Styloznawstwo 11.04.12 kielichy.pdf

(209 KB) Pobierz
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01//EN" "http://www.w3.org/TR/html4/strict.dtd">
Zatydieoajdniema,8maja– teren, 16 maja nie ma, 6 cerwcabydmożeerówka
KŻDYkielichDSIrokrcidipokładadjakichce.MożnadatowadPOSZCZEGÓLNEelementy
kielichów.
*Kielich kapliczkowy/ architektoniczny – nodu uktałtowany, prypomina niewielka orm
architektoniczny
*Nodupłaconyguami/noduegmentowy
*Nodus kolisty – jak kulka
*Nodus owoidalny = jajowaty
*Nodus wazonowaty – tounkowopóne,prypominająwaon
NODUSmożnaocywicieobróciddogórydnem– bokażdykielich jest skrcany
LEKLSYFIKEJSZYNzłotnictwa
- premianykielichówodIIpołowyXIIIwieku– np. kielich kaliski.
3i4dw. XIV wieku Bardzo szeroka , rozwarta czara , dominujewcałymkielichu,poiadaaplikacjena
dolnejccilub koycekażurowy (ctowktałcie lilii), noduegmentowy/piercieniowy ,
stopa o wykroju okrągłymlubwielolitnym , chodącymdowyokiej,ażurowejpodtawy.
- proporcjeiktałtymieniająiw XV w. – pojawia si nodus KAPLICZKOWY ,alenarówni
funkcjonuje nodus egmentowy.ZmieniająijednakPROPORCJE– caraiaotra,wża, dolna
cdjetpokryta koyckiemkryjącym, wnimdominująwielkie,igającepołowycarylilie.
Rozwarstwienie, podniesienie stopy – tajeicorabardiejwarta, masywna,wyższy brzeg,
pojawiailekkoopadająca, ale mocno podkrelona kryza. Wydają i ciże od tych z XIV wieku.
Tegotypukielichyabardorobudowane(tochardlaIIpołXV)unkcjonująpowodzeniem do II
polowy XVI wieku w sztuce polskiej. Wród tych kielichów z XV/XVI pojawia i ornament
atwerkowy,atopomagadatowad.
- XVI wiek - ,reneanowe” ącałkowicieodmienne– coraz bardziej rozbudowana forma nodusu –
nadalmożnanawad goegmentowym,alemieniaiwjedenwielkipiercieo/guwyputkami,
czasem kłada izestawu wielkich,dekorowanychkul.Pootałewaadieniemienne.Stopa
corabardiejirowartwia,robijawormwielolicia. Kielich z Nowego Korczyna – łącycechy
gotyckiereneanowymi(nodupiercieniowyplakietkamikrólamipolkimijakoantycnymi,
dobionyarabeką)
Idealny kielich renesansowy – erokaipełnacara,nodukulity,topajakoodwróconytaleryk,
nika,dodocdnadekoracjaornamentamirolinnymi– arabekagłównie,IIpołXVIrollwerki
okucie
- WdrugiejpołowieXVI(podkoniec)iwXVII nodukulityatąpionyormąunkcjonującąpre
natpne200lat,ale główniewXVIINODUSJJOWTY .Koycekigapołowywyokocicaryi
jetażurowy,rollwerku,okucia,małżowinytudieżakantu.
PremianynoduaprecałyXVII– od jaja wykłego,aleodwróconegocubkiemdodołudocora
bardziej rozbudowanych form – wprowadonedojajaniy,wktórychmogąipojawiadigury
witych,wXVIIwiekuacynabydopityprepotaciewitych lubputtów,ażdotopniowej
dezintegracji
i
rozwarstwienia
tej
formy. Pojawiają i nawet prykłady kładające i
pocególnychblaek.
TypowądlaXVIIwiekurzecząjetBRDZOPŁSKSTOP ,chodącapłakowdół,dopodtawy.
Możepoiadadrutkulity,alepojawiająiteżcorabardiejantayjnerowiąanianp.kilka
łąconycheobąklamer.Ctyjetteżnodujajowatyguami – te guzy to główki aniołków
Np.kielichbractwajateklediowych Mariackiego – nodus jajowaty z samymi dekoracyjnymi
wolutkami
Wprypadkudatowaniaornamentamiłotnictwadatowaniemożebydciutwcenieje
PUSZKA – w odróżnieniu od kielicha to naczyniedoprechowywaniakomunikantów– różniitylko
kalą,uwagicodopremianormalnychteame.
- wIIpołXVIIwiekutopaiczarazaczynająnabrzmiewad,robid iwypukłe – towiążei
premianąormornamentalnych– bo lid akantu tworącykiciejetwarty,niemożebydażurowy,
tworyotulincaryjakokoycek.Stopanimpokrytateżtajeicorabardiejwypukła.-> przez
towXVIIIwiekudochodidopreryowaniatychcci.
Typowy kielich z XVII wieku marównoważnątop,noduiczar,żadnaznichniedominuje.
Kielich XVIII – caraimniejyalekoycekmożebydcorabardiejrobudowany,topai
wiky
WIIpołXVIInoduprzekztałcaiwormbardziejzbliżonadogruzki
- Kielich z XVIII – mniejsza czara rozbudowanawdolnejcci,koycekdo¾wyokoci,kryjący,
nodupełnygrukowyalepojawiaitewaonowaty,nabrmiała,dominująca,nagleiurywająca
topa.Jejwykrójmożebydłożonyproiliwklło– wypukłych.Waonmożebydbardocto
uktałtowanyornamentówlubelementówdekoracyjnych,bardoctoroccaillów
WXVIIIwiekupojawiająikielichyCŁKOWICIEpobawionedekoracjiornamentalnych,ągładkie,
możnajedatowadtylkonapodtawieormy.
WSZYSTKOZWYJĄTKIEMCZRYODNOSISIDO MONSTRANCJI
Wokółreerwakulumnamontrancjinajdujeidekoracyjnyotok,
 
- montrancjegotyckieąRCHITEKTONICZNE– ich gloria to rozbudowana forma architektoniczna,
przypomina wielki maswerk,porodku okrągłelubowalnerezerwakulum,-> to funkcjonuje aż do
1620 – 30 roku.
Różni iornamentyka,proporcjamiiormamitopyinoduu(jakwkielichach)
- gloria typowa dla XVII wieku – kładaierokich,wżającychipromieni,nietylkoprotych,
alemogąbydoneteżpreplatanetymi wijącymi
TeerokiepromieniewciąguXVIIwiekuacynająiwżad,ażpodkoniecXVIIgloriakładaiw
PRTÓW(protychlubwijącychi).Tworyktałtyeliptycnelubokrągłe
Okołoroku1700promieniezaczynająizlepiadwWIĄZKIonierównejdługoci
W wieku XVII reerwakulummożebydwielobocne,regułyjettoomiobokaleokrągłeteżą
OkołopołowyXVIIwiekupojawiająiwmontrancjachRMIONcztoozdobionepotaciami
asystencyjnymi .
WIIpołowieXVIIwiekupojawiająipotaci trzymaczy – reguływicierokorołożonymi
ramionamipodtrymującymireerwakulumorawieoceniewpotacikorony,regułyamknitej.
Pod koniec XVII zmiana kztałtu glorii – prtytworące idealnyokrągwokół reerwakulum.
Wówcareerwakulum otoczone idealnym otokiem o dekoracji kwiatowej.
Koniec XVII pocz. XVIIIzmianaormuły glorii – niekładaijużwyłącnieamejidealnejglorii–
robiicorabardiejfantazyjny wykrójreerwakulum– sercowaty, gloria niknie wobec wielkiej
ilociornamentu(akantowego),któryjąakrywa
W XVIII wieku zmiana glorii – promienielewająiwwiąki,rezerwakulum jest coraz bardziej
robudowaneimożeprypominadormyodwołująceidotypowychXVIIIwiecnychwykrojów
wielobokuowyputkach,ciciachnanarożach,protokąta,wieloboku.FormatrymacaXVII
wieku jest nadal kontynuowana. Gloria promienista coraz bardziej zwarta i rozbudowana, a otok
kwiatowywokółreerwakulumstopniowo irozszerza,ażtanieiamodielnąglorią-> łący i
to ormą dekoracyjnego baldachimu and rezerwakulum. Bardo ctym elementem jet
konceptowodrowiąaomontrancjiwXVIIIwieku.-> np. monstrancja KarmelitównaPiaku–
dysputa, teaojednociSTiNT
OdpoczątkuXVIIwiekuzmieniaikztałtamejglorii– odidealnegokołaażdowyoblonego
protokąta
Zgłoś jeśli naruszono regulamin