Przełęcz Złamanego Serca.pdf

Alistair MacLean

Przełęcz złamanego serca.

OSOBY

John Deakin . . . . . . . . . . . . . . . . rewolwerowiec

Pułkownik Claremont . . . . . . . . oficer kawalerii

Pułkownik Fairchild . . . . . . . . . komendant Fortu Humboldta

Gubernator Fairchild . . . . . . . . . gubernator stanu Nevada

Marika Fairchild . . . . . . . . . . . . bratanica gubernatora

i córka pułkownika

Major O'Brien . . . . . . . . . . . . . . adiutant gubernatora

Nathan Pearce . . . . . . . . . . . . . . szeryf

Sepp Calhoun . . . . . . . . . . . . . . osławiony bandyta

Biała Ręka . . . . . . . . . . . . . . . . . wódz Pajutów

Garrity . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hazardzista

Wielebny Theodore Peabody . . przyszły kapelan Virginia Cit

Doktor Molyneux . . . . . . . . . . . lekarz wojskowy

Chris Banlon . . . . . . . . . . . . . . . maszynista

Carlos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kucharz

Henry . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kelner

Bellew . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sierżant

Devlin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hamulcowy

Rafferty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żołnierz

Ferguson, Carter, Simpson . . . . telegrafiści wojskowi

Benson, Carmody, Harris . . . . . bandyci mniejszego kalibru

Kapitan Oakland,

Porucznik Newell . . . . . . . . . . występują biernie, choć nie

bez znaczenia dla akcji

OSOBY

John Deakin . . . . . . . . . . . . . . Pułkownik Claremont . . . . . . . . . Pułkownik Fairchild . . . . . . . . .

Gubernator Fairchild . . . . . . . . . Marika Fairchild . . . . . . . . . . . .

Major O'Brien . . . . . . . . . . . . . Nathan Pearce . . . . . . . . . . . . . Sepp Calhoun . . . . . . . . . . . .

. Biała Ręka . . . . . . . . . . . . . . . Garrity . . . . . . . . . . . . . . . . Wielebny Theodore Peabody . . .

. Doktor Molyneux . . . . . . . . . Chris Banlon . . . . . . . . . . . Carlos . . . . . . . . . . . . . . . . .

Henry.................. Bellew . . . . . . . . . . . . . . . . . Devlin . . . . . . . . . . . . . . . . . Rafferty . . . . . . .

. . . . . . . . . . Ferguson, Carter, Simpson . . . . . Benson, Carmody, Harris . . . . . . Kapitan

Oakland,

porucznik Newell . . . . . . . . . . .

rewolwerowiec oficer kawalerii

komendant Fortu Humboldta gubernator stanu Nevada bratanica gubernatora

i córka pułkownika adiutant gubernatora szeryf

osławiony bandyta wódz Pajutów hazardzista przyszły kapelan Virginia City . lekarz wojskowy

maszynista kucharz kelner sierżant hamulcowy żołnierz telegrafiści wojskowi bandyci mniejszego

kalibru

występują biernie, choć nie bez znaczenia dla akcji

osadzenie akcji niniejszej książki w roku 1893 podyktowały następujące wydarzenia:

gorączka złota w Kalifornii . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1855-75

odkrycie pokładów złota w Comstock . . . . . . . . . . .

1859

buunty Indian w Nevadzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1860-80

proklamowanie stanu Nevada . . . . . . . . . . . . . . . . .

1864

zakończenie budowy kolei Union Pacific . . . . . . . . . . 1869

odkrycie wielkiej żyły złota w kopalni Bonanza . . . . .1873

epidemia cholery w Górach Skalistych . . . . . . . . . . . 1873

skonstruowanie pierwszego karabinu powtarzalnego

typu „Winchester" . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1873

- założenie Uniwersytetu Stanu Nevada (w Elko) . . . . . .

1873

Katastrofalny pożar w Lake's Crossing

od 1879 roku zwanym Reno) . . . . . . . . . . . . . . . . . 1873

notabene: Wysyłanie wojska do zwalczania epidemii cholery jest tylko ~.-a z pozoru dziwne - w

Nevadzie służbę zdrowia zorganizowano dopiero w roku 1893.

Rozdział pierwszy

Bar hotelu w Reese City, górnolotnie nazwanego „Imperial", zionął atmosferą porażki i rozkładu,

bezbrzeżną tęsknotą za świetnością dni minionych, dni, które odeszły na zawsze. Z popękanych i

brudnych ścian, tu i ówdzie otynkowanych, spoglądały wyblakłe podobizny osobników z sumiastymi

wąsami, nieodparcie kojarzące się z szajką bandytów. Brak napisu „Poszukiwany" pod wizerunkami

zakrawał na ironię. Obłupane deski, które udawały podłogę, były niemiłosiernie wypaczone, ich

barwa zaś pozwalała przypuszczać, że ściany odmalowano względnie niedawno. Liczne spluwaczki,

w które nikt jakoś nie trafiał, dawały się zauważyć gołym okiem, czego nie można powiedzieć o

choćby najmniejszym nie zaśmieconym kawałku podłogi - pod nogami walały się setki niedopałków,

a wypalone ślady na deskach świadczyły niezbicie, że palacze nie zawracali sobie głowy gaszeniem

cygar. Klosze lamp naftowych, podobnie jak sufit, były czarne od sadzy, a wiszące nad szynkwasem

długie lustro upstrzone przez muchy. Strudzonemu podróżnikowi. szukającemu schronienia bar

oferował jedynie całkowity brak higieny, nastrój krańcowej dekadencji i obezwładniające poczucie

przygnębienia i rozpaczy.

Nie inaczej prezentowała się klientela lokalu, doskonale pasująca do ogólnej atmosfery. Przeważali

nieprzyzwoicie wiekowi, apatyczni bywalcy, obdarci i nie ogoleni. Wszyscy jak jeden mąż

kontemplowali niewesołą i beznadziejną przyszłość przez dno szklanek z whisky. Samotny barman -

krótkowzroczny jegomość w sięgającym po pachy fartuchu, który, przewidując kłopoty z pralnią,

przezornie ufarbował na czarno w zamierzchłej przeszłości - wyraźnie podzielał podły nastrój.

Trzymał w ręku pamiętającą lepsze czasy ścierkę, na której od biedy można by się doszukać śladów

bieli, i z ponurą miną usiłował doprowadzić do połysku straszliwie popękaną i wyszczerbioną

szklankę.

Porwał się z motyką na słońce. Jego ślamazarne ruchy przywodziły na myśl wskrzeszonego

nieboszczyka, który zapadł na artretyzm. Hotel „Imperial" i współczesne mu hulaszcze, gościnne i

przytulne zajazdy wiktoriańskiej Anglii, znane z kart powieści Dickensa, dzieliła nieprzebyta

przepaść.

W całym barze istniała tylko jedna oaza życia towarzyskiego. Wokół stołu przy samych drzwiach

rozsiadło się sześć osób. Trzy z nich zajmowały biegnącą wzdłuż ściany ławę z wysokim oparciem.

Siedzący pośrodku mężczyzna niewątpliwie grał pierwsze skrzypce przy stole. Wysoki i szczupły,

nosił mundur pułkownika kawalerii Stanów Zjednoczonych. Ogorzała twarz i „kurze łapki" pod

oczami zdradzały człowieka, który dużo przebywa na słońcu. Miał około pięćdziesięciu lat, orli nos,

inteligentną twarz i bujne, zaczesane do tyłu włosy, a ponadto - rzecz na owe czasy niezwykła - był

gładko ogolony. Właśnie patrzył z niechęcią na mężczyznę stojącego po drugiej stronie stołu.

Człowiek ten, olbrzymi ponurak ubrany od stóp do głów na czarno, nosił czarny, cienki jak kreska

wąsik, a na piersi miał błyszczącą odznakę szeryfa.

- Ależ pułkowniku Claremont! - protestował. - W tych okolicznościach...

- Przepisy są przepisami - przerwał mu Claremont uprzejmie, acz ostrym i ciętym tonem, który

znakomicie pasował do jego powierzchowności. - Sprawy wojskowe leżą w gestii wojska, a w gestii

cywilów - cywilne. Żałuję, szeryfie...

- Pearce. Nathan Pearce.

- A tak, oczywiście. Przepraszam, powinienem wiedzieć, jak pan się nazywa. - Claremont

potrząsnął głową ze skruchą, lecz w jego głosie nie było śladu skruchy, kiedy mówił dalej: - Nasz

pociąg wiezie wojsko. Cywile nie mogą nim podróżować... chyba że mają specjalne zezwolenie z

Waszyngtonu.

- Czyż nie pracujemy wszyscy dla rządu federalnego? - zapytał Pearce łagodnie.

- W świetle przepisów wojskowych, nie.

- Rozumiem - bąknął szeryf, choć najwyraźniej nic nie rozumiał. Powoli, z namysłem, zlustrował

pozostałą piątkę przy stole, w tym jedną kobietę. Nikt z nich nie nosił munduru. Zatrzymał wzrok na

małym, chudym człowieczku w surducie i koloratce, którego wysokie czoło ścigało szybko

ustępujące pola włosy. Duchowny, o wiecznie wylęknionej twarzy, wiercił się teraz niespokojnie pod

badawczym spojrzeniem szeryfa, a jego wydatne jabłko Adama poruszało się w górę i w dół, jak

gdyby bez przerwy przełykał ślinę.

- Wielebny Theodore Peabody ma zarówno specjalne zezwolenie, jak i kwalifikacje - wyjaśnił

sucho Claremont. Było jasne, że szacunek pułkownika dla pastora ma swoje granice. - Jego krewny

jest osobistym sekretarzem prezydenta. Wielebny Peabody będzie kapelanem w Virginia City.

- Kim?! - Pearce z niedowierzaniem przeniósł wzrok z pastora na Claremonta. - Chyba zwariował!

Dłużej by się uchował wśród Pajutów. Peabody zwilżył językiem wargi, a jego grdyka znów zaczęła

podskakiwać.

- Ale... ale podobno Pajuci natychmiast zabijają każdego białego, który im wpadnie w ręce -

wyjąkał.

- Nie tak natychmiast. Zwykle robią to powolutku - pocieszył go szeryf i spojrzał na zwalistego,

pękatego mężczyznę, który siedział obok pastora. Nosił on garnitur w krzykliwą kratę, miał wydatne,

odpowiadające jego budowie szczęki i uśmiechał się wylewnie.

- Doktor Edward Molyneux, szeryfie, do usług - przedstawił się tubalnym głosem.

- Domyślam się, że pan też jedzie do Virginia City. Czeka tam pana sporo roboty... głównie

wystawianie aktów zgonu. Szkoda tylko, że rzadko kiedy powodem zejścia będą przyczyny naturalne.

- Nie dla mnie te jaskinie grzechu - odparł Molyneux pogodnie. - Ma pan przed sobą nowo

mianowanego lekarza Fortu Humboldta. Tyle że nie znaleźli jeszcze dla mnie munduru.

Pearce skinął głową, odmówił sobie paru nasuwających się komentarzy i znowu przesunął wzrok.

- Oszczędzę panu zachodu z przesłuchiwaniem wszystkich po kolei - odezwał się Claremont z

lekka poirytowanym głosem. - Alę nie dlatego, że ma pan prawo wiedzieć. Ot, tak ze zwykłej

uprzejmości. - Nie sposób ocenić, czy ta nagana była zamierzona i czy odniosła skutek.

Pułkownik wskazał na swego sąsiada po prawej ręce - mężczyznę o patriarchalnym wyglądzie

i falujących siwych włosach. Nosił on wąsy i brodę. Mógłby ni stąd, ni zowąd wejść do gmachu

senatu Stanów Zjednoczonych i zająć miejsce na sali obrad, a nikt by nawet nie mrugnął. Gdyby nie

broda, byłby uderzająco podobny do Marka Twaina.

- Zna pan zapewne gubernatora Nevady, pana Fairchilda - rzekł Claremont.

Pearce skłonił głowę i z niejakim zainteresowaniem spojrzał na młodą, dwudziestokilkuletnią

kobietę siedzącą po lewej ręce pułkownika. Miała bladą cerę i niezwykle czarne, zamglone oczy. Jej

mocno ściągnięte włosy, prawie niewidoczne spod pilśniowego kapelusza o szerokim rondzie, były

również czarne. Siedziała skulona, owinięta szczelnie w szary płaszcz o tym samym odcieniu co

kapelusz - właściciel hotelu „Imperial" uważał, że jego dochody nie pozwalają na taką rozrzutność,

jak zakup drewna na opał.

- Panna Marika Fairchild, bratanica gubernatora.

- Ach tak? - Pearce oderwał wzrok od dziewczyny i spojrzał na pułkownika. - Pewnie nowy

kwatermistrz? - zadrwił.

Panna Fairchild jedzie do ojca, komendanta Fortu Humboldta - wyjaśnił Claremont zwięźle. -

Starsi rangą oficerowie mają ten przywilej. - Skinął ręką w lewo. - A to adiutant gubernatora i

oficer łącznikowy, major Bernard O'Brien. Major...

Przerwał w pół zdania i popatrzył z zaciekawieniem na Pearce'a, który przyglądał się O'Brienowi -

tęgiemu mężczyźnie o pulchnej, opalonej i wesołej twarzy.

O'Brien również przyglądał się Pearce'owi z rosnącym zainteresowaniem. Wreszcie, poznając go,

zerwał się na równe nogi. Uśmiechnięci od ucha do ucha, obaj skoczyli ku sobie z wyciągniętymi

rękami. Ściskali się i klepali po plecach jak bracia, którzy odnaleźli się po latach rozłąki. Stali

bywalcy hotelu „Imperial" obserwowali ich ze zdumieniem - nawet najstarszy z nich nie pamiętał, by

szeryf Nathan Pearce kiedykolwiek okazał choćby cień wzruszenia.

- Sierżant Pearce! - wykrzyknął O'Brien rozpromieniony. - Jak mogłem nie skojarzyć od razu?!

Nathan Pearce we własnej osobie! W życiu bym cię nie poznał. Człowieku, pod Chattanooga miałeś

brodę...

- Prawie tak długą jak ty, poruczniku.

- Majorze - poprawił go O'Brien z udaną powagą i dodał ze smutkiem: - Awans nierychliwy, ale

sprawiedliwy. A niech mnie... Nathan Pearce! Najlepszy zwiadowca w całej armii, największy

pogromca Indian, najszybszy rewolwer...

- Z wyjątkiem ciebie, majorze - wtrącił sucho szeryf. - Pamiętasz, jak... - i zapominając o reszcie

towarzystwa, dziarskim krokiem ruszyli objęci do szynkwasu.

Tandetny przepych tego koszmarka projektanckiego był tak niebywały, że właściwie zasługiwał na

podziw. Szynkwas tworzyły trzy ogromne - i ogromnie ciężkie - podkłady kolejowe, osadzone bez

żadnego zabezpieczenia na dwóch kozłach, na oko niezdolnych udźwignąć nawet drobnej części

ciężaru, jakim je obarczono. Niegdyś klasyczną prostotę tego projektu ukrywało zielone linoleum na

wierzchu i wiszące z trzech stron aksamitne zasłony, sięgające podłogi. Ale czas nieubłaganie

rozprawił się zarówno z linoleum, jak z aksamitem i obecnie każdy mógł podziwiać tajemnicę

zamysłu projektanta.

Pearce nie zląkł się wątłej konstrukcji szynkwasu. Bez wahania oparł na nim łokcie i dał stosowny

znak czyścicielowi szklanek. Dwaj znajomi pogrążyli się w cichej rozmowie.

Przy stole koło drzwi nikt nie zabierał głosu. Po chwili Marika Fairchild przerwała milczenie.

- Co miał na myśli szeryf mówiąc „z wyjątkiem ciebie"? - zapytała ze zdziwieniem. - Rozmawiali o

tropieniu, walce z Indianami, o strzelaniu, a przecież major potrafi tylko wypełniać formularze,

śpiewać irlandzkie piosenki, opowiadać te swoje okropne anegdoty i... i...

- I zabijać sprawniej niż ktokolwiek ze znanych mi ludzi, prawda, gubernatorze?

- Prawda. - Gubernator oparł dłoń na ramieniu bratanicy. - Moja droga, podczas wojny secesyjnej

O'Brien należał do tych oficerów Unii, którzy otrzymali najwyższe odznaczenia. Trzeba na własne

oczy zobaczyć, jak radzi sobie ze strzelbą czy rewolwerem, żeby w to uwierzyć. Major O'Brien jest

moim adiutantem, to prawda, ale adiutantem bardzo szczególny. W tych górskich stanach polityka - a

w końcu jestem politykiem - przybiera czasami postać, jak by to powiedzieć... przemocy fizycznej.

Dopóki jednak mam go przy sobie, mogę spać spokojnie.

- Ktoś mógłby cię skrzywdzić? Chcesz powiedzieć, że masz wrogów? - Wrogów! - Gubernator

nieomal parsknął. - Znajdź mi gubernatora na zachód od Missisipi, który twierdzi, że ich nie ma, a

pokażę ci wierutnego kłamcę.

Marika spojrzała na niego niepewnie i z niedowierzaniem przeniosła wzrok na szerokie bary

stojącego przy szynkwasie O'Briena. Chciała coś powiedzieć, lecz rozmyśliła się, bo major i szeryf

odwrócili się i ze szklankami w rękach ruszyli do stołu. Rozmawiali teraz z ożywieniem. O'Brien

starał się uspokoić rozdrażnionego przyjaciela.

-- Do diabła, O'Brien - mówił szeryf - wiesz przecież, co to za jeden, ten Sepp Calhoun. Morderca,

który rabował dyliżanse i pociągi, podżegał do wojen, sprzedawał Indianom broń i alkohol...

- Wszyscy wiemy, co to za jeden - przerwał mu major pojednawczo. - Nikt bardziej od niego nie

zasłużył sobie na stryczek. I będzie wisiał.

- Tyle że najpierw musi wpaść w ręce jakiegoś przedstawiciela prawa. Tutaj ja reprezentuję prawo, a

nie ty i to twoje wojsko. Calhoun siedzi teraz w areszcie Fortu Humboldta. Ja tylko chcę go tu

sprowadzić, nic więcej. Pojadę tam waszym pociągiem, a wrócę jakimś innym.

- Słyszałeś, Nathan, co powiedział pułkownik. - Zakłopotany i skrępowany O'Brien zwrócił się do

Claremonta: - Jak pan sądzi, czy moglibyśmy odesłać tego przestępcę do Reese City pod eskortą?

- Da się załatwić - odparł Claremont bez wahania. Pearce zmierzył go wzrokiem.

- Czy mi się zdawało, czy sam pan twierdził, że ta sprawa nie leży w gestii wojska? - wycedził

zimno.

- Bo i nie leży. Robię panu tylko grzeczność. Wóz albo przewóz, szeryfie. - Oficer wyciągnął z

kieszeni zegarek i spojrzał na niego z irytacją. - Nakarmiono już i napojono te przeklęte konie? Boże

jedyny, dzisiejsze wojsko! Nikt nic nie zrobi, jeśli samemu wszystkiego się nie dopilnuje. - Wstał. -

Wybaczy pan, gubernatorze, ale za pół godziny musimy ruszać. Zaraz wracam.

- No proszę, rozkazuje mi, jakbym był na jego żołdzie, choć póki co to społeczeństwo na mnie

płaci - zauważył Pearce po wyjściu Claremonta. - Pół godziny? - Ujął O'Briena pod ramię i

poprowadził go do szynkwasu. - Trochę to mało, żeby nadrobić te dziesięć lat.

- Chwileczkę, panowie - zatrzymał ich gubernator Fairchild. Sięgnął do teczki i wyciągnął

zalakowaną kopertę. - Chyba o czymś zapomnieliśmy, majorze?

- Wie pan, jak to jest, gdy dwaj towarzysze broni spotkają się po latach - usprawiedliwił się jego

adiutant, wziął kopertę i podał ją Pearce'owi. - Szeryf z Ogden prosił, żeby ci to przekazać.

Pearce podziękował skinieniem głowy i ruszył z majorem do szynkwasu. Po drodze O'Brien

rozejrzał się od niechcenia. Jego uśmiechnięte irlandzkie oczy niczego nie pominęły. W ciągu

ostatnich pięciu minut nie zaszła tam najmniejsza zmiana, nikt nawet nie drgnął. Zdawało się, że

starcy przy ladzie i stołach zastygli na wieki niczym postacie z gabinetu figur woskowych. W tej

samej chwili otworzyły się drzwi i do baru weszło pięciu mężczyzn. Bez słowa zajęli stół w głębi sali.

Jeden z nich wyciągnął talię kart.

- Ruchliwe tu macie towarzystwo, nie powiem - zauważył O'Brien. - Całe ruchliwe towarzystwo, w

tym także ci, których trzeba było podsadzić na konie, wyjechało kilka miesięcy temu, kiedy w

Comstock odkryto żyłę złota. Zostali sami starcy, choć Bóg świadkiem, że i tych jest niewielu; w tych

stronach mało komu udaje się dożyć starości.

Włóczędzy, pijacy, niedołęgi, nicponie. Ale nie narzekam. Reese City potrzebuje szeryfa do

utrzymywania spokoju mniej więcej tak, jak tutejszy cmentarz. - Pearce westchnął i uniósł dwa palce

na znak, że zamawia następną kolejkę. Wyciągnął nóż, rozciął nim kopertę, którą dostał od majora, i

wydobył plik listów gończych z kiepskimi podobiznami. Rozprostował je na porysowanym linoleum

przykrywającym szynkwas.

- Nie widać po tobie zachwytu - stwierdził O'Brien.

- Dziwisz się? Większość z nich zwiała do Meksyku dobre pół roku przed rozesłaniem tych listów.

Zresztą najczęściej dają nam zdjęcia i nie takie jak trzeba, i nie tych co trzeba.

Stacja w Reese City przedstawiała taki sam obraz nędzy i rozpaczy, jak bar hotelu „Imperial".

Upalne lata i mroźne górskie zimy dały się we znaki skleconym z desek ścianom i choć budynek nie

miał jeszcze czterech lat wyglądał, jak gdyby w każdej chwili miał się rozlecieć. Złota farba na tablicy

z nazwą miasteczka złuszczyła się i wyblakła tak dalece, że napis był w zasadzie nieczytelny.

Pułkownik Claremont odsunął skrawek płótna zastępujący drzwi, które już dawno rozstały się z

przerdzewiałymi zawiasami, i zawołał, lecz jego wołanie pozostało bez odpowiedzi. Gdyby lepiej

znał zwyczaje panujące w Reese City, nie zdziwiłoby go to ani trochę. Wiedziałby, że zawiadowca

stacji, jedyny pracownik kolei Union Pacific w miasteczku, o ile akurat nie je, nie śpi lub nie

odprawia sporadycznie kursujących pociągów - o przybyciu których uprzedzali go w porę życzliwi

telegrafiści z sąsiednich stacji - przesiaduje stale w hotelu „Imperial", gdzie trąbi whisky w takich

ilościach, jak gdyby go nic nie kosztowała, co zresztą było zgodne z prawdą. Łączyła go bowiem z

właścicielem hotelu milcząca przyjacielska umowa, polegająca na tym, źe chociaż wszystkie dostawy

trunków dla hotelu wysyłano koleją z Ogden, właściciel nie otrzymał rachunku za przewóz od blisko

trzech lat.

Claremont z gniewną miną odsunął zasłonę, wyszedł przed budynek i przebiegł wzrokiem cały

skład pociągu. Za lokomotywą z wysokim kominem i tendrem, na który załadowano porąbane

drewno, stało siedem wagonów pasażerskich, a na końcu hamulcowy. Wagony czwarty i piąty nie

były jednak przeznaczone dla ludzi, o czym dobitnie świadczyły łączące je z peronem dwa solidnie

podparte pomosty. U stóp pierwszego z nich krzepki, ciemnowłosy mężczyzna w koszuli i ze

wspaniałym wąsem pracowicie odfajkowywał kolejne pozycje zespisu, który trzymał w ręku.

Claremont szybko ruszył ku niemu. Uważał Bellewa za najlepszego sierżanta w całej kawalerii

Stanów Zjednoczonych, Bellew natomiast był zdania, że Claremont jest najwspanialszym dowódcą,

pod jakim służył. Obaj starannie ukrywali, co myślą o sobie nawzajem.

Pułkownik skinął sierżantowi głową, wszedł na pierwszy pomost i zajrzał do wagonu. Blisko

cztery piąte powierzchni zajmowały w nim boksy dla koni, a reszta wolnego miejsca przeznaczona

była na paszę i wodę. Wszystkie boksy były puste. Claremont zszedł na peron.

- No i gdzie podzialiście konie, Bellew? I żołnierzy? Szukaj wiatru w polu, co?

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: