2.7. Park sprzętu technicznego
Park sprzętu technicznego jest to wydzielony i ogrodzony teren w obrębie jednostki wojskowej lub poza nią, przeznaczony do przechowywania, obsługiwania i remontu sprzętu technicznego[44].
W zależności od miejsca funkcjonowania, jednostki wojskowe organizują parki:
polowe – urządzane w miejscach czasowego pobytu wojsk np. w czasie ćwiczeń na poligonach, podczas manewrów i wykonywania zadań specjalnych a także w czasie działań bojowych,
stałe – urządzane w miejscu stałego postoju jednostki w garnizonie.
Park polowy powinien zawierać niezbędne elementy, potrzebne do wykonywania obsługiwań technicznych i remontów bieżących oraz zapewniać ochronę i bezpieczny postój znajdującego się w nim sprzętu. Zasadnicze wyposażenie tych elementów powinny stanowić ruchome środki obsługowo-remontowe, będące na wyposażeniu jednostek wojskowych. W rejonach ośrodków szkolenia poligonowego należy w miarę możliwości organizować stałe obiekty infrastruktury technicznej. Dotyczy to szczególnie elementów mających wpływ na ochronę środowiska (akumulatorownie, myjnie, stanowiska obsługiwań technicznych i remontów bieżących).
Rozmieszczenie poszczególnych elementów parku powinno zapewniać funkcjonalne ich wykorzystanie w procesie eksploatacji pojazdów i dobrą organizację pracy. Przede wszystkim musi odpowiadać warunkom bezpieczeństwa przeciwpożarowego i zapewniać technologiczny ciąg czynności obsługowo-remontowych, bezkolizyjny ruch pojazdów wewnątrz parku oraz bezpieczny wjazd i wyjazd z parku.
Zasadniczymi elementami parku stałego są rejony obsługi, remontu i postoju, uzbrojenie terenu oraz ich urządzenia i wyposażenie.
Rejon obsługi obejmuje:
1. Budynek służby dyżurnej parku sprzętu technicznego (PST) z punktem kontroli technicznej (PKT) w parkach stałych (w parkach polowych może to być namiot lub kontener) umieszcza się przy głównej bramie wyjazdowej i wjazdowej parku. Przeznaczony jest on do wykonywania zadań przez służbę dyżurną parku. Pomieszczenie dla dyżurnego parku i dyżurnego PKT powinno umożliwiać dobry wgląd na bramę wjazdową i wyjazdową oraz na teren parku. Przed budynkiem PST powinno znajdować się miejsce (plac) przeznaczone do kontroli pojazdów wyjeżdżających z parku i powracających do niego. Ponadto w pobliżu bramy wyjazdowej należy wydzielić miejsce dla pojazdów oczekujących na użytkowników (dowódców i dysponentów pojazdów).
2. Ciąg obsługiwań bieżących organizowany w parkach stałych powinien obejmować następujące elementy rozmieszczone bezpośrednio po sobie w kolejności wynikającej z procesu technologicznego wykonywania obsługiwania bieżącego pojazdów:
Ø stanowisko czyszczenia i mycia pojazdów,
Ø stację materiałów pędnych i smarów (mps),
Ø stanowiska obsługowe.
Czyszczenie i mycie pojazdów powinno się odbywać w następujących etapach:
Ø czyszczenie wstępne podwozi pojazdów gąsienicowych,
Ø czyszczenie wstępne pojazdu,
Ø czyszczenie wnętrza pojazdu,
Ø czyszczenie z zewnątrz,
Ø końcowe czyszczenie i sprzątanie,
Ø suszenie.
Dla wykonania czyszczenia wstępnego podwozi gąsienicowych buduje się przed parkiem specjalne stanowiska składające się np. z odcinka utwardzonej drogi o falistym ukształtowaniu nawierzchni (tzw. tarki) lub oczyszczarki mechanicznej układu jezdnego typu suchego lub basenu wstępnego mycia podwozi (tzw. brodzika).
Na terenie parku punkt czyszczenia i mycia pojazdu powinien składać się z:
Ø pomostów do wstępnego zewnętrznego czyszczenia pojazdów, czyszczenia wnętrz i mycia pojazdów,
Ø oprzyrządowania do mycia, doprowadzenia wody, odprowadzenia i oczyszczenia wody po myciu,
Ø instalacji sprężonego powietrza, umożliwiającą suszenie pojazdów po myciu.
Tankowanie i uzupełnianie innych płynów eksploatacyjnych powinno odbywać się za myjnią w odległości pozwalającej na ustawienie się kolejki oczekujących pojazdów. W każdym przypadku myszą być zachowane odległości od pozostałych budynków parku zgodnie z przepisami przeciwpożarowymi.
Stacje mps powinny być wyposażone w:
Ø podziemne zbiorniki na bieżący zapas paliwa i oleju,
Ø dystrybutory paliwa,
Ø sprzęt ułatwiający napełnianie,
Ø pomieszczenie do prowadzenia rozliczeń wydawanych mps,
Ø sprzęt przeciwpożarowy.
W szczególnych przypadkach (np. w parkach polowych) zezwala się na organizowanie tankowania bezpośrednio z cystern samochodowych. Stacja mps powinna mieć napisy ostrzegawcze „PALENIE WZBRONIONE”, a materiały pędne i smary znajdujące się na stacji muszą być przechowywane w oryginalnych opakowaniach.
Stanowiska obsługowe powinny zapewniać wykonanie przez kierowcę (załogę) czynności wchodzących w zakres obsługiwania bieżącego pojazdów. Stanowiska obsługowe należy organizować jako uniwersalne dla pojazdów kołowych i gąsienicowych w wydzielonych pomieszczeniach budynku warsztatowego lub garażu, ewentualnie pod wiatą umożliwiającą wykonanie kompleksowego obsługiwania sprzętu. Liczbę stanowisk obsługowych należy określić w zależności od rodzaju i liczby dziennie eksploatowanych egzemplarzy sprzętu.
Rejon remontu jest to odpowiedni typ warsztatu.
Warsztat obsługowo-remontowy w zależności od etatu pododdziału remontowego, może obejmować:
Ø stację kontroli pojazdów lub stanowiska diagnostyczne,
Ø stanowiska do wykonywania obsługiwań technicznych sprzętu (mycia, czyszczenia, smarowania, regulacji i przeglądu),
Ø stanowiska remontu sprzętu (demontażowo-montażowe),
Ø działy warsztatowe: naprawy zespołów, naprawy aparatury paliwowej, ślusarsko-mechaniczny, elektromechaniczny, akumulatorownię (naprawy, ładowania i przechowywania akumulatorów), blacharsko-spawalniczy, stolarsko-tapicerski, malarski (lakierniczy),
Ø działy pomocnicze: narzędziownie, magazyn techniczny, kancelaria kierownika warsztatu obsługowo-remontowego,
Ø pomieszczenia socjalno bytowe.
W zależności od wielkości, rodzaju i charakteru jednostki, warunków lokalowych itp., poszczególne stanowiska i działy warsztatowe mogą nie występować jako osobne stanowiska. Wyposażenie stanowisk i działów warsztatu obsługowo-remontowego powinno obejmować urządzenia, przyrządy, narzędzia i instrukcje niezbędne do wykonywania obsługiwań technicznych i remontów bieżących sprzętu. Wyposażenie to powinno być ściśle dostosowane do zakresu prac wykonywanych na poszczególnych stanowiskach i działach warsztatu. Należności wyposażenia warsztatowego określają zestawy wyposażenia warsztatów, ustalone dla poszczególnych jednostek i pododdziałów remontowych specjalnymi przepisami. Budynek (hala) warsztatowy powinien być wyposażony w odpowiednie urządzenia dźwigowe (suwnice, wciągarki). Przykładowo, urządzenie stanowisk do obsługiwań powinno zapewnić wykonanie następujących prac:
Ø kontrolnych i zwiększających bezpieczeństwo jazdy,
Ø regulację mechanizmów układu kierowania,
Ø obsługiwanie filtrów powietrza, paliwa i oleju,
Ø smarowanie węzłów smarowniczych i mechanizmów,
Ø określanie stanu technicznego i stopnia zużycia mechanizmów,
Ø prac demontażowo-montażowych dla wykrycia niesprawności lub remontów bieżących o małej pracochłonności.
Rejon postoju pojazdów na terenie parku obejmuje garaże, magazyny (ogrzewane i nieogrzewane), wiaty i wydzielone utwardzone place odpowiednio wyposażone i przygotowane.
Poza terenem parku mogą być przechowywane pojazdy załadowane niebezpiecznymi materiałami (amunicją, mps, materiałami wybuchowymi itp.), a także inne pojazdy w przypadkach podyktowanymi względami bezpieczeństwa i gotowości bojowej jednostki. Pojazdy grupy konserwacyjnej i stanowiące zapas wojenny należy przechowywać oddzielnie i odpowiednio zabezpieczyć. Na miejscach postoju w parku pojazdy należy rozmieszczać pododdziałami, grupując oddzielnie pojazdy gąsienicowe i kołowe. W miejscach postoju przy ustawianiu pojazdów należy uwzględniać warunki lokalne, dążąc jednocześnie do zachowania odpowiednich odległości minimalnych[45] jak przedstawiają rys. 2.6.a), 2.6.b), 2.6.c), 2.6.d). Zachować jednocześnie trzeba warunki zapewniające bezpieczny wjazd i wyjazd na stanowisko, bezpieczeństwo przeciwpożarowe, bhp i ochronę.
Rys. 2.6.a) minimalne odległości w metrach pomiędzy pojazdami gąsienicowymi w miejscach postoju w garażu,
Rys. 2.6.b) minimalne odległości w metrach pomiędzy pojazdami gąsienicowymi w miejscach postoju na placu,
Rys. 2.6.c) minimalne odległości w metrach pomiędzy pojazdami kołowymi w miejscach postoju w garażu,
Rys. 2.6.d) minimalne odległości pomiędzy pojazdami kołowymi w miejscach postoju na placu.
Pojazdy przechowywane w miejscach postoju powinny:
Ø być sprawne technicznie,
Ø mieć napełnione układy płynami eksploatacyjnymi,
Ø mieć sprawne i kompletne urządzenia,
Ø być wyposażone w należne im narzędzia i sprzęt pomocniczy chyba, że szczegółowe przepisy stanowią inaczej.
Każdy pojazd powinien mieć określone miejsce postoju oznaczone tabliczką z napisem podającym markę i typ pojazdu, numer rejestracyjny i taktyczny. Przy przechowywaniu pojazdów kołowych obciążonych należy odciążyć zawieszenie, wstawiając między ramę pojazdu i twarde podłoże klocki o długości zapewniającej minimalną przyczepność opon do podłoża, niezbędną do ruszenia pojazdem z miejsca. Dodatkowo pojazd powinien być zabezpieczony klinami przed możliwością samoczynnego przetoczenia się. Pojazdy na placach postoju oraz w garażach przechowuje się bez zamkniętych zamków drzwi. Klucze od zamków drzwi pojazdów grupy eksploatacyjnej razem z kluczami do włączników zapłonu powinny być przechowywane w punkcie kontroli technicznej, a pojazdów grupy konserwacyjnej w kabinach. Bramy garaży zabezpiecza się zamykając je z zewnątrz jedną kłódką z linką stalową przeciągnięte przez uchwyty poszczególnych drzwi i oplombowanie. Klucze od pomieszczeń garażowych zamykanych na terenie parku należy przechowywać u dyżurnego parku.
W miejscach postoju zezwala się na wykonywanie:
Ø zabiegów konserwacyjnych związanych z postawieniem pojazdu na przechowywanie,
Ø przeglądów kontrolnych i czynności związanych z przygotowaniem pojazdu do uruchomienia i wyjazdu,
Ø czynności związanych z organizowaniem dnia technicznego.
W miejscach postoju zabrania się:
Ø przechowywania pojazdów niesprawnych technicznie; dopuszcza się przechowywanie pojazdów niesprawnych oczekujących na remont średni lub główny lub przekazanie do Agencji Mienia Wojskowego i opatrzonych tabliczką z odpowiednią informacją,
Ø napełniania pojazdów materiałami pędnymi oraz spuszczania tych materiałów ze zbiorników,
Ø czyszczenia i przemywania naftą, benzyną lub olejem napędowym zespołów, części i ...
amigo47