Leki stosowane w ChNS
Lek
Mechanizm działania
Działanie, zastosowanie, skutki uboczne
Nitrogliceryna
Donor tlenku azotu, który silnie działa rozkurczająco na naczynia krwionośne, zapobiega tez agregacji plytek krwi, silnie rozszerza tetnice a jeszcze silniej żyły obwodowe, powoduje spadek obciążenia serca, spadek zapotrzebowania na tlen mięśnia sercowego, redystrybucja krwi z naczyn nasierdziowych do naczyn podwsierdziowych, rozszerza wszystkie mięśnie gładkie, NO aktywuje syklazę adenylanową co wiąże się ze wzrostem stężenia cAMP;
Rozszerza naczynia krwionośne, powoduje spadek obciążęnia serca i spadek zapotrzebowania na tlen i substraty energetyczne; stosowana w dławicy piersiowej, zapobiegawczo przed spodziewanym wysilkiem fizycznym, przed spodziewanym narazieniem na niska temperature; Mogą wystąpić zaczerwienienia skóry, uczucie gorąca, bóle głowy, omdlenia, zaburzenia krążenia obwodowego, zbyt duze dawki powoduja aktywacje układu współczulnego i efekt pobudzenia miesnia sercowego;
Diazotan izosorbidu
Działanie jak nitrogliceryna
Jak nitrogliceryna
Monoazotan izosorbidu
Jak wyżej
Molsidomina
Działanie jak nitraty, ponadto blukuje tez kanaly wapniowe
W zapobieganiu atakom dławicy, jak nitraty
Oksprenolol
Beta blokery nieselektywne
W nadciśnieniu, chorobie niedokrwiennej serca, Mogą wywoływać skurcz oskrzeli, hipoglikemie, działać depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy, senność
Pindolol
Sotalol
Metoprolol
Selektywne beta 1 blokery,
Dobrze tolerowane, wpływ na beta 1 nie jest jednak bezwzględny dlatego tez mogą u niektórych chorych powodowac objawy jak beta nieselektywne
Atenolol
Acebutolol
Bisoprolol
Nifedypina, Nikardypina, Felodypina, Isradypina, Amlodypina, Lacidypina
Są to leki blokujące wolne kanały wapniowe, hamują napływ wapnia do komórki mięśniowej dzieki czemu dochodzi do rozkurczu naczyń,
Stosowana w nadciśnieniu, zapobieganiu miażdżycy, chorobie niedokrwiennej serca; mogą powodować obrzęki okolicy kostek i dolnej części podudzi, bóle głowy, kołatanie serca, zaczerwienienie skóry,
Werapamil
Antagonista wolnego kanału wapniowego, Słabiej niż nifedypina wpływa na naczynia, ale silniej zaznaczony jest wpływ na mięsień sercowy, Wpływa hamująco na serce (hamuje przewodzenie impulsów w układzie przewodzącym; podany doustnie działa głównie na naczynia, podany dożylnie działa głównie na serce,
Stosowany w nadciśnieniu, arytmii; Może powodować bradykardię, zaburzenia ukrwienia obwodowego, bóle głowy
Dilitiazem
Działa jak werapamil; słabiej wpływa na serce i na naczynia
Stosowany głównie w chorobie niedokrwiennej serca, rzadziej w nadciśnieniu i w migrenach
Trimetazidyna
Leki poprawiające przetwarzanie energii procesów biochemicznych w komórkach mięśnia sercowego, hamuja beta oksydacje kwasów tłuszczowych, pobudzają utlenianie pirogronianu, dzięki temu zwiększa się ilość ATP i nie powstają szkodliwe produkty przemiany materii
Stosowane u chorych u których utrzymuja się objawy choroby mimo podawania dużych dawek mitratów, beta brokerów, lekow blokujących kanaly wapniowe oraz u chorych z uposledzona funkcja lewej komory;
Ranolazyna
Nikorandil
Aktywuje kanały potasowe wrażliwe na ATP, oraz uwalnia NO,
Stosowany w dławicy piersiowej; mogą wystąpić bóle głowy i inne objawy jak po nitratach
Leki stosowane w miażdżycy
Żywice wiążące kwasy żółciowe
Kolestyramina, Kolestipol
Nasilają wydalanie kwasów żółciowych razem z kałem, przerywając ich krążenie wątrobowo jelitowe; zmniejszenie ich puli nasila ich syntezę de novo z cholesterolu; co prowadzi do zmniejszenia puli cholesterolu, zwiekszenia receptorów LDL w hepatocytach i zwiekszenia wychwytywania cholesterolu z krwi; zwiększają stężenie VLDL dlatego należystosować z innymi lekami;
Stosowane w miażdżycy IIb, IV, tam gdzie są receptory LDL; mogą powodować nudności, zaparcia, wzdęcia, można podawać kobietom w ciąży a także dzieciom; Mogą zaburzać wchłanianie innych leków z przewodu pokarmowego
Statyny
Lowastatyna, simwastatyna, prawastatyna, fluwastatyna, atrowastatyna
Kopmetycyjne inhibitory reduktazy HMG-CoA, hamują biosyntezę cholesterolu, powodują zmniejszenie puli cholesterolu co prowadzi do zwiększenia liczby receptorów LDL; Powodują znaczny spadek LDL, wzrost HDL, nieznacznie wpływaja na stężenie triglicerydów;
Stosowane hipercholesterolemii; Są na ogół dobrze tolerowane; Duże dawki mogą jednak uszkadzac hepatocyty oraz mięśnie szkieletowe, dlatego tez zaleca się monitorowanie aktywności aminotransferaz oraz fosfokinazy kreatynowej; Powodują bóle mięśni, ciemne zabarwienie moczu, nie podajemy dzieciom, kobietom ciąży oraz u chorych z uszkodzoną wątrobą;
Fibraty
Bezafibrat, Fenofibrat, Gemifibrozil, Etofibrat, Klofibrat
Powodują spadek aktywności Reduktazy HMG-CoA, co prowadzi do zwiekszenia liczby receptorów LDL, Zwiększaja st HDL, Aktywuja lipazę lipoproteinową i obniżają poziom VLDL, Zmniejszają zarówno stężenie triglicerydów jak i lipoproteid bogatych w cholesterol
W hipercholesterolemii, najczęściej kojarzone z żywicami , kojarzone ze statynami pogłębiają miopatię; Same fibraty mogą wywoływać bóle brzucha, nudności, bezsenność, zaburzenia potencji, wypadanie włosów, bóle mięśni i uszkodzenia wątroby; Nie podajemy w czasie ciąży, dzieciom, i u osób z uszkodzoną watroba i nerkami;
Niacyna (kwas nikotynowy)
Hamuje uwalnianie wolnych kwasów tłuszczowych z adipocytów, zmniejszając napływ wolnych kwasów tłuszczowych do wątroby oraz zmniejsza estryfikację cholesterolu, zmniejsza biosyntezę VLDL, LDL i trójglicerydów, może hamować też reduktazę HGM-CoA
W hipercholesterolemii, może powodować szereg objawów nieporządanych- zaczerwienienie skóry, uczucie gorąca, zaburzenia trawienne, zaburzenia tolerancji glukozy, zmniejsza wydalanie moczanów, zostrza przebieg choroby wrzodowej, przeciwwskazany w jaskrze
Acipimoks
Syntetyczny analog niacyny, korzystnie wpływa na tolerancję glukozy, powoduje mniej objawów ubocznych niż niacyna
W Hipercholesterolemii, mniej objawów ubocznych niż niacyna
Nikofuranoza
Działa rozszerzająco na naczynia
W większych dawkach działa hipolipemizująco
Probukol
Działa hamująco na syntezę cholesterolu, pobudza katabolizm LDL zwalniając tempo powstawania komórek piankowatych, działa przeciw miażdżycowo niezależnie od stężenia cholesterolu,
Musimy podawać ostrożnie w nadpobudliwości komór, może wywołać zaburzenia żołądkowo jelitowe, bóle głowy, bezsenność,
Pirydynol
Antagonizuje działanie bradykininy, osłabia agregację płytek, nie wpływa bezpośrednio na gospodarkę lipidową,
Obecnie prawie niestosowany
Ezetimib
Hamuje transport cholesterolu przez nabłonek jelitowy i zmniejsza jego absorpcję z przewodu pokarmowego
Zaleca się podawanie ze statynami
Leki stosowane w zaburzeniach krążenia obwodowego
Uwodornione alkaloidy sporyszu
Antagoniści rec alfa, poprzez blokowanie alfa 1 powodują rozszerzenie naczyń obwodowych;
Stosowane w zaburzeniach krążenia mózgowego, głównie w migrenach, rzadziej w nadciśnieniu; mogą powodować rzadkoskurcz poprzez pobudzenie układu cholinergicznego, powodują zaburzenia gastryczne
Pentoksyfilina
Powoduje wzrost cAMP, zwiększa przepływ krwi przez naczynia kończyn oraz naczynia mózgowe, zmniejsza lepkość krwi, zmniejsza syntezę trombosanu, zwiększa syntezę prostacykliny
W stanach ze zwężeniem naczyń kończyn dolnych, w chromaniu przestankowym, w zaburzeniach krążenia mózgowego, może powodować nudności;
Alprostadil
Syntetyczna prostaglandyna E2, silnie rozszerza naczynia krwionośne kończyn,
Stosuje się we wlewie w stanach niedokrwienia kończyn
Dobesylan wapnia, Tribenozyd
karsic