Na Południe Od Jawy.pdf

Alistair Mac$lean

Na południe od Jawy

Z angielskiego przełożyła Halina Cieplińska Tłoczono

Pisał A. Galbarski Korekty dokonały D. Jagiełło i K. Markiewicz

Powieść brytyjskiego twórcy licznych bestsellerów opowiada o ucieczce grupy Anglików z

oblężonego Singapuru podczas II wojny światowej. Nie wszyscy jednak uciekinierzy myślą

wyłącznie o ratowaniu życia. Niektórzy z nich mają za zadanie przewiezienie tajnych planów

japońskiej inwazji na Australię. Sensacyjna akcja o znakomicie stopniowanym napięciu rozgrywa się

w scenerii Azji Południowo_Wschodniej. Mac$lean jeszcze raz udowadnia, że jest pisarzem, którego

się czyta.

Rozdział pierwszy Umierające miasto spowił całun nieprzeniknionego, gęstego,

dławiącego dymu. Oblekł wszystkie budynki, wszystkie biurowce i domy, zarówno te nietknięte, jak

i zburzone przez bomby, otulił je ciemnym, lekko wirującym kokonem anonimowości. Wypełniał,

zatapiał wszystkie ulice, zaułki i baseny portowe. Kłębił się jak w piekielnej otchłani w łagodnym

powietrzu tropikalnej nocy. Wcześniej wieczorem, kiedy dym buchał w mieście tylko z

płonących budynków, w górze tworzyły się szerokie, nieregularne prześwity, przez które widać było

gwiazdy świecące na pustym niebie. Lecz wiatr się nieco zmienił i prześwity znikły, a poza tym zza

miasta nadciągnęły kłęby dymu z uszkodzonych zbiorników, w których płonęła ropa. Nie wiadomo

było, skąd się bierze ten dym. Może z lotniska Kallang, może z elektrowni, może wprost z przeciwnej

strony wyspy, to znaczy z północy, gdzie była baza marynarki, a może z wysp, na których

wydobywało się ropę, z oddalonych o cztery czy pięć mil Pulo Sambo i Pulo Sebarok. Nikt nie

wiedział. Nie sposób było się dowiedzieć czegokolwiek, prócz tego, co się samemu zobaczyło, a

panowała niemal całkowita ciemność. Nie rozświetlały jej teraz nawet płonące budynki, bo już się

spaliły i pozostało po nich tylko pogorzelisko, na którym migotały ostatnie wątłe płomyki, prawie

wygasłe, podobnie jak całe życie w Singapurze. Umierające miasto spowiła już śmiertelna cisza.

Co pewien czas rozlegał się w górze groźny świst pocisku, który wpadał nieszkodliwie w wodę albo

walił w budynek z krótkim grzmotem i

błyskiem wybuchu. Lecz w tym, że wszystko było osobliwie przelotne, że dźwięk i światło

natychmiast zamierały i gasły w spowijającym okolicę dymie, było coś naturalnego - zdawało się to

nieodłączną cechą dziwnej i jakby nierealnej nocy. Cisza tylko jeszcze bardziej się przez to pogłębiała

i tężała. Co pewien czas zza Fortu Canning i Pearls Hill, spoza północno_zachodnich granic

miasta dolatywał nieregularny trzask serii z karabinów i pistoletów maszynowych, ale te odgłosy też

były odległe, nierealne i odbijały się tak dalekim echem jak we śnie. Wszystko tej nocy przypominało

sen, było mroczne i nierzeczywiste - nawet tych kilku ludzi, którzy przedzierali się przez zasypane

gruzem, niemal wyludnione ulice Singapuru. Przypominali podróżnych wędrujących bez celu,

pełnych wahania, zobojętniałych i niepewnych, błądzących po omacku przez kotłujące się kłęby

dymu: drobne zagubione postacie beznadziejnie brnące na oślep przez mgłę sennego koszmaru. *

* * Posuwając się powoli i niepewnie ciemnymi ulicami mała grupka żołnierzy - może było ich

z dwudziestu czterech - zmierzała w stronę nabrzeża krokiem starych, wyczerpanych ludzi.

Wyglądali też jak starcy, szli chwiejąc się na nogach, a głowy i ramiona mieli po starczemu

pochylone, chociaż najstarszy z nich nie liczył więcej niż trzydzieści lat. Byli jednak zmęczeni,

strasznie zmęczeni, zmęczeni do granic zobojętnienia i wyczerpania, kiedy już nic nie ma znaczenia

i łatwiej jest potykając się brnąć naprzód, niż się zatrzymać. Byli wyczerpani, chorzy i ranni,

działali bezmyślnie, automatycznie, niezdolni do

podejmowania świadomych decyzji. Całkowite wyczerpanie umysłowe i fizyczne jest jednak

zarazem dobrodziejstwem, lekiem, środkiem uśmierzającym. Potwierdzał to ponad wszelką

wątpliwość ich bezmyślny wzrok wbity tępo w ziemię pod stawiane z mozołem stopy. Jeśli nawet ich

ciałom nadal dawały się we znaki różne dolegliwości, przynajmniej nie zdawali sobie z tego sprawy.

W każdym razie w tej chwili zatarł im się w pamięci ślad koszmarnych wydarzeń minionych dwóch

miesięcy - niedostatku, głodu, pragnienia, ran, chorób i strachu - kiedy to Japończycy gnali ich przez

nieskończenie długi Półwysep Malajski, przez zniszczoną teraz mierzeję Johore, aż znaleźli się na

iluzorycznie bezpiecznej wyspie Singapuru. Nie pamiętali już towarzyszy, którzy zginęli, wrzasków

niczego nie podejrzewających wartowników, zarzynanych we wrogiej ciemnej dżungli,

diabolicznego wycia Japończyków, kiedy napadli przed świtem na ich naprędce przygotowane

pozycje obronne. Nie pamiętali już tych rozpaczliwych samobójczych kontrataków, których jedynym

pozytywnym wynikiem było zdobycie kilku metrów kwadratowych ziemi, drogo, lecz bezcelowo

odzyskanej jedynie na chwilę. Nie dawały im te natarcia nic, prócz widoku okropnie okaleczonych,

torturowanych ciał schwytanych kolegów oraz cywilów nie kwapiących się do współpracy z

wrogiem. Nie pamiętali już, jak byli wściekli, zdezorientowani i zrozpaczeni, kiedy ostatni myśliwiec

brewster, a przedtem myśliwce hurricane zniknęły z nieba pozostawiając ich wyłącznie na łasce

lotnictwa japońskiego. Nawet to, że absolutnie nie dawali wiary nowinom o lądowaniu japońskich

wojsk na wyspie przed pięcioma dniami, że patrzyli z goryczą, jak na ich oczach rozwiewa się

pieczołowicie pielęgnowana legenda, mit o niezdobytym Singapurze - nawet to też zatarło im się w

pamięci. Już nie pamiętali. Byli zbyt oszołomieni, chorzy, ranni i słabi, by pamiętać. Ale pewnego

dnia, już wkrótce, jeśli nie zginą, przypomni im się to wszystko, a wtedy nigdy już nie będą tacy sami

jak przedtem. Tymczasem jednak mozolnie posuwali się naprzód, ze wzrokiem wbitym w ziemię,

z opuszczonymi głowami, nie patrząc, dokąd idą, obojętni, dokąd dotrą. Jeden z nich jednak

patrzył i nie był obojętny. Szedł powoli na przedzie ciągnącej dwuszeregiem kolumny mężczyzn,

szukał drogi przez rumowisko zaściełające ulicę, zapalając od czasu do czasu latarkę, by się upewnić,

czy podążają we właściwym kierunku. Był to niski, drobny mężczyzna, jedyny w grupie, który miał

na sobie szkocką spódnicę, a na głowie beret. Tylko kapral Frazer wiedział, skąd ma tę spódnicę -

na pewno nie był w nią ubrany, kiedy wycofywali się przez Malaje na południe. Kapral Frazer był

tak samo zmęczony jak inni. Też miał podkrążone i nabiegłe krwią oczy, twarz szarą, wyniszczoną

przez malarię czy dyzenterię, a może przez jedno i drugie. Szedł trzymając lewe ramię o wiele wyżej

niż prawe, tak że sięgało mu niemal do ucha, niczym garb, ale był to tylko prowizoryczny opatrunek

z gazy i bandaża, założony pośpiesznie tego samego dnia przez sanitariusza, który chciał dowieść,

że usiłował zatamować krwawienie z paskudnej rany po szrapnelu. W prawej ręce Frazer trzymał

ważącego jedenaście kilogramów brena,

którego dźwiganie było niemal ponad siły dla osłabionego organizmu - wyglądało to tak, jakby

karabin obciągał kapralowi w dół prawe ramię, podczas gdy lewe wędrowało jeszcze wyżej, pod

samo ucho. Z jednostronnym garbem, w berecie na bakier, w spódnicy, której fałdy luźno obijały

się o wychudzone nogi, drobny mężczyzna wyglądał śmiesznie i groteskowo. Ale tak naprawdę

kapral Frazer nie był ani śmieszny, ani groteskowy. Jako pasterz z Cairngorms, dla którego trud i

niedostatek stanowiły nieodłączny element egzystencji, mógł jeszcze ostatkiem siły woli i

wytrwałości coś z siebie wykrzesać. Kapral Frazer nadal był najlepszym żołnierzem pod słońcem -

najlepszym z najlepszych typów żołnierza. Miał ogromne poczucie obowiązku i odpowiedzialności,

nie pozwalał sobie na to, by poddać się bólowi czy słabości, myślał wyłącznie o ludziach, którzy

słaniając się na nogach ciągnęli ślepo za nim. Dwie godziny wcześniej oficer dowodzący ich rozbitą,

zdezorganizowaną kompanią na północnym skraju miasta wydał rozkaz, by Frazer zabrał wszystkich

zdolnych do chodzenia rannych oraz tych, których można było nieść, i przeprowadził ich z linii ognia

w jakieś względnie spokojne i bezpieczne miejsce. Był to ruch nie mający znaczenia, o czym wiedział

sam oficer i o czym wiedział też Frazer, padały bowiem ostatnie stanowiska obrony i nadszedł kres

Singapuru. Zanim upłynie następny dzień, na wyspie Singapur nie pozostanie ani jeden człowiek,

który nie będzie martwy, ranny czy wzięty do niewoli. Ale rozkaz to rozkaz, kapral Frazer więc

posuwał się mozolnie, acz zdecydowanie

naprzód, kierując się ku zatoczce Kallang. Co pewien czas, w miejscach, gdzie ulica nie była

zasypana gruzem, stawał z boku i przepuszczał przed siebie kolumnę żołnierzy. Wątpliwe, by

którykolwiek z nich w ogóle zwrócił na niego uwagę - nikt z rannych na noszach, nikt z tych w lepszej

formie ani z tych, którzy wprawdzie też byli chorzy i ranni, lecz dźwigali nosze. Za każdym też razem

kapral Frazer musiał czekać na ostatniego w kolumnie - wysokiego i chudego chłopaka, któremu

głowa kiwała się obojętnie z boku na bok, a on sam bez przerwy mamrotał coś do siebie,

niezrozumiale i bez związku. Młody żołnierz nie chorował ani na malarię, ani na dyzenterię, ani

nawet nie został raniony, lecz mimo to był najbardziej chory ze wszystkich. Za każdym razem Frazer

chwytał go za ramię i przynaglał, żeby dogonił główną grupę, a wówczas chłopak nie protestując

przyspieszał kroku. Spoglądał tylko na kaprala obojętnym, pozbawionym wyrazu wzrokiem,

niezdolnym nikogo rozpoznać, a Frazer za każdym razem patrzył na niego z wahaniem, potrząsał

głową i znów ruszał naprzód, by znaleźć się na czele kolumny. * * * W krętej, wypełnionej

dymem uliczce płakał w ciemności mały chłopczyk. Był bardzo mały, miał może ze dwa i pół roku.

O niebieskich oczach, blond włosach i jasnej karnacji, cały był umorusany rozmytą łzami sadzą

i pyłem. Ubrany jedynie w cienką koszulkę i przewiązane sznurkiem krótkie spodenki, bosy, bez

przerwy drżał na całym ciele. Płakał i płakał, zagubiony i udręczony pośród nocy, ale nie było

nikogo, kto by usłyszał jego zawodzenia czy zwrócił na nie uwagę. Zresztą, żeby go

usłyszeć, trzeba by być nie dalej niż kilka metrów od niego, płakał bowiem cichutko, urywane

łkania przerywał co pewien czas wibrujący, spazmatyczny oddech. Od czasu do czasu pocierał oczka

drobnymi brudnymi piąstkami, jak to robią małe dzieci, kiedy są zmęczone lub gdy płaczą. Próbował

w ten sposób przegnać ból - czarny dym gryzł go bowiem i piekł w zalane łzami oczy. Chłopczyk

płakał, bo był bardzo, bardzo zmęczony, już kilka godzin temu normalnie powinien zostać ułożony

do snu. Płakał, bo był głodny i chciało mu się pić, drżał z zimna - nawet podczas tropikalnej nocy

może panować chłód. Płakał, bo nie wiedział, co się dzieje i był wystraszony, nie wiedział, gdzie jest

jego dom i gdzie się podziała matka - przed dwoma tygodniami poszedł ze swoją starą amah, malajską

niańką, na pobliski bazar, ale był zbyt mały i nieświadomy, żeby zdać sobie sprawę, co to oznacza,

że po powrocie zamiast domu zastali zbombardowaną i wypaloną ruinę. Miał z matką odpłynąć z

Singapuru na "Wakefieldzie", ostatnim dużym statku, właśnie tamtej nocy 29 stycznia... Płakał

jednak przede wszystkim dlatego, że był sam. Stara niańka Anna długo wędrowała z nim po

ciemnych ulicach, przez kilka ostatnich godzin niosła go na rękach, aż nagle postawiła na ziemi,

splotła obie ręce nad sercem i osunęła się na gruzy mówiąc, że musi odpocząć. Na wpół siedząc, na

wpół leżąc, jakby pogrążona we śnie, pozostawała w tej samej pozycji dobre pół godziny. Głowa

przechyliła jej się mocno na jedno ramię, oczy miała otwarte, znieruchomiałe. Na początku chłopczyk

pochylił się raz czy dwa, żeby jej dotknąć, ale więcej tego nie robił. Trzymał się z daleka,

wystraszony, bojąc się patrzeć, bojąc się dotykać, niejasno zdając sobie sprawę - choć nie

wiedział, dlaczego - że stara niania będzie długo, długo odpoczywała. Bał się odejść i bał się też

zostać, lecz kiedy znów zerknął na staruszkę, ukradkiem przez skrzyżowane palce, nagle poczuł, że

bardziej boi się zostać niż odejść. Ruszył więc uliczką nie patrząc, dokąd idzie, potykał się o cegły

i kamienie, padał, podnosił się i znów biegł dalej, przez cały czas szlochając i drżąc pośród zimnej

nocy. Przy końcu uliczki wysoka, wychudzona postać w poszarpanym słomianym kapeluszu puściła

dyszel rykszy i wyciągnęła ręce, żeby zatrzymać dziecko. Mężczyzna nie chciał zrobić mu nic złego.

Sam był chory - większość zapadłych na gruźlicę rykszarzy w Singapurze na ogół umierała po

pięciu latach - ale mimo to nadal potrafił litować się nad innymi, zwłaszcza nad małymi dziećmi.

Chłopczyk jednak zobaczył tylko wyłaniającą się z mroku, wysoką postać, która wykonała groźny

ruch, i jego strach zamienił się w przerażenie - umknął wyciągniętym rękom i wybiegł z zaułka

na opustoszałą ulicę, za którą panowała ciemność. Mężczyzna nie wykonał już żadnego ruchu, po

prostu mocniej zawinął się kocem na noc i ponownie oparł o dyszle swojej rykszy. * *

* Dwie szlochające cichutko jak chłopiec pielęgniarki brnęły z wysiłkiem naprzód. Mijały jedyny

nadal płonący budynek w handlowej dzielnicy miasta, ale odwróciły głowy, by nie patrzeć na

płomienie. Mimo wszystko jednak widać było ich pochylone gładkie twarze o wydatnych kościach

policzkowych i skośnych oczach. Obie były Chinkami,

należały więc do narodu, który niełatwo poddaje się emocjom, lecz obie były bardzo młode i

obie znalazły się bardzo blisko miejsca wybuchu, kiedy pocisk trafił w ciężarówkę Czerwonego

Krzyża stojącą przy krawężniku niedaleko południowego wylotu ulicy Bukit Timor. Doznały szoku,

z którego jeszcze się nie otrząsnęły. Dwie inne pielęgniarki pochodziły z Malajów. Jedna była

młoda, w tym samym wieku co dwie Chinki, a druga w dobrze zaawansowanym średnim wieku.

Wielkie, czarne jak sadza oczy młodej rozszerzone były ze strachu; dziewczyna idąc pośpiesznie

naprzód wciąż nerwowo oglądała się za siebie. Starsza przybrała maskę niemal całkowitej

obojętności. Od czasu do czasu młoda usiłowała protestować, że zostało im narzucone zbyt szybkie

tempo, ale nikt nie był w stanie jej zrozumieć, ponieważ na skutek wybuchu doznała uszkodzenia

ośrodka mowy. Prawdopodobnie był to uraz chwilowy, trudno jednak było tak wcześnie wyrokować.

Kilkakrotnie podnosiła rękę, żeby zatrzymać pielęgniarkę na przedzie, tę, która narzucała tempo, ale

druga dziewczyna po prostu opuszczała jej rękę, delikatnie, niemniej dość stanowczo, i dalej pędziły

naprzód. Piąta pielęgniarka, ta, która prowadziła, była wysoka i wysmukła, miała ze dwadzieścia

pięć lat. Kiedy wybuch rzucił ją za ciężarówkę, zgubiła czepek, i teraz gęste, granatowoczarne włosy

opadały jej na oczy. Od czasu do czasu odgarniała je niecierpliwym ruchem i wówczas stawało się

jasne, że nie jest ani Malajką, ani Chinką - przeczyły temu jej uderzająco niebieskie oczy. Miała, być

może, rysy euroazjatyckie, ale na pewno nie wyglądała na

Europejkę. W migocącym żółtym świetle nie dawało się rozpoznać karnacji jej skóry, która

umazana była błotem i pyłem. Na lewym policzku miała jakby długą szramę, widoczną nawet pod

zaschniętą mazią. Była przewodniczką grupy, lecz straciła już orientację w mieście. Znała Singapur,

i to dobrze, a jednak w spowijających wszystko dymie i ciemności czuła się jak obca, która zgubiła

drogę w nieznajomej metropolii. Gdzieś na wybrzeżu, jak jej mówiono, czekała gromada żołnierzy,

z których wielu potrzebowało natychmiastowej pomocy - jeśli nie otrzymają jej dzisiejszej nocy, z

pewnością nikt im jej nie udzieli w japońskim obozie jenieckim. Z minuty na minutę coraz bardziej

wyglądało na to, że Japończycy dopadną ich pierwsi. Im dłużej pielęgniarki kluczyły i krążyły po

opustoszałych ulicach, tym bardziej beznadziejnie traciła orientację ich przewodniczka. Powiedziano

jej, że powinna znaleźć żołnierzy gdzieś naprzeciwko Cape Ru nad zatoczką Kallang, ale dotychczas

nie potrafiła nawet trafić na wybrzeże, a co dopiero zorientować się po ciemku, gdzie jest Cape

Ru. Minęło pół godziny, godzina i nawet ona zaczęła zwalniać kroku, bo po raz pierwszy

ogarnęła ją rozpacz. Nigdy nie znajdą tych żołnierzy, nigdy, na pewno im się to nie uda pośród tego

niekończącego się zamętu i ciemności. Ich lekarz, major Blackley, naprawdę bardzo nieuczciwie

postawił sprawę, oczekując od nich, że staną na wysokości zadania. Jednocześnie z tą myślą przyszła

jej jednak do głowy inna - że to nie Blackley postąpił nieuczciwie, lecz ona sama próbuje się

usprawiedliwić. Przecież kiedy nad peryferiami Singapuru

zajaśnieje świt, życie mężczyzn i kobiet będzie zależało wyłącznie od tego, w jakim humorze

będą Japończycy. Już się z nimi zetknęła i miała na tyle przykre doświadczenia, że nie zapomni tego

spotkania, a także blizny stanowiącej dowód na to, że się odbyło, blizny, która jej pozostanie na całe

życie. Im dalej od żądnych krwi Japońców, tym lepiej. Poza tym, jak podkreślił major, żadna z nich

nie była na tyle w dobrym stanie, by móc pozostać na swoim stanowisku. Niemal bezwiednie

dziewczyna potrząsnęła głową, znów przyspieszyła kroku i skręciła w następną ciemną i pustą ulicę.

* * * Strach i przerażenie, choroba i rozpacz - zapanowały nad miastem, nękały wędrującą

gromadę żołnierzy, chłopczyka i pielęgniarki oraz dziesiątki tysięcy innych ludzi o północy 14 lutego

1942 roku, kiedy to tryumfujący, wszechmocni Japończycy przyczaili się przed ostatnimi

stanowiskami obronnymi miasta czekając na świt, szykując się do ataku, spragnieni rozlewu krwi i

niechybnego zwycięstwa. Lecz przynajmniej jednemu człowiekowi obcy był strach, ból i rozpacz.

Wysoki starszy mężczyzna w oświetlonej świecami poczekalni pewnego urzędu, trochę na południe

od Fort Canning, nie poddawał się żadnemu z tych uczuć. Świadom był jedynie raptownego upływu

czasu, naglącej potrzeby działania, tego, że jeszcze nigdy nie spoczywał na nim jednym taki

ciężar niemal ponadludzkiej odpowiedzialności. Zdawał sobie z tego sprawę, był tak zaabsorbowany,

że wszystko inne stało się nieważne, niemniej na jego spokojnej, prawie obojętnej, pomarszczonej

twarzy koloru czerwonej cegły, pod

czupryną gęstych siwych włosów nie widać było ani śladu tych napięć. Być może koniec

krótkiego birmańskiego cygara sterczącego zawadiacko spod szczeciniastych białych wąsów i orlego

nosa żarzył się odrobinę zbyt jasno, być może mężczyzna siedział zbyt swobodnie rozparty w

trzcinowym fotelu, lecz nic poza tym nie rzucało się w oczy. Pozornie wszystko wskazywało na to,

że emerytowany generał Foster Farnholme jest w zgodzie ze światem. Otworzyły się za nim drzwi

i do pokoju wszedł młody sierżant. Wyglądał na zmęczonego. Farnholme wyjął z ust cygaro i

powoli odwrócił głowę, unosząc jedną krzaczastą brew w niemym pytaniu. - Panie generale,

przekazałem pańską wiadomość. - W głosie sierżanta nie bez powodu dawało się odczuć zmęczenie.

- Kapitan Bryceland powiedział, że zaraz się tu stawi. - Bryceland? - Białe brwi nad głęboko

osadzonymi oczami wyciągnęły się w jedną kreskę. - Kto to, u diabła, jest kapitan Bryceland? Słuchaj

no, synu, prosiłem wyraźnie, że chcę się widzieć z waszym pułkownikiem, i to zaraz. Natychmiast.

Rozumiecie? - Może ja w czymś mogę pomóc. - Ktoś stanął na progu za sierżantem. Nawet w

migotliwym świetle świecy widać było, jak okropnie nabiegłe krwią ma oczy, a żółte policzki

zarumienione od gorączki. Ale łagodny głos o walijskim akcencie brzmiał dostatecznie uprzejmie.

- Kapitan Bryceland? Młody oficer bez słowa przytaknął ruchem głowy. - Oczywiście, że możecie

pomóc - skinął głową Farnholme. - Proszę sprowadzić mi tutaj waszego pułkownika, i to

natychmiast. Nie mam chwili do stracenia.

- Tego nie mogę zrobić. - Bryceland pokręcił przecząco głową. - Po raz pierwszy od trzech dni

położył się spać... i niech Bóg zaświadczy, że będzie nam potrzebny jutro rano. - Wiem. Ale mimo

to muszę się z nim widzieć. - Farnholme przerwał czekając, aż ucichnie łoskot pobliskiego ciężkiego

karabinu maszynowego, potem zaś mówił dalej bardzo spokojnie, lecz z wielkim przejęciem. -

Kapitanie Bryceland, nie jesteście w stanie nawet zacząć się domyślać, dlaczego muszę się koniecznie

widzieć z waszym pułkownikiem. To sprawa najwyższej wagi. Singapur jest przy niej niczym. -

Wsunął rękę pod koszulę i wyciągnął czarnego automatycznego colta, dużego, kaliber 45. - Jeśli będę

zmuszony sam go odszukać, użyję tego i go znajdę, ale mam nadzieję, że nie będę potrzebował.

Proszę powiedzieć pułkownikowi, że generał Farnholme jest tutaj, a na pewno się stawi.

Bryceland patrzył na niego przez dłuższą chwilę, wahał się, skinął głową i odwrócił się bez słowa.

Wrócił po trzech minutach, stanął z boku w drzwiach, by przepuścić podążającego za nim mężczyznę.

Pułkownik, jak domyślił się Farnholme, mógł mieć najwyżej czterdzieści pięć, pięćdziesiąt lat.

Wyglądał na siedemdziesiąt, szedł chwiejnym, półpijanym krokiem człowieka, który zbyt długo żyje

w stanie wyczerpania. Z trudnością walczył z opadającymi powiekami, lecz idąc powoli przez pokój

zdobył się na uśmiech i wyciągnął uprzejmie rękę. - Dobry wieczór, generale. Z której części

świata pan tu przybył? - Dobry wieczór, pułkowniku. - Farnholme wstał, ale zignorował pytanie.

- A więc wie pan o mnie?

- Wiem. Po raz pierwszy słyszałem o panu ledwie trzy noce temu. - No to dobrze - kiwnął

głową zadowolony Farnholme. - To oszczędzi nam wielu wyjaśnień... a nie mam na nie czasu. Zaraz

więc przejdę do sedna. - Pokojem wstrząsnął wybuch pocisku, który upadł gdzieś w sąsiedztwie,

podmuch powietrza prawie zdmuchnął świece. Farnholme na wpół się odwrócił, a gdy było już po

wszystkim, z powrotem przeniósł wzrok na pułkownika. - Żeby się wydostać z Singapuru, potrzebny

mi jest samolot, wszystko mi jedno, jaki to będzie samolot, wszystko mi jedno, kogo będziecie

musieli z niego wysadzić, bym ja się znalazł na pokładzie, wszystko mi jedno, dokąd poleci... czy

do Birmy, Indii, Cejlonu czy Australii... nie robi mi to różnicy. Muszę mieć samolot, żeby się

stąd wydostać. Natychmiast. - Musi pan mieć samolot, żeby się wydostać z Singapuru -

pułkownik powtórzył jak echo jego słowa głosem bezbarwnym i bez wyrazu, podobnie jak

pozbawiona wyrazu była jego twarz, a potem nagle uśmiechnął się, zmęczony, jak gdyby kosztowało

go to wiele wysiłku. - Przecież wszystkim nam potrzebny jest taki samolot, generale. - Nie

rozumie pan. - Farnholme absolutnie opanowanym ruchem zgniótł w popielniczce swoje cygaro. -

Wiem, że są tu setki rannych i chorych, kobiet i dzieci... - Ostatni samolot już odleciał -

pułkownik przerwał mu matowym głosem. Przetarł sobie gołym przedramieniem przemęczone oczy.

- Dzień... nie, dwa dni temu. Nie jestem pewien. - Jedenastego lutego - podpowiedział Bryceland.

- Myśliwce hurricane. Odleciały do

Palembang. - Racja - przypomniał sobie pułkownik. - Hurricane. Odleciały w wielkim

pośpiechu. - Ostatni samolot. - W głosie Farnholme'a nie słychać było ani nutki zaangażowania. -

Ostatni samolot. Ale... ale wiem, że były też inne. Brewster, wildebeeste... - Wszystkie albo

odleciały, albo zostały zniszczone. - Pułkownik patrzył teraz na Farnholme'a jakby z

zaciekawieniem. - A gdyby nawet było inaczej, i tak nie robiłoby to różnicy. Japońce opanowały

wszystkie lotniska... Seletar, Sembawang, Tengah. Nie wiem, co z lotniskiem w Kallang, ale i ono

jest bezużyteczne. - Rozumiem. Naprawdę rozumiem. - Farnholme patrzył na walizkę stojącą u jego

stóp, po czym znów podniósł wzrok. - A wodnopłatowce, pułkowniku? Cataliny? Pułkownik

powoli pokiwał głową na znak, że sytuacja jest nieodwołalna. Farnholme bacznie wpatrywał się w

niego długą chwilę, skinął ze zrozumieniem, że przyjmuje wszystko do wiadomości, a potem zerknął

na zegarek. - Czy mogę porozmawiać z panem na osobności? - Oczywiście. - Pułkownik nawet

się nie zawahał. Poczekał, aż drzwi zamknęły się cicho za Brycelandem i sierżantem i uśmiechnął

się blado do Farnholme'a. - Niestety, generale, ostatni samolot naprawdę odleciał. - Ani przez

chwilę nie miałem co do tego wątpliwości. - Zaczął rozpinać koszulę, ale przerwał to i podniósł

wzrok. - Pan wie, pułkowniku, kim ja jestem... to znaczy, zna pan nie tylko moje imię? - Wiem

od trzech dni. Sprawa ściśle tajna i tak dalej... podejrzewano, że jest pan tu w okolicy. - Po raz

pierwszy

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: