrać formę szerokiego krzewu bądź niskiego drzewa. Kwitnie na różowo, a w fazie pąków zachwyca ciemnokarminową barwą. Jej owoce są niewielkie, nie przekraczają jednego centymetra średnicy. Zabarwione na żółto także stanowią element dekoracyjny tego drzewka
Rajskie jabłonie wykorzystywane były przede wszystkim do obsadzania terenów zieleni, parków itp. Obecnie coraz częściej trafiają do ogrodów. Ze względu na zróżnicowane rozmiary- najmniejsze jabłonie ozdobne mają niewiele ponad metr wysokości, mogą być wykorzystywane przy aranżacji nawet bardzo niewielkich ogrodów. Większe okazy osiągają do 6 m wysokości. W okresie wiosennym zdobią ogrody swoimi pięknymi kwiatami w barwie białej, różowej oraz czerwonej. Jesienią ukazują swoje owoce, osadzone na długich szypułkach- zależnie od odmiany, mogą różnić się wielością oraz barwą (żółte, czerwone, zielone i pomarańczowe). Rajskie jabłonie mogą mieć pokrój bardziej kulisty, kolumnowy, a nawet płaczący.
Jabłonie ozdobne szczególnie pięknie i obficie kwitną przy zapewnieniu im optymalnych warunków do rozwoju. Dodatkowo są mniej narażone na parcha oraz mączniaka, a więc choroby grzybowe stanowiące poważne zagrożenie dla wielu odmian jabłoni ozdobnych. Najlepiej sadzić je na stanowiskach słonecznych, w podłożu piaszczysto- gliniastym, zasobnym w składniki pokarmowe.
Jebłoń rajska - Rajskie jabłuszka
Wybrane odmiany rajskich jabłoni
• ‘Royalty’ – bardzo dekoracyjna odmiana, charakteryzująca się ciemnopurpurowymi liśćmi z połyskiem. Dodatkową dekoracją odmiany są karmazynowopurpurowe kwiaty oraz niewielkie, ciemnoczerwone jabłuszka. Drzewko osiąga do 6 m wysokości i około 4 m szerokości oraz wykazuje większą odporność na parcha jabłoni.
• ‘Golden Hornet’- jej najbardziej istotną dekoracją będą przede wszystkim żółte, niewielkich rozmiarów owoce, które będą ozdobą także w okresie zimowym. Okres jej kwitnienia przypada na maj i podobnie jak poprzednia odmiana wykazuje większą odporność na parcha jabłoni.
• ‘Ola’ – odmiana dochodząca do 5 m wysokości o pięknej rozłożystej koronie oraz zwisających pędach. Jest to jedna z polskich odmian, pięknie kwitnąca na różowo, o bardzo ozdobnych owocach w barwie czerwonej, dość długo utrzymujących się na drzewie.
• ‘Dolgo’ - jest przykładem jabłoni ozdobnej osiągającej do 5 m wysokości i niewiele mniej szerokości. Charakteryzuje się krzaczastym pokrojem i sporymi owocami w barwie jasnoczerwonej. Kwiaty tej odmiany mają kolor kremowożółty. Odmiana wykazuje odporność na choroby.
• ‘Lemoinei’ – tak jak poprzednia odmiana osiąga do 5 m wysokości, ale jej liście są ciemnozielone z brązowym połyskiem. Późną wiosną drzewo pokrywa się mnóstwem ciemnoczerwonych kwiatów, bardzo dekoracyjnych, a z czasem pojawiają się ciemnofioletowe, niewielkie jabłuszka. Odmiana także odporna na parcha jabłoni.
• ‘Hoser’ i ‘Betared’ o różowych kwiatach,
• ‘Makowiecki’ o ciemnopurpurowych kwiatach i kulistym pokroju.
• ‘Rogów’ należy do odmian wyhodowanych w Arboretum w Rogowie, charakteryzuje się parasolowatym pokrojem.
• ‘Royal Beauty’ należy do najpiękniejszych jabłoni ozdobnych, charakteryzujących się zwisającymi aż do ziemi gałęziami. Wysokość drzewka zależy od wysokości szczepienia. Jej kwiaty mają piękną rubinowoczerwoną barwę, a późniejsze owoce mają barwę karminową. Doskonała do sadzenia jako soliter.
• ‘Red Jada’ to kolejna odmiana o płaczącym pokroju, osiągająca do 3- 3,5 m wysokości. Kwitnie na biało, pomimo czerwonych pąków kwiatowych. Obficie kwitnie i owocuje. Owoce mają barwę czerwoną.
Jebłoń rajska - jabłoń ozdobna
Mimo, że owoce jabłoni ozdobnych nie nadają się do bezpośredniego spożycia, to jednak, bez problemów można stosować je do przetworów. Zależnie od odmiany, charakteryzują się mączastym, kwaśnym bądź cierpkim smakiem. Dokonując zakupu rajskiej jabłoni bierzmy pod uwagę także smak owoców. Możemy wykorzystać je do produkcji syropów, soków, a nawet wina. Dekoracyjne owoce znalazły zastosowanie jako dekoracja. Kandyzowane wykorzystywane są przede wszystkim do ozdoby ciast, a suszone znalazły zastosowanie w kwiaciarniach do ozdoby bukietów i przy produkcji różnego rodzaju stroików .
Jabłonie ozdobne to jedne z najbardziej atrakcyjnych kwitnących drzew w okresie wiosennym. Warto zaprosić do ogrodu ich reprezentantkę. Bogactwo gatunkowe i odmianowe sprawia, że bez problemu znajdziemy odpowiadające nam drzewko. Pięknie będą prezentować się nie tylko jako soliter, na tle trawnika, ale także w grupie z innymi nasadzeniami.
apk191