Freud – zajęcia 5
Zagadnienia
(bez Appigannesi, tylko oryginalne teksty Freuda)
Kobiecość:
- charakteryzowana jest przez brak.
- faworyzuje cele pasywne (męskość- aktywne), ale: u człowieka występuje biseksualizm – rozumiany jako kobiecość i męskość w psychice, a niekoniecznie pociąg do obu płci (dzisiejsza androgynia?),
- tłumi agresję, stąd masochizm jest kobiecy,
- cechy charakteru kobiety: mniej świadomości prawa, mniejsza skłonność do poddawania się „wielkim koniecznościom życiowym”, w decyzjach – większe znaczenie intuicji i emocji, ogólnie poziom tego co moralne jest dużo niższy niż u mężczyzn, duża doza narcyzmu, próżność wobec ciała (skutek zazdrości o penisa), wstyd (chęć ukrycia „defektu genitalnego”), małe zainteresowania społeczne, i słabsze zdolności sublimowania popędów,
- potrzeba bycia kochaną, a nie kochania
Rozwój dziewczynek (stawanie się kobietą) jest dużo trudniejszy i bardziej skomplikowany niż rozwój chłopców.
Faza przededypalna: początek rozwoju libido jest u oub płci taki sam, wszystkie dzieci to „mali mężczyźni”, bardzo istotne różnice występują od momentu wkroczenia w fazę falliczną,
Chłopcy:
- kompleks Edypa – pierwszy etap rozwoju seksualnego, gdy libido jest genitalne (?), wyznacza początek fazy fallicznej
- wpada w lęk kastracyjny (ze tatuś z zemsty za pożądanie mamusi utnie mu penisa, boi się tym bardziej że widział takich wykastrowanych chłopców – tzn dziewczynki), dzięki niemu zostaje uformowane superego
- kompleks Edypa upada za sprawą kompleksu kastracji,
- stosunek do kobiecych organów płciowych: początkowo zachowanie niepewne, poźniej wstręt do okaleczonego tworu lub tryumfalne lekceważenie go.
Dziewczynki:
- szybciej uczą się funkcji wydalniczych, są potulniejsze, inteligentniejsze (przynajmniej na początku) :);
- by stać się kobieta, dziewczynka musi „wykonać” 2 zadania:
1) zamiast łechtaczki to pochwy ma stać się głównym ośrodkiem aktywności seksualnej
2) zmienić obiekt miłości – z matki na ojca
- u dziewczynek występuje:
- kompleks kastracji – odpowiedzialność za brak członka przypisywana jest matce, występuje chęć zdobycia penisa (która pozostaje w nieświadomości),
następnie
zazdrość o penisa, która może doprowadzić do różnych skutków:
è zahamowania seksualnego i nerwicy
è kompleksu męskości
obstawanie przy masturbacji łechtaczkowej, nieuznanie braku penisa, ojciec staje się obiektem, następnie rozczarowanie ojcem i cofnięcie do wczesnego kompleksu Edypa (?), dopatruje się tu również przyczyn kobiecego homoseksualizmu
è normalnej kobiecości (o tym Freud pisze najwięcej, więc wygląda, na to, że jest to opis linii rozwojowej większości kobiet))
1) następują kolejne próby przezwyciężenia braku penisa
* najpierw wyjaśnienie tego braku jako „osobistej kary i ogólnej cechy płciowej” (cytat z tekstu, dla mnie trochę niejasne;))
* później lekceważenie własnej płci, zazdrość przechodzi w zawiść jako cecha kobiecego charakteru
2) drugi etap zazdrości o penisa - rozluźnienie stosunku do obiektu macierzyńskiego (obciążenie jej winą za brak penisa, wysłała na świat dziecko z niedostatecznym ekwipunkiem, często pojawia się też zazdrość o drugie dziecko, które matka ma ponoć bardziej kochać),
3) życzenie posiadania dziecka zamiast penisa (symboliczne zrównanie dziecko=penis), wyrzeczenie się aktywności łechtaczkowej, ojciec staje się obiektem miłości, matka staje się obiektem zawiści, dopiero tu dzieczynka wchodzi w kompleks edypalny
(tzn, że u chłopców i dzieczynek kompleksy występują w odwrotnej kolejności:
chłopcy: kompleks Edypa -> kompleks kastracji (jej GROŹBA) -> upadek kompleksu Edypa, uformowanie silnego superego
dziewczynki: kompleks kastracji (DOKONANA) -> kompleks Edypa -> wyparcie, superego słabsze)
Skutki zazdrości o penisa:
- kobieta gorzej znosi masturbację, wzdraga się przed nią i często nie jest w stanie jej uprawiać, (masturbacja łechtaczkowa to czynność męska)
- tu nie wiem o co dokładnie chodzi, ale w tekstach Freuda sa opisane 2 warstwy utożsamienia z matką:
- przededypalna – czuła więź obierająca ją za wzór, decydująca dla przyszłości kobiety,
- edypalna, późniejsza – pragnienie usunięcia matki i zastąpienia jej przy ojcu,
- matka falliczna (info z internetu), wychodzi na to że to pojęcie było u Klein, nie u Freuda.
Matka falliczna jest jednocześnie matką kastrującą - dziecko płci męskiej obawia się jej totalnego wpływu. To wyobrażenie odnosi się do najwcześniejszej fazy rozwoju dziecka, kiedy jest ono ściśle zintegrowane z matką - w tym czasie, jak twierdzi Klein, dziecko posiada sadystyczne fantazje względem matki, projektuje na nią odczuwaną agresję, zaczyna się jej obawiać. Klein używa kategorii złej piersi, która skojarzona jest właśnie z penisem.
psychologia-UJ