ZIELONA HERBATA.docx

(419 KB) Pobierz

Wskazuje się też, że na początku okresu Kamakura mnich zen Eisai wrócił w 1191 r. do Kioto z Chin i przywiózł do Japonii nasiona zielonej sproszkowanej herbaty używanej w ceremonii herbaty. Oprócz tego, chiński poemat zapisany w Kyoukokushuu sugeruje obecność rodzimych, japońskich odmian krzewów herbaty. Herbata w Japoni rośnie zwykle na małej wysokości, na płaskich terenach. Herbaciane ogrody położone są najwyżej do 700 m. n.p.m. Ich uprawy skoncentrowane są głównie w centralnej i zachodniej części wyspy Honsiu oraz w południowo – zach. rejonach wyspy Kiusiu. Najbardziej znane rejony produkujące herbatę to prefektury: Saitama, Shizuoka, Mie, Kioto, Nara, Saga, Nagasaki, Kagoshima, Kumamoto, Miyazaki i Oita. Największym producentem herbaty jest Shizuoka, która dostarcza na rynek ok. 40% całej produkcji w Japoni. Znaczna część tej produkcji jest konsumowana na obszarze Japonii. Prefektura Kagoshima dostarcza z kolei na rynek japoński ok. 20% całej produkcji herbaty. W północnej, środkowej części Japonii, większość upraw herbacianych znajduje się w pref. Niigata. Na zachodniej części wyspy Kiusiu jest 7 głównych obszarów produkujących szerokie spektrum wielu gatunków herbaty. Stąd pochodzi m.in. zielona herbata Kamairicha wytwarzana głównie w Nagasaki, Saga i Kumamoto. W historycznym rozwoju – najbardziej rozpowszechnioną w Japonii jest zielona herbata Sencha. Z jej liści po odpowiednim przetworzeniu powstały takie odmiany jak Gyokuro, Matcha (z rejonu Uji k. Kioto, Yame k. Fukuoka, Ureshino k. Saga) oraz herbata Bancha. W Japonii zielona herbata zwie się „o-cha” a czarna – „kocha”.

BANCHA
Pochodzi z późnych zbiorów herbaty Sencha w pref. Shizuoka. Bancha to po japońsku właśnie „późny zbiór”. Ma grubsze liście, które zawierają mniej kofeiny i taniny, dają one jednak słabszy napar o cierpkim smaku i ciemno – żółtym kolorze. Zawiera dużo żelaza i wapnia, Herbata ta jest dobra do posiłku lub jako orzeźwiający napój. Należy ją parzyć od 1 do 2 minut zalewając wodą o temp. ok. 80 - 85 st. C. Można ją parzyć 2 - 3 razy.

FUKAMUSHICHA
Pochodzi ze zbiorów herbaty w pref. Shizuoka. Konsystencja naparu podobna jest do herbaty matcha lecz jest słodsza. Ta herbata ma naturalny „palony” aromat i wyborny smak, znana jest ze swego szmaragdowego koloru. Liście tej herbaty są trzykrotnie dłużej palone w porównaniu do zwykłej herbaty Sencha,

GENMAICHA
To mieszanka długoliściastej herbaty Bancha (pref. Shizuoka) z dodatkiem prażonego ryżu. Łagodna w smaku o kolorze seledynowo-zielonym. Ma mniej teiny niż pozostałe zielone herbaty. Parzyć wodą o temp. ok. 70 – 80 st. C i około 20 sek. Można parzyć 2 – 3 razy.

GYOKURO (dosłownie: szlachetne krople rosy)
Pochodzi ze zbiorów herbacianych w Uji w pref. Kioto, Yame w Fukuoka i Okabe w pref. Shizuoka. Jest to jedna z najlepszych japońskich herbat. Na około 20 dni przed zbiorem, w momencie zawiązywania pączków, krzewy herbaciane (Sencha) przykrywane są matami bambusowymi lub z materiału. Do listków dociera mniej światła co sprawia, że są ciemniejsze i zawierają mniej taniny. Liście w postaci płaskich, spiczastych igieł dają żółtozielony napar o subtelnym smaku (słodszym niż herbata Sencha). Aby otrzymać najlepszy napar należy zalać 4 łyżeczki liści 4 łyżkami wody o temp. 50 – 60 st. C i parzyć do 1 - 1,5 min. Można zalewać następną porcją wody aby otrzymać kolejne 3 – 4 napary.

HOUJICHA
Pochodzi z pref. Shizuoka i jest jedną ze specjalności japońskich. Zrobiona jest z palonych liści herbaty Bancha o oryginalnym „prażonym”, dymnym smaku i aromacie. Houjicha ma przejrzystą, czerwono- brązową barwę. Może być serwowana na gorąco i jako herbata mrożona. Ma bardzo małą zawartość kofeiny i z tego względu podawana jest dzieciom a także pacjentom w szpitalach. Zaparzać w wodzie o temp. ok. 85 st. C przez 15 - 20 sek.

KABUSECHA
Pochodzi z pref. Shizuoka i podobna jest do herbaty Gyokuro. Ta herbata jest przed zbiorami zacieniana matami na ok. 14-20 dni. Gatunkowo mieści się między Shincha i Gyokuro. Jest słodsza od zwykłej herbaty sencha i posiada kolor zieleni szmaragdowej, jest intensywna i przejrzysta. Zaparzać w wodzie o temp. ok. 70 – 75 st. C przez ok. 1 min. Można robić napar 3 - krotnie.

KAMAIRICHA
Pochodzi z ogrodów herbacianych Sechibaru w pref. Nagasaki, Ureshino, Nagasaki, Saga i Kumamoto. Kamairicha znana jest jako herbata palona, której liście są prażone w wysokiej temperaturze do 300 st. C. W czasie tego procesu powstaje herbata o słodkawym, przypieczonym smaku.

KARIGANECHA
Karigane Sencha „Otsuusan” jest mieszanką herbaty Gyokuro z herbatą Sencha, która daje wyszukany, charakterystyczny smak. Parzyć w wodzie o temp. 60 st. C przez ok. 30 sek. Można robić napar 2 – 4 krotnie.

KOKEICHA
„Kokeicha” w języku japońskim oznacza „herbata ukształtowana, uformowana”. Ta wysokogatukowa herbata, powstała ze sproszkowanych liści sprasowanych ze sproszkowanym ryżem i została uformowana w cienkie, ciemnozielone paseczki podobne do igieł jodły. Napar koloru żółtozielonego o delikatnym, słodkawym smaku, bez charakterystycznej dla herbat zielonych goryczki. Herbatę można parzyć do 3 razy, aż do prawie całkowitego rozpuszczenia się liści. Herbatę zalewa się wodą o temp. ok. 70 – 80 st. C i parzy się 1 - 1,5 min. Można zaparzać tę herbatę 2 – 4 razy.

KONACHA
Ten prosty, herbaciany puder jest zrobiony z herbaty Sencha (pref. Shizuoka). Jest popularny z powodu swego mocnego smaku i rozsądnej ceny ponieważ Konacha nie jest herbatą wysokiej jakości. Przeznaczona jest do codziennego użytku, daje napar w zgaszonym kolorze żółto - zielonym. Parzyć ją należy w wodzie o temp. 70 – 80 st. C przez ok. 1 minutę. Można zaparzać 2 – 3 razy.

KUKICHA
Pochodzi ze zbiorów herbaty w pref. Shizuoka.
To drobno „siekana” jasnozielona japońska herbata z niewielką domieszką bardzo ciemnych liści. Ma bardzo łagodny lecz wyrazisty smak i aromat oraz prawdziwie zielony kolor. Ogólnie jest niskiej jakości. Parzyć w wodzie o temp. ok. 70 st. C ok. 1 min. Można parzyć 3 –4 krotnie.

MATCHA
Pochodzi z rejonów Uji Tawara i Nishio w pref. Aichi.
Matcha to sproszkowana, ekskluzywna herbata zielona używana w ceremonii herbaty Cha-no-yu. Wykonuje się ją z wysokogatunkowej Gyokuro, zmielonej do konsystencji podobnej do talku. Matcha zawiera w sobie wiele witamin. Występują 2 typy herbaty Matcha - Koicha i Matcha - Usucha, które są używane w japońskiej ceremonii herbaty Cha-no-yu i które w wolnym tłumaczeniu znaczą: „gęsta, zawiesista herbata” oraz „rozrzedzona herbata”. Obie pochodzią z plantacji, kóre mają powyżej 30 lat. W ceremonii herbaty – Koicha jest parzona w mniejszej ilości wody niż Usucha i posiada intensywny, gorzki smak - jest najczęściej przyrządzana na uroczystych spotkaniach. W trakcie ceremonii herbaty po zagotowaniu wody na herbatę, przeciera się miseczki i bambusową łyżeczką chashaku wsypuje herbatę (3 łyżeczki na osobę). Potem zalewa się herbatę wodą i rozciera się ją specjalnym bambusowym przyrządem, przypominającym z wyglądu pędzel do golenia. Tę gęstą herbatę (Koicha), wszyscy piją z jednego naczynia. Potem zaś, każdemu w osobnej czarce, podawana jest herbata Usucha.
Usucha jest częściej przyrządzanym naparem od Koichi. Podaje się go w trakcie spotkań herbacianych (chakai), małych kawiarenkach a także na specjalnie wydzielonym terenie w świątyniach. Do sporządzenia naparu używa się zwykle 2 łyżeczek proszku a następnie przy pomocy „pędzla” ubija się napar. Kiedy ten się spieni, podaje się go gościom w czarce.

MATCHA -IRI-GENMAICHA
Powstała ze zmieszania zwykłej herbaty Genmaicha (Bancha z dodatkiem prażonego ryżu) oraz herbaty Matcha. Uzyskano napój o kolorze szmaragdowej zielenu i interesującym smaku.

MECHA
Nazwa tej herbaty pochodzi od pierwszych, wiosennych listków zawiązujących się w pączki, niezbędnych do stworzenia tej specjalnej, zielonej herbaty. Zrolowane listki tworzą herbatę, której jakość gatunkową można umieścić pomiędzy herbatą Gyokuro a Sencha.Wyraźny smak i aromat herbaty Mecha jest dobrze znany przez smakoszy. Mecha daje napar w kolorze bardziej żółtym niż np. Konacha.

RYOKUCHA
Jest to sproszkowana Sencha podobna do herbaty Matcha, z tym wyjątkiem, że jest wyprodukowana z liści krzewów rosnących w słońcu – a nie zacienionych jak w przypadku Gyukuro. Ryokucha jest to także ogólny termin zielonych, japońskich palonych herbat o chińskim charakterze.

SENCHA
Pochodzi z pref. Shizuoka. To japońska herbata, której średniej jakości liście przeznaczone są do parzenia codziennej herbaty. Dość grube liście dają napar o delikatnym smaku i zapachu oraz jasnym żółto – zielonym odcieniu. Pierwszy wiosennych zbiór liści zwie się - Shincha. Herbata ta jest bogata w witaminę C. Bardzo dobrze wpływa na trawienie, zatem wyśmienita po posiłkach. Zalewamy wodą o temp. 85 st. C i parzymy ok. 1 – 2 minut.

TAMARYOKUCHA
Pochodzi z pref. Saga. Jest to mocna japońska herbata o nietypowym małym listku. Produkowana tak samo jak sencha, z wyjątkiem właśnie kształtowania liści. Listki są zwijane i zaokrąglane. Napar lekki w kolorze intensywnej zieleni. Parzyć ok. 2 min. w wodzie 75 - 85 st. C Można parzyć 2 – 4 krotnie.

TSUEN GYOKURO „FUJISTUBO”
Zielona herbata Tsuen rośnie w tym samym miejscu wzdłuż brzegów rzeki Uji, od przeszło 840 lat. Jedynie tylko w wybranych częściach wyselekcjonowanych plantacji herbaty dokonuje się ręcznego zbioru liści z zacienionych krzewów.

TSUEN „TAMAKATSURA” GYOKURO
„Tamakatsura” Gyokuro jest pierwszą klasą Gyokuro. Jest ręcznie zbierana na terenach Shirakawa koło Uji, (w pobliżu wyższych stoków rzeki Uji). Zrywane są tylko najwyższe czubki liści (jap. ichiban ue no me), powoduje to, że herbata Gyokuro uzyskuje jeszcze bardziej słodki smak.

UJI „MIYABI” SENCHA
„Miyabi” jest to specjalny rodzaj herbaty Sencha z Uji koło Kioto. Jest wyższej jakości i jest bardzo aromatyczna. Napar w kolorze głębokiej zieleni.

Uwaga:
1. Podane powyżej czasy parzenia herbaty oraz temperatura wody mogą odbiegać nieco od danych z innych źródeł. Japońskie zielone herbaty zaleca się ogólnie zaparzać od 1 do 1,5 min., maximum 2min. Dłuższe parzenie powoduje, że herbata ma więcej goryczki.
2. Zaparzać w wodzie o temp.60 – 70 st.C, którą można uzyskać po odczekaniu ok. 3 – 4 min. od zagotowania wody.
3. W trakcie parzenia herbaty nie należy jej mieszać ani wstrząsać ponieważ stanie się mętna.
4. Proporcje wody do herbaty są następujące: 1 łyżeczka herbaty na 1 1/4szklankę wody. Przy niektórych herbatach należy czasami wziąć więcej lub mniej wody, zgodnie z podaną instrukcją na opakowaniu.

Kornel Drzewiński

źródła:
http://japanesefood.about.com/cs/drinksteas/a/greentea.htm
http://www.republika.pl/omihal/japonia.html
http://free.polbox.pl/g/gkherba/wykaz.html
http://www.gray-seddon-tea.com/japteaintro.shtml
http://www.daisan.co.jp/health.htm
http://www.o-cha.com/xcart/customer/home.php?cat=262
http://www.katayamaen.com/order_tamaryokucha/

zdjęcia:
http://www.nagata-chaen.com/sales_p/syohin2.html
http://www.shinowazuri.com/ncha/contents/kabuse.html
http://www.benjowskitea.de/japan/japan2.htm
http://www.ujicha.com/shouhokuen%20pages/english/e-matigai1-1.html
http://www.kawasouen.co.jp/shohin/nihoncha.htm
http://www.japanesegreenteaonline.com/faq1.htm