E-book Dozywotka.pdf

K r z y s z t o f U r b a n : Dożywotka S t r o n a | 1

www.e-bookowo.pl

K r z y s z t o f U r b a n : Dożywotka S t r o n a | 2

K RZYSZTOF U RBAN

DOŻYWOTKA

ProjektokładkiKrzysztofUrban

ISBN 978-83-61184-31-7

www.e-bookowo.pl

kontakt: wydawnictwo@e-bookowo.pl

Wszelkieprawazastrzeżone

Kopiowanierozpowszechnianieczęścilubcałościbezzgodywydawcyzabronione

Wydanie I 2009

www.e-bookowo.pl

K r z y s z t o f U r b a n : Dożywotka S t r o n a | 3

W PROWADZENIE

Książka rodziła się powoli. Prawa rządzące fikcją literacką nadały jej wprawdzie formę,

a przecież nie stała się przez to powieścią – takie odnoszę wrażenie. Zbyt wiele tu

faktów. Nie mogłem też jej uznać za reportaż, choć zbudowałem ją na wspomnieniach

płynących na żywo, opowiadanych w przypływie szczerości przez – nieżyjącego już –

szkolnego kolegę, który na początku lat osiemdziesiątych został osadzony w Ośrodku

Zewnętrznym Zakładu Karnego, mieszczącym się na obrzeżach jednego z peerelowskich

pegeerów. Takich miejsc było wówczas – o czym mało kto wiedział – sporo. Realia

związane z życiem i pracą młodocianych przestępców – zimno, brud, brak opieki

lekarskiej, a zwłaszcza niewyobrażalny głód – były dla mnie wielkim zaskoczeniem,

podobnie jak warunki egzystencji zwierząt, o których przyjaciel opowiadał ze smutkiem

(do tej chwili dźwięczy mi w uszach jego łamiący się głos). Pewnego dnia postanowiłem

spisać zapamiętane szczegóły ze zwierzeń przyjaciela, by potem systematycznie, po

każdej kolejnej rozmowie, zacząć robić notatki. Gdy wreszcie przeczytałem zebrany

materiał, odczułem, że nie ma w nim duszy, że brakuje mu czegoś istotnego, co

przykuwało moją uwagę w relacjach słuchanych na żywo. Wpadłem na zbawienny

pomysł, by skorzystać z magnetofonu. Słuchanie nagrań uświadomiło mi, że

równorzędnym bohaterem wspomnień przyjaciela był język, którym opowiadał swą

historię – nie język pięknoducha ślizgający się po powierzchni zjawisk, lecz wnikający

w esencję język człowieka zmagającego się ze swym losem. Trzeba było więc, słuchając

nagrań, nauczyć się oddychać i czuć w tym języku, by odtworzyć czas i miejsce tak

odmienne i dalekie, a zarazem tak bliskie.

www.e-bookowo.pl

K r z y s z t o f U r b a n : Dożywotka S t r o n a | 4

SANKCJA

WchodziłemposchodachrozdygotanyZamnąszedłgliniarzZastanawiałemsię

czyniedałobysięuciecalegdzieżtamOknazakratowanewąskieschodyzporęczamido

sufitunadoledyżurkapełnamundurowychChęćmiałemipewniezapisałbymduszę

diabłużebytylkonieoglądaćtychlastrykowychstopniiścianpomalowanycholejnąfarbą

alewidaćloschciałmniedoświadczyćSzansabyłaaleczywartobraćsięzacośconie

wypali w stu procentach?Możecośbymwykombinowałaletenzaplecami?Wdodatku

głowyikościniemiałemwnajlepszejformiepowczorajszejzabawieNiedałbymrady

przewrócićnawetdzieciakatooczymtumyślećkiedykarkgrzałmioddechdobrze

zbudowanegoosiłka.

Pocopakowałemsięwtoszambo?Szedłemzkolegąulicązapytaliśmyjakiegoś

gościa o godzinę i po chwili wywiązała się bójka Nawet nie potrafiłem powiedzieć

dlaczegoKtozacząłipocoPóźniejzacząłemuciekaćnagleprzewróciłemsięzrobiłosię

ciemnoiznalazłemsięnakomisariacie

Koledzyzosiedlaopowiadalimiczasemżeznaleźćsięwkryminalegdziesypiasię

napiętrowychłóżkachgdziedołaźnichodzisięrazwtygodniuazapotrzebątrzebastać

w kolejce, to nie to samo co wczasy nadmorzemDlamniebyłtoświatodległyinierealny

chociażotarłemsięjużoniegoCzylossięnamnieuwziąłichciałmniedoświadczyć

bardziejniżinnych?

www.e-bookowo.pl

K r z y s z t o f U r b a n : Dożywotka S t r o n a | 5

POWITANIE

NietylkojabyłemzdziwionyOczekiwaliśmywielkiegomurukogutówatutajjaku

PanaBogazapiecemNaśrodkuplacukwietnikasfaltowealejkiniewielkiedomkijakdla

dużychkrasnoludkówiwszędzierozkwitającazieleńCałągrupąposzliśmydopodłużnego

budynkuWeszliśmydośrodkuatutajnastępnaniespodziankaTelewizorgrystolikii

krzesłaNiewiedziałemczyjestemnakolonijnejstołówceczywwięzieniuNiktnasnie

pilnowałniczegoniekazałPorozsiadaliśmysięnakrzesłachiczekaliśmycobędziedalej

Czas mijałNiktponasnieprzychodziłChciałomisięjaraćalewszędziewisiały

tabliczkizabraniającepaleniaNiechciałemryzykowaćinarażaćsięnamordobiciegdyby

takktóryśztutejszychmądraliprzypaliłmnienagorącymzarazbyłabyporutaNie

liczyłemnatożetutejsiklawiszesąłagodniWszędziebylitacysamiNierozumiałem

dlaczego strażnicy ciągle uprzykrzali innym życie Nie spotkałem klawisza który

przyłapałbyzłodziejanałamaniuregulaminuinieskorzystałzokazjiżebymudokopać

Łaziłem koło okien i popatrywałem na zewnątrz Cisza i spokój Za bramą

przetaczałasięleniwiefurmankanaktórejsiedziałzłodziejipoganiałkoniaZachodziło

słońce„Cotojest?”– myślałem„Tomiałbyćponurykryminał?”Niczegonierozumiałem,

alecieszyłemsięjakdzieckoZamkniętywlodówieprzezcałydzieńmyślałemżenic

dobrego mnie nie spotka Teraz patrzyłem na łagodne zbocza górskie na domki ze

szpiczastymidachamiimyślałemżeżycieniejesttakienajgorszeRazjestlepiejinnym

razemgorzejaleogólnieidzieżyćNajprzyjemniejszaztegowszystkiegobyłogapieniesię

wprzestrzeńCzułemsiętakjakbymwypiłszklankęwinaOstatniooglądałemtylkościany

małychcelanaspacerachjakchciałemwyjrzećnaświatgałyrozbijałysięomurNa

wolnościteżniebyłojakośokazjiżebytakstanąćzastanowićsięipopatrzećCiągletylko

knajpykawiarniechętnepanienkiŻyciejaknakaruzelicochwilęwtymsamymmiejscui

kupa bzdurnego chachania.

WokniejednegozdomkówstałjakiśzłodziejinawijałcośnarękachNieumiałem

czytaćmowypisanejdłońmiOdwróciłemsięizapytałemczyktóryśgadawitamiNa

szczęścieznalazłsięjedenPodszedłdooknastanąłobokizacząłwykrzywiaćpaluchyPo

chwilipowiedziałżepytająnasskądprzyjechaliśmyTrwałototrochęnimpokazałna

palcachskądsięwzięliśmyRobiłosięnudnoPrzestałomnieinteresowaćocopytają

www.e-bookowo.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: