Jaki jest cel mierzenia elastyczności - Elastyczność mierzy się w celu badania wpływu zmiany różnych czynników na popyt i podaż rynkową. Elastyczność służy zatem do mierzenia reakcji zmiennej zależnej y na zmianę jednej ze zmiennych niezależnych.
Jak mierzymy elastyczność popytu?
ED = % zmiana popytu / % zmiana czynnika wpływającego na popyt
Jakie wyróżniamy rodzaje elastyczności popytu?
Stopień wrażliwości popytu ze względu na ceny i dochody określają:
• współczynnik cenowej elastyczności popytu
• współczynnik mieszanej elastyczności popytu
• współczynnik dochodowej elastyczności popytu
Czym jest i od czego zależy elastyczność cenowa popytu?
Współczynnik elastyczności cenowej popytu ((PED, price elasticity demand)) jest to stosunek względnej zmiany wielkości popytu na dane dobro do względnej zmiany jego ceny. Elastyczność tę wylicza się ze wzoru:
PED = % zmiana popytu / % zmiana ceny
Elastyczność cenowa popytu zależy od:
Liczby dostępnych substytutów dobra bądź usługi będącej przedmiotem badanego popytu; im większa liczba substytutów, tym elastyczność cenowa popytu większa; substytuty dają możliwość wyboru i – ewentualnie – łatwiejszej rezygnacji z dotychczasowego przedmiotu zakupów; stwarzają też szansę na wzrost zakupów danego dobra, gdy substytuty drożeją.
Czasu, jakim dysponuje nabywca podejmujący decyzję zakupu; im dłuższy czas, tym wyższa elastyczność popytu – większa bowiem szansa na znalezienie ewentualnego substytutu.
Udział danego dobra czy usługi w całkowitych wydatkach nabywcy; im ten udział jest większy, tym popyt jest bardziej elastyczny.
Skuteczności akcji promocyjnej produktu; skuteczna akcja edukacyjno – reklamowa prowadzi do obniżenia elastyczności cenowej popytu wskutek przyczynienia się do wzrostu zaufania czy przywiązania do znaku firmowego.Współczynnik elastyczności cenowej popytu przyjmuje znak ujemny (odwrotna relacja zmiany wielkości popytu do zmiany ceny). Wyjątki stanowią PARADOKSY.
W zależności od wielkości współczynnika elastyczności cenowej wyróżniamy:
• popyt elastyczny – gdy PED>1
• popyt o elastyczności jednostkowej – gdy PED=1
• popyt nieelastyczny gdy PED <1
• popyt doskonale nieelastyczny (doskonale sztywny) – gdy PED=0
• popyt doskonale elastyczny – gdy PED= nieskończoność
Czym jest i od czego zależy elastyczność dochodowa popytu?
• Współczynnik dochodowej elastyczności popytu (income elasticity of demand, IED) jest miarą zmian popytu w zależności od dochodu. Elastyczność tę wyliczamy ze wzoru: IED = % zmiana popytu / % zmiana dochodu
Rodzaje dóbr ze względu na wysokość współczynnika elastyczności dochodowej popytu:
Posługując się elastycznością dochodową popytu możemy też dokonać klasyfikacji dóbr, dzieląc je na: dobra normalne (tu dwie podgrupy: luksusowe i podstawowe) oraz dobra podrzędne.
• dobra normalne - każde dobro, którego ilość nabywana rośnie wraz ze wzrostem dochodu i maleje wraz ze spadkiem dochodu (elastyczność dochodowa ied>0).
• dobro podstawowe - każde dobro, którego ilość nabywana rośnie wolniej niż dochód i maleje wolniej niż dochód; IED <0,1> (reaguje z mniejszą siłą na zmianę dochodu)
• dobro luksusowe - każde dobro, którego ilość nabywana rośnie w większym stopniu niż dochód i maleje w większym stopniu niż dochód; IED > 1 (reaguje z większą siłą na zmianę dochodu)
• dobra podrzędne - dobro, którego ilość nabywana maleje wraz ze wzrostem dochodu i rośnie wraz ze spadkiem dochodu, IED < 0 (reakcja odwrotna).
Mówiąc o dochodowej elastyczności popytu, należy obowiązkowo wspomnieć na temat PRAWA ENGLA
• Ernest ENGEL (1821-1896) statystyk z Saksonii, badając budżety domowe rodzin robotniczych ustalił trzy prawa:
• Wraz ze wzrostem przychodów (dochodów) spada proporcja wydatków na żywność
• W miarę wzrostu dochodów wydatki na mieszkania, opał i światło wzrastają skokowo
W miarę wzrostu dochodów zwiększa się proporcja (udział) wydatków na potrzeby dalsze lub luksusowe
Czym jest i od czego zależy elastyczność mieszana popytu?
Współczynnik mieszanej elastyczności popytu (cross elasticity of demand, CED) jest miarą zmian popytu w zależności od zmiany ceny innego produktu. Elastyczność tę wyliczamy ze wzoru:
CED = % zmiana popytu / % zmiana ceny innego dobra
Mieszana elastyczność popytu wskazuje na siłę rynkową dobra. Jeśli jest niska, wówczas dane dobro ma wysoką siłę monopolową. Wysoka wartość mieszanej elastyczności popytu wskazuje na dobra, będące substytutami, z kolei wartość ujemna wskazuje na dobra komplementarne.
• Elastyczność cenowa podaży – wyraża siłę reakcji wielkości podaży danego dobra na zmianę jego ceny
• ESP = procentowa zmiana wielkości podaży/ procentowa zmiana cen
angelika172